шуфля́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -ля́д, ж.
1. Скрынка з невысокімі сценкамі і дном, якая ўрабляецца ў ніжнюю частку шафы, у стол і служыць ёмішчам розных рэчаў.
Высунуць шуфляду з шафы.
2. Збітыя ў выглядзе прамавугольніка дошкі, змешчаныя ў аконным праёме, унутры якіх замацоўваюць раму (спец.).
|| прым. шуфля́дны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
эстака́да, -ы, ДМ -дзе, мн. -ы, -ка́д, ж.
1. Збудаванне ў выглядзе моста для падняцця шляхоў зносін над паверхняй зямлі, над вадой, якое дазваляе праезд або праход пад ім, а таксама збудаванне ўвогуле для падняцця дарогі на некаторую вышыню.
2. Падводная загарода з паляў (спец.).
|| прым. эстака́дны, -ая, -ае.
Э. праезд.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
яздо́к, ездака́, мн. ездакі́, ездако́ў, м.
1. Той, хто едзе на кані вярхом або кіруе запрэжкай.
Ездакі пазлазілі з коней.
2. Пра таго, хто ўмее добра ездзіць (у 3 знач.).
Добры я. на матацыкле.
◊
Не яздок куды (разм.) — пра таго, хто не хоча або не можа ездзіць куды-н., бываць дзе-н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Жаве́ль (ТСБМ). З рус. жаве́ль, дзе зафіксавана з 1863 г., франц. javel, javelle з 1824 г. < eau de Javelle ’вада Жавеля’ паводле назвы мясціны пад Парыжам (зараз частка Парыжа), дзе фабрыкуецца з канца XVIII ст. гэта вада. Укр. жаве́ль, як і бел., Шанскі, 1, Ж, 272; Блох-Вартбург, 345.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пру́дзішча ’месца, дзе быў млын’ (Нас.), ст.-бел. прудище ’сажалка, высахлы ставок’; славен. prodíšče, серб.-харв. пру̏дшите ’рачны нанос’, балг. пръ́дище ’месца, дзе цякла рака і нанесла пясок і жвір’. Прасл. *prǫdiště, вытворнае ад *prǫdъ, гл. пруд 1. Гл. Бярнар, RÉS, 27, 31–40; БЕР, 5, 819–820.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
біятло́н
(англ. biathlon, ад лац. bis = двойчы + гр. athlon = змаганне, барацьба)
спартыўнае спаборніцтва, дзе лыжная гонка спалучаецца са стральбой з вінтоўкі на некалькіх агнявых рубяжах.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
ева́нгелле
(гр. euangelion = літар. добрая вестка)
частка Бібліі, дзе змешчаны апавяданні аб жыцці, дзейнасці і вучэнні Ісуса Хрыста, напісаныя апосталамі Маркам, Матфеем, Лукой і Іаанам.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
некро́паль
(гр. nekcropolis, ад гр. nekros = мёртвы + роlis = горад)
1) вялікі могільнік у краінах Старажытнага Усходу і антычным свеце;
2) месца, дзе пахаваны славутыя людзі.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Primoribus labris attingere aliquid
Дакрануцца да чаго-небудзь кончыкамі губ (г. зн. павярхоўна азнаёміцца з чым-небудзь).
Коснуться чего-либо кончиками губ (т. е. поверхностно ознакомиться с чем-либо).
бел. Чуў звон, ды не ведае, дзе ён. Чуў, што звоняць, ды не знае, у якой цэркві. Гавараць, гаманяць, але не ведаюць, дзе званяць.
рус. Слышал звон, да не знает, откуда он. Слышал звон, да не с той колокольни.
фр. Entendre sonner les cloches et ne pas savoir dans quelle paroisse (Слышать, как звонят колокола, но не знать, в каком приходе).
англ. To know from hearsay (Знать понаслышке).
нем. Es hat läuten hören, aber nicht schlagen (Слышно, как звонят, но не бьют). Es hat läuten hören, weiß aber nicht, in welchem Dorf (Слышно, как звонят, но не знают, в какой деревне). Es hat läuten hören, weiß aber nicht, wo die Glocken hängen (Слышно, как звонят, но не знают, где висят колокола).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Ако́пак ’месца, дзе стаяла капа сена’ (КЭС, лаг.) да капа (гл.). Параўн. словаўтварэнне з абабак.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)