dogodny

dogodn|y

зручны, выгадны;

~y moment — зручны момант;

~e warunki — выгадныя ўмовы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Міг ’імгненне, момант’, мігам, мігом ’вельмі хутка, у адзін момант’ (ТСБМ, Бяльк., ТС, Яруш.; докш., Янк. Мат.), мігаць, мыга́ты ’хутка паднімаць і апускаць павекі’, ’мільгаць’, ’бліскаць (пра маланку)’, ’мігцець’, ’хутка праносіцца перад вачыма’ (ТСБМ, Анім., Бяльк., ТС; стол., Нар. лекс.). Укр. миг, ми́га́ти, рус. миг, мигать, ст.-рус. мигати, польск. mig, migać, палаб. mʼėgojĕ să vicaima, н.-луж. mikaś, migaś, в.-луж. mikać, чэш. mih, mihati, славац. mih, mihať, славен. mȋg, migati, серб.-харв. ми̏г, ми̏гати, макед. мига, балг. миг, мигам, ц.-слав. мьгнѧти, ст.-слав. по‑мизати очима. Прасл. migati (). Найбліжэйшыя адпаведнікі: літ. mìgti ’засынаць’, miegóti ’спаць’, miẽgas ’сон’, лат. miêgt ’заплюшчваць вочы’, ст.-прус. meicte ’спаць’, maiǫġun ’сон, спячка’, лац. micāre ’блішчэць, міргаюць’, сагдыйск. nimiž ’маргаць’, с.-перс. miž ’павека’, с.-н.-ням. micken ’накіроўваць позірк, назіраць’. І.‑е. аснова *meĭg‑/*meĭkʼ‑ (Бенвеніст, BSL, 38, 280; Ван–Вейк, IF, 28, 124; Бернекер, 2, 57; Фасмер, 2, 618–619; Скок, 2, 419–420; Махэк₂, 362; Бязлай, 2, 183; ЕСУМ, 3, 457; Мяркулава, Этимология–1973, 59). Фасмер і аўтары БЕР (3, 782–783) мяркуюць, што дзеяслоў migati ўтварыўся ад migъ, наадварот Махэк і Бязлай. Сюды ж мігунь! ’раптам, у адзін момант’, ’міг’ (Нас. Доп.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

а́лібі

(лац. alibi = у іншым месцы)

юр. доказ невінаватасці абвінавачанага, заснаваны на тым, што ён у момант, калі рабілася злачынства, знаходзіўся ў іншым месцы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

crisis [ˈkraɪsɪs] n. (pl. crises)

1. кры́зіс;

a cabinet crisis ура́давы кры́зіс;

an economic crisis эканамі́чны кры́зіс

2. крыты́чнае стано́вішча, крыты́чны мо́мант; перало́м

3. med. кры́зіс; крыз

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

flush1 [flʌʃ] n.

1. прылі́ў крыві́; румя́нец

2. пры́ступ;

a flush of anger пры́ступ зло́сці;

a flush of embarrassment мо́мант разгу́бленасці

3. спуск вады́ (у прыбіральні)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

present1 [ˈpreznt] n.

1. суча́снае, суча́снасць;

at present у суча́сны мо́мант, цяпе́р, за́раз;

for the present паку́ль, на гэ́ты раз

2. ling. the present цяпе́рашні час

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

бо́йкасць, ‑і, ж.

Уласцівасць бойкага. Бойкасць [Галіны], прастата, уменне стрымаць сябе ў патрэбны момант былі тымі якасцямі, якіх многім не хапала. Няхай. Шолам таксама пахваліў мяне за бойкасць пяра. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кно́цік, ‑а, м.

Памянш. да кнот; маленькі кнот. Кноцік упаў на стол, агонь зусім апаў, але затрымаўся на момант, падняўся, асвяціў яшчэ на адзін міг газету і знік. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

электраправо́днасць, ‑і, ж.

Спец. Уласцівасць, здольнасць рэчыва, матэрыялу і пад. прапускаць электрычны ток. Прынята лічыць, што.. [газ] ператвараецца ў плазму ў той момант, калі ў ім пачынае з’яўляцца электраправоднасць. «Маладосць».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Тако́ўскі (тако́вский, тако́вський) ’падобны’, ’гэтакі’ (Нас.), ’які заслугоўвае ўвагі, пахвалы або неадабрэння — асаблівы’ (ТСБМ), ’такі’ (Ласт., Сцяшк., Кал., Скарбы), такі́вськый ’найбольш зручны ў дадзены момант’ (Сл. Брэс.), ст.-бел. таковськиі ’такі’ (XVI ст., Карскі 2-3, 54). Наватвор на базе *takovъ (Карскі, там жа; ESSJ SG, 2, 643), гл. таковы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)