Verbum

заняпа́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які прыйшоў ва ўпадак; збяднелы. Лабановіч кожны раз, праходзячы тут, мімаволі зварачаў увагу на гэта месца і на гэту заняпалую карчму з пакрыўленымі сценамі і пагнутым дахам. Колас.

2. Хваравіты, слабы здароўем. Высокі, бялявы тварам, [Алесь] выгадна адрозніваўся ад заняпалага Казюка. Броўка.

засмуці́ць, ‑смучу, ‑смуціш, ‑смуціць; зак., каго-што.

Выклікаць у каго‑н. пачуццё смутку, маркоты. Уранні Леначка не захацела пачакаць, пакуль згатуецца снеданне. І гэта зноў засмуціла старую. Брыль. Усіх у атрадзе моцна засмуціла смерць дарагога таварыша. Сіняўскі. // Азмрочыць. На момант успамін засмуціў душу скрухаю. Мележ.

заспако́енасць, ‑і, ж.

Стан спакою, ураўнаважанасці. І як толькі гэта рашэнне замацавалася, да Салаўёва прыйшла заспакоенасць, як быццам эшалон ужо, як гаварылі падрыўнікі, ляжаў у кішэні. Шахавец. // Задаволенасць дасягнутым; бестурботнасць, абыякавасць. — Аж чатырох байцоў мы тут згубілі. Вось да чаго заспакоенасць наша прывяла... Краўчанка.

заціка́віць, ‑каўлю, ‑кавіш, ‑кавіць; зак., каго-што.

1. Абудзіць у кім‑н. цікавасць, прыцягнуць чыю‑н. увагу. І што асабліва зацікавіла дзеда Талаша, дык гэта паведамленне аб Саўку і яго фальшывым партызанстве. Колас. Загадкавая гісторыя зацікавіла ўвесь клас. Хомчанка.

2. Заахвоціць матэрыяльна, практычнымі выгодамі.

здавён і зда́вен, прысл.

Тое, што і здаўна. Здавён зялёнаю, лясною Завецца наша старана. Грахоўскі. Трэба нам песень не гэткіх, што некалі здавён няволя спявала нам царская. Купала.

•••

Здавён-даўна́ — з далёкіх часоў, спрадвеку. [Віцю і Івану] здавалася, што яны сябруюць здавён-даўна, гэта значыць усё жыццё. Васілёнак.

пусты́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.

Разм.

1. Гумавая соска для груднога дзіцяці.

2. перан. Пусты, легкадумны чалавек. Родная сястра так і сказала — пустышка яна [Ліля]. Асіпенка. // Пра што‑н. пустое, бяссэнснае. Гэта быў замежны фільм. Любоўная пустышка з надуманым сюжэтам. Шамякін.

раме́снічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм.

1. Займацца рамяством; быць рамеснікам (у 1 знач.). [Валодзя:] — Нам бы цяпер друкарню... Хоць бы маленькую, на шматтыражку.. Гэта справа размаху патрабуе, а мы пакуль што рамеснічаем. Новікаў.

2. перан. Працаваць без творчай ініцыятывы; быць рамеснікам (у 2 знач.).

распява́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., што.

1. Незак. да распець.

2. Спяваць гучна, весела. — Ка мне йшлі дзяўчаты, Кветкі мае рвалі, Жніўныя, вясельныя Песні распявалі. Русак. Ля ракі распяваў салоўка. Сіняўскі.

3. Вымаўляць нараспеў. — Ну што ось гэта вы, хлопцы? — распяваючы кожнае слова, працягнуў .. [Сямён]. Шамякін.

расто́ркаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Разм.

1. Торкаючы, размясціць у розных месцах або на якой‑н. прасторы (пра ўсё, многае). Расторкаць фасолю па ўсёй градзе.

2. перан. Марна выдаткаваць, зрасходаваць. Абы-як растраціць, расторкаць прадукт можна, толькі хіба ж гэта парадак? М. Ткачоў.

рафінава́ны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад рафінаваць.

2. у знач. прым. Спец. Ачышчаны. Рафінаваны алей.

3. перан.; у знач. прым. Кніжн. Удасканалены, вытанчаны. Рафінаваны густ. □ Гэта быў час [пасля рэвалюцыі 1905 г.], калі .. у літаратуры спрабавалі даць нейкі сінтэз самага грубага натуралізму з рафінаваным дэкадэнцтвам. Клімковіч.