як².
1. прысл. пыт. і адноснае. Якім чынам.
Як знайсці тое месца? Як жывеш? Вось як трэба рабіць.
2. прысл. пыт. У якой ступені, наколькі.
Як даўно ён паехаў?
3. прысл. азнач. У якой меры, ступені, да чаго.
Як ён пастарэў.
Як я рада!
4. прысл. неазнач. Як-небудзь (разм.).
Трэба ж як знайсці згубленае.
5. прысл. часавае. У які час.
Я гэта бачыў, як ішоў з працы.
6. часц. Ужыв. пры выказванні здзіўлення, збянтэжанасці.
Як!
Ты зноў дома! — Я не ведаю, куды паклаў рэчы. — Як не ведаеш.
7. часц. ўзмацн.-сцвярдж. Выражае бясспрэчнасць выказанай думкі, выступаючы ў знач.: як можна, немагчыма.
Ну як мне тут не перажываць.
8. часц. Пры дзеяслове зак. трывання абазначае нечаканасць дзеяння.
А ён як ускочыць, пабяжыць!
9. злуч. параўн. Падобна да чаго-н.
Мяккі як пух.
Такі, як і раней.
10. злуч. У якасці каго-, чаго-н.
Ён павінен гэта ведаць як спецыяліст.
11. злуч. Ужыв. ў саставе пабочных груп і сказаў.
Як кажуць.
Як напрыклад.
12. злуч. Абазначае часавыя адносіны паміж галоўным і даданым сказамі.
Як успомніш, страшна становіцца (кожны раз, калі). Прайшло шмат часу, як яны выехалі адсюль (з таго часу, калі).
13. злуч. Пасля адмоўных ці пытальных слоў і выразаў — акрамя, толькі.
Хто гэта мог зрабіць, як не ты.
◊
Як адзін чалавек — дружна, усе разам.
Як бы — умоўна-мяркуемае параўнанне.
Згаджацца як бы нехаця.
Як бы там ні было — пры ўсіх умовах, ва ўсякім выпадку.
Як быццам — тое, што і быццам (у 1 і 2 знач.).
Як і што (разм.) — абагульненае ўказанне на аб’ект і сітуацыю.
Раскажы нам, як і што.
Як мага — служыць для ўзмацнення ступені параўнання.
Заходзь да нас як мага часцей.
Як мага лепш.
Як ні — хоць і, нягледзячы на тое, што.
Як ні лаюся, не слухаюць мяне.
Як (або што) ні кажы (разм.) — нягледзячы ні на што, усё-такі.
Як ні кажы, а свой куток мілы.
Як сказаць (разм.) — выкарыстоўваецца, каб паказаць ваганне, няўпэўненасць у чым-н. —
Яшчэ як сказаць.
Можа, — і не.
Як толькі — адразу, зараз жа.
Як..., так і — злучнік пералічальны.
Ён заўсёды акуратна выконвае як вытворчую работу, так і грамадскую.