Verbum

знайсці, ✂; зак.

1. Заўважыўшы, узяць; выявіць у выніку пошукаў, назіранняў, роздумаў і пад.

   • З. грыб.
   • З. грошы на дарозе.
   • З. згубленую рэч.
   • З. выхад з цяжкага становішча.
   • З. новы спосаб рашэння задачы.
   • З. апраўданне чаму-н.

2. Заспець, убачыць, выявіць дзе-н. ці ў якім-н. стане.

   • Не з. дома сябра.
   • З. каго-н. ляжачым хворым.

3. каго-што ў кім-чым. Зазнаць, сустрэць што-н. з боку каго-, чаго-н.

   • З. ў чым-н. суцяшэнне.
   • Я не знайшоў у гэтым нічога асаблівага.
   • З. добрага дарадчыка ў кім-н.

4. каго-што або з дадан. сказам. Прыйсці да высновы, палічыць, прызнаць, склаўшы думку пра каго-, што-н.

   • З., што таварыш праў.
   • З. неабходным паведаміць аб прыездзе.
   • Урач знайшоў яго здаровым.

5. прош. час, знайшоў (незак. цяпер. знаходзіць) з займ. ва ўскосн. скл. або з прысл. і з інф. Ужыв. пры іранічных адносінах да каго-, чаго-н. (разм.).

   • Знайшоў чаму радавацца (няма чаму радавацца).
   • Знайшлі з-за чаго сварыцца (няма з-за чаго сварыцца).
   • Знайшоў дурня (выражэнне нязгоды з кім-, чым-н., адмаўлення ад чаго-н.).

◊

• Знайсці сабе смерць (магілу) дзе (высок.) — памерці, загінуць дзе-н.

• Знайсці сябе — зразумець сваё прызванне, прызначэнне, правільна вызначыць свае інтарэсы, схільнасці.

|| незак. знаходзіць, ✂.

|| наз. знаходжанне, ✂.

прыняць, ✂; зак.

1. Прыбраць, занесці, пераставіць у іншае месца.

   • П. пасуду ў шафу.

2. Узяць, атрымаць тое, што хто-н. дае, перадае, здае; узяць у сваё распараджэнне.

   • П. тэлеграму.
   • П. тавар.
   • Камісія прыняла новы дом.

3. Узяць пад сваё кіраўніцтва, заняць (якую-н. пасаду).

   • П. брыгаду.
   • П. пост дырэктара.

4. Уключыць у склад чаго-н., дапусціць да ўдзелу ў чым-н.

   • П. на працу.
   • П. у інстытут.

5. Дапусціць, пусціць да сябе з якой-н. мэтай (для размовы, для агляду, у якасці госця, жыльца і пад.).

   • П. пасла.
   • П. наведвальніка.
   • П. гасцей.
   • Урач прыняў хворую.
   • Добра п. каго-н. (добра аднесціся, добра сустрэць).

6. Успрыняць.

   • П. вестку без энтузіязму.
   • П. да ведама што-н.
   • П. на свой рахунак што-н. (як што-н., што адносіцца да сябе).
   • П. да сэрца што-н.

7. Згадзіцца з чым-н., аднесціся да чаго-н. станоўча.

   • П. параду.
   • П. чыё-н. запрашэнне.

8. Зацвердзіць, галасаваннем выразіць згоду з чым-н.

   • П. закон.
   • П. пастанову.
   • Праект прыняты.

9. Выканаць, ажыццявіць (тое, што выражана наступным назоўнікам).

   • П. рашэнне (рашыць).
   • П. смерць (памерці).
   • П. прысягу.
   • П. меры.
   • П. на сябе абавязак што-н. зрабіць.

10. Стаць уладальнікам якога-н. звання, сану, падданым (якой-н. дзяржавы).

    • П. беларускае грамадзянства.

11. Набыць які-н. выгляд, асаблівасці.

    • П. позу.
    • Столік прыняў выгляд чарцёжнага стала.

12. Падвергнуць сябе якой-н. гігіенічнай, лячэбнай працэдуры.

    • П. душ.
    • П. курс лячэння.

13. што і чаго. Выпіць, праглынуць (лякарства).

    • П. мікстуру.

14. каго-што за каго-што. Прызнаць, палічыць.

    • П. каго-н. за іншага.

15. Прасунуцца трохі ў якім-н. напрамку (разм.).

    • Калона прыняла ўправа.

16. Зразумеўшы, паўтарыць (спец.).

    • П. сігнал.

17. Аказаць дапамогу пры родах.

    • П. дзіця.

◊

• Прыняць бой — не ўхіліцца ад бою, што ўзнік па ініцыятыве праціўніка.

• Прыняць ласку — аказаць гонар, уважыць (зайшоўшы, завітаўшы і пад.).

• Прыняць экзамен (залік і пад.) у каго — правесці вучэбную праверку.

|| незак. прымаць, ✂.

|| наз. прыманне, ✂, прыём, ✂, прыёмка, ✂ і прыняцце, ✂.

• Гасцінны прыём.
• Тэлеграфістка перайшла на прыём.
• Прыёмка тавараў.
• Прыняцце рэзалюцыі.

|| прым. прыёмачны, ✂ і прыёмны, ✂.

• Прыёмачная камісія (якая прымае гатовы аб’ект).
• Прыёмны пункт.
• Прыёмная радыёстанцыя.
• Прыёмныя экзамены.
• Прыёмная камісія (якая прымае абітурыентаў у 2 знач.).
• Прыёмны дзень.