Ся́дзьба ’двор і агародная зямля’ (Бяльк.), ’прысядзібны ўчастак’ (Яўс.). Параўн. старое славін.-каш. старое seʒba ’месцажыхарства, сядзіба’. Прасл. *sedьba < *sědti ’сесці’, *sěděti ’сядзець’ з суф. ‑ba (гл. Варбат, Марфан., 98), параўн. сядзьба́ ’сядзенне’ (Ласт.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
праско́чыць сов., в разн. знач. проскочи́ть;
п. мі́ма каго́-не́будзь — проскочи́ть ми́мо каго́-л.;
п. у двор — проскочи́ть во двор;
п. праз лес — проскочи́ть че́рез лес;
ша́рык ~чыў праз ко́льца — ша́рик проскочи́л сквозь кольцо́;
у карэкту́ры ~чыла не́калькі памы́лак — в корректу́ре проскочи́ло не́сколько оши́бок
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
даме́сці, ‑мяту, ‑мяцеш, ‑мяце; ‑мяцём, ‑мецяце; пр. дамёў, ‑мяла, ‑ло; заг. дамяці; зак., што.
Скончыць месці; падмесці да якога‑н. месца. Дамесці хату. Дамесці двор да паловы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спе́шыцца, ‑шуся, ‑шышся, ‑шыцца; зак.
Злезці з каня. Не даязджаючы двух-трох кіламетраў да чыгункі, хлопцы спешыліся, схавалі ў лесе падводы. Краўчанка. [Коннікі] спешыліся, зайшлі ў двор. Янкоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
штурхатня́, ‑і, ж.
Разм. Тое, што і штурханіна. Шум і штурхатня ў невялікім пакоіку.. надакучылі Міхасю і Сяргею і прымушалі іх часта выходзіць на двор пакурыць. Сіўцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ad res portandas asini vocitantur ad aulam
Аслоў клічуць на двор для перавозкі цяжару.
Ослов кличут на скотный двор для перевозки тяжестей.
бел. Вала завуць не піва піць: будуць на ім ваду вазіць. Богу багаваць, а нам працаваць.
рус. Вола в гости зовут не мёд пить, а воду возить. В бор не по груши, а по еловые шишки. Вола зовут не пиво пить, хотят на нём лишь воду возить.
фр. A chacun son métier! (Каждому своё дело!).
англ. Let the cobbler stick to his last (Пусть сапожник остаётся сапожником).
нем. Man lädt den Esel nicht zu Hof, denn daß er Säcke trage (Осла не приглашают ко двору, так как он должен носить мешки).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
име́ние ср.
1. (поместье) маёнтак, -тка м.; двор, род. двара́ м.;
2. (имущество, собственность) уст., обл. маёмасць, -ці ж.; дабро́, -ра́ ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
засме́ціць, ‑смечу, ‑смеціш, ‑смеціць; зак., што.
Запоўніць, забрудзіць смеццем. Засмеціць двор. Засмеціць падлогу. // Вырасшы ў вялікай колькасці, заглушыць іншыя расліны (пра пустазелле). Пустазелле засмеціла пасевы. // Сапсаваць непатрэбнымі прымесямі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
асме́ліцца, ‑люся, ‑лішся, ‑ліцца; зак.
Набрацца рашучасці, адважыцца што‑н. зрабіць, сказаць і пад. Нарэшце ранічкаю, калі не зусім яшчэ развіднелася, Саўка асмеліўся зайсці ў Цімохаў двор. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дзяру́жны, ‑ая, ‑ае.
Зроблены з дзяругі (у 1 знач.). Дзяружны мяшок. □ Прачыняюцца ў сенцах дзверы, і на двор выходзіць у зрэбнай сарочцы і дзяружных штанах барадаты чалавек. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)