Разм. Ганарыста паводзіць сябе перад кім‑н.; фанабэрыцца, выхваляцца. Хлопчыкі трохі казырыліся, рабілі выгляд, што да заўваг .. [Кацярыны Іванаўны] абыякавыя, дурэлі, але ўсё-такі не абсмейвалі.Лось.Барбутовіч проста застрашваў яго, каб дзядзька не надта казырыўся перад ім і на згоду пайшоў.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Мець жаданне, імкнуцца завалодаць чым‑н. Квапіцца на чужое. □ Надта ж квапіўся на бацькава дабро сын, хацеў менш рабіць і больш права распараджацца.Сачанка.Не ідуць на прынаду ні воўк, ні ліс Заяц на канюшыну не квапіцца.Ермаловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
памо́ршчаны, ‑ая, ‑ае.
1. Пакрыты маршчынамі. Потам і слязьмі быў абліты .. [Лявонаў] паморшчаны твар.Чарот.
2.перан. Пакрыты рабізной (аб паверхні вады). І вада ў моры, і бераг.., і неба над цёмна-сіняй, паморшчанай марской роўняддзю здаліся чамусьці надта звычайнымі.Чыгрынаў.
3.перан. Змяты, памяты (пра адзенне).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Немаве́дама ’невядома’ (Сл. ПЗБ), німаве́дама ’тс’ (Янк. 1; бых., Янк. Мат.; Бяльк.). У Насовіча яшчэ як спалучэнне няма́ ве́дама, дзе ве́дама (вѣдомо) ’паведамленне’, да ве́даць. Той жа дзеяслоўны корань прадстаўлены ў німаве́д ’невядома’ (рэч., Карскі 2-3, 78), немове́дкі, немове́дзь ’тс’ (ТС), нымови́дь ’невядома, надта, неверагодна, страх, цуд’ (Клім.; кобр., Нар. лекс.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нявы́валака ’слабахарактарны, вялы чалавек’ (Мядзв.), ’нязграбны, гультаяваты чалавек’ (Мат. Маг.), ’не надта разумны’ (полац., Нар. лекс.), ’маруда’ (ушац., Нар. сл.), ’абыякавы да ўсяго’ (Жд. 2); рус.невыволока ’нялоўкі, непаваротлівы, тоўсты чалавек; неахайны чалавек’. Да валачыцца, параўн. ілюстрацыю да слова: Валачэцца, вох, і нявывалака ш (Мат. Гом.), першаснае значэнне, відаць, у ’дамасед’ (Касп.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
загуля́цца
1. (захапіццагульнёй) sich ins Spiel vertíefen;
2. (гуляцьнадтадоўга) über dem Spiel die Zeit vergéssen*;
3.размпагард (п’янстваваць) zéchen vi, féiern vi
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
старасве́тчынаж
1. (час) álte Zéiten pl;
у старасве́тчыну in álten [úralten] Zéiten; Ánno dázumal (размнадтадаўні);
2. (старыярэчы) Antiquität f -, -en, álte [antíke] Dínge pl
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
zúmuten
j-m etw. ~ — лічы́ць каго́-н. зда́тным на што-н.
j-m zu víel ~ — патрабава́ць ад каго́-н. на́дта мно́гае
er mútet sich sehr viel zu — ён на́дта мно́га бярэ́ на сабе́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
sélten
1.
a рэдкі
2.
adv
1) рэ́дка (калі́)
2) ве́льмі, на́дта
~ gut — ве́льмі до́бра
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
VIP
= англ. very important person (sehr wichtige Person) – надта паважаная асоба (часта ў іранічным сэнсе)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)