◎ Картапле́нне ’націна бульбы’ (Янк. Мат.). Да картопля (гл.). Словаўтварэнне палуда нама на складанай суфіксацыі ‑nbje (‑ьje). якая прывяла да узнікнення ад прыметнікаў зборных назоўнікаў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кварто́ўка ’мера сыпкіх рэчываў’ (Нас., Мат. Гом.), ’мера вадкасці’ (Бяльк., КЭС, лаг., Жд. 3). Гл. кватэрка 2 ’тс’. Відавочная кантамінацыя кватэрка і кварта (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ква́тарка ’квактуха’ (Мат. Гом.). Ад *квактарка < *квакт‑ ар‑ка. Але месца націску не характэрнае. Мы б чакалі націск на суфіксе (Сцяцко, Афікс. наз., 30).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кво́ліцца ’недамагаць, хварэць’ (Шат., Сержп. Пр., Янк. I, Жыв. сл., Ян., ТС), ’ныць, жаліцца, енчыць’ (Шат., Мат. Гом., Сл. паўн.-зах.). Гл. кволіць 1.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пагу́рак ’пагорак’ (Шат., Мат. Гом., Сл. ПЗБ), погурак ’тс’ (ТС), пигурак (Нар. лекс.), пазур ’сенажаць на ўзвышаным месце’ (Сл. ПЗБ). З польск. pogór(ek).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пад(г)у́за ’шляя’ (Нас., Гарэц.), падгу́зак ’частка збруі’ (Мат. Гом.), падгу́зы мн. ’набедрыкі’ (Сл. ПЗБ). Да слав. ǫz‑ęz‑ (гл. вуза, вузел, вязаць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Паджы́лы ’пажылы’ (ТСБМ, Шат., Янк., ТС), паджы́ты ’тс’ (Сцяшк. Сл.). З польск. podżyły ’тс’. Гомельск. поджы́ўшы ’пажылы’ (Мат. Гом.), марыць, кантамінацыя паджылы і пажыўшы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Падзённік ’падзёншчык’ (Шат.), ’пастух’ (Сцяшк., Сл.), ’падпасак; падзёншчына’ (Мат. Гом.), подзё́ннік ’падзёншчык’ (ТС), падзёнак, падзённік ’падзёншчык; памочнік пастуха’ (Сл. ПЗБ). З польск. podziennik ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пані́клы ’схілены, прыгнуты; прыгнечаны, замучаны’ (ТСБМ), пані́клы, пані́клівы ’блізарукі’ (Сл. ПЗБ, Мат. Гом.), поні́клы ’блізарукі; упарты’ (ТС). Ад панікнуць < нікнуць (гл.) з суф. ‑л‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пасок ’насок лапця’ (б.-каш., Мат. Гом.). Утворана ад пас ’палоска лыка ў наску лапця’ і суфікса -ок < прасл. ‑okb (Слаўскі, SP, 1, 92).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)