фарс

(фр. farce, ад лац. farsus = набіты)

1) лёгкая камедыя-вадэвіль з чыста знешнімі жартаўлівымі прыёмамі;

2) перан. грубы, цынічны жарт;

3) перан. ганебнае відовішча (напр. судовы ф.).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

downright

[ˈdaʊnraɪt]

1.

adj.

1) і́сны; я́ўны, відаво́чны

2) про́сты, катэгары́чны

2.

adv.

ца́лкам, абсалю́тна, зусі́м, про́ста

He was downright rude — Ён быў про́ста -ткі гру́бы

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

coarse [kɔ:s] adj.

1. гру́бы, тапо́рны; про́ста зро́блены; няўме́лы, нязгра́бны; неапрацава́ны;

coarse food гру́бая е́жа

2. няве́тлівы, нявы́хаваны, некульту́рны, рэ́зкі;

coarse manners гру́быя мане́ры

3. вульга́рны, непрысто́йны;

a coarse joke непрысто́йны жарт

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ГУ́МАР

(англ. humour),

від камічнага, які спалучае насмешку і спачуванне, знешне камічную трактоўку і ўнутр. дачыненне да таго, што ўяўляецца смешным. Лічыцца, што гумар — суб’ектыўная копія аб’ектыўнага камізму. Збліжаецца з інш. відамі камічнага — іроніяй і сатырай. Адлюстроўвае смешнае ў жыцці і чалавечых характарах; прадугледжвае ўменне бачыць узвышанае ў абмежаваным і малым, значнае ў смешным і недасканалым. Тэорыя гумару распрацавана ў эстэтыцы рамантызму ням. пісьменнікам Жанам Полем. Гумар бывае чуллівы, дабрадушны, сяброўскі, грубы, насмешлівы, зларадны, цынічны, мае нац. асаблівасці. Гумар — асн. элемент многіх твораў бел. л-ры і фальклору, неад’емны кампанент многіх літ. жанраў (камедыя, вадэвіль, байка, пародыя, фельетон і інш.).

т. 5, с. 531

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

бажні́ца, ‑ы, ж.

Уст.

1. Паліца з абразамі. [Заранік:] — Затое бачыў сям-там земляную падлогу, нары замест ложкаў, голыя, з пачарнелай бажніцай у левым куце, сцены. Хадкевіч. За дваццаць год ляжання за бажніцай у бацькоўскай хаце.. паперка гэта парудзела і сцерлася. Васілевіч.

2. Памяшканне для рэлігійных сходаў і малення. Бажніцы, капліцы ўсіх вераў і нацый, Як смецце на свеце, як тухлыя грубы, Змяце дыктатура раскованай працы. Купала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

са́льны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да сала (у 1, 2 знач.). Сальная праслойка. // Зроблены з сала. Сальная свечка.

2. Прызначаны для атрымання сала; з высокім утрыманнем сала. Сальны адкорм. Сальная парода свіней.

3. Забруджаны салам. Сальныя плямы. // Тлусты, блішчасты ад сала. — Дык жа выхадны сёння, — вылазячы з-за стала і выціраючы сальныя вусны, сказаў Гарвась. Хадкевіч.

4. перан. Непрыстойны, грубы, цынічны. Сальны анекдот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мужы́к ’муж’, ’селянін’; ’грубы, нявыхаваны чалавек, мужчына’ (ТСБМ, Нас., Гарэц., Грыг., Яруш., Касп., Жд. 1, Касп., Бяльк., Мат. Гом., Сл. ПЗБ, ТС, Ян.; Пан. дыс.), мужычы́ло, мужы́чына ’мужчына-здаравяк’ (ТС), мужы́чка ’сялянка’ (ТСБМ, Растарг., ТС), мужучонак ’сялянскі сын, невук’ (Нас.). Першапачаткова — памяншальнае ад муж (гл.): людзей ніжэйшага стану трактавалі як недарослых, параўн. польск. mużyk, чэш. mužík ’карлік’ (Фасмер, 2, 671; Булахоўскі, Вибр. пр., 3, 356).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

са́льны

1. (які мае дачыненне да сала) fett, féttig, Fett-, -spéckig;

са́льная пля́ма Féttfleck m -(e)s, -e;

2. перан разм (непрыстойны, грубы) salópp, únanständig, zótig, schlüpfrig;

са́льны анекдо́т schlüpfriger [schmútziger] Witz

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

rustic

[ˈrʌstɪk]

1.

adj.

1) вяско́вы, сяля́нскі

2) про́сты

rustic speech and ways — про́стая мо́ва й звы́чкі

3) гру́бы, нявы́хаваны

2.

n.

вяско́вец -ўца m., селяні́н -а m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Га́мтаць ’камячыць’ (БРС), гамта́ць ’тс’ (Сцяшк.). Калі гэта не запазычанне з польск. gmatać ’тс’ (з метатэзай гукаў: *гма́таць > га́мтаць), то роднаснае гэтаму польск. слову і іншым слав.: польск. gmatać, gmatwać, gmatusić, чэш. hmatati, славац. hmatati, укр. гма́та́ти. Гэту групу лексем Слаўскі (1, 298–299) выводзіць з прасл. *gъm‑at‑ati (*gъm‑atvati). Гл. агляд літ-ры і версій Слаўскі, там жа. Параўн. яшчэ бел. га́матны ’тоўсты, грубы, завялікі’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)