mischief [ˈmɪstʃɪf] n.

1. сваво́льства; дураслі́васць, гарэ́злівасць;

Her eyes were full of mischief. Яе вочы былі поўныя гарэзлівасці.

2. fml шко́да; бяда́

♦

get into mischief тра́піць у не́рат;

do smb. a mischief наўмы́сна шко́дзіць каму́-н.;

make mischief пасвары́ць (каго-н. з кім-н.)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

абцугі́, -го́ў ед. нет кле́щи; щипцы́;

◊ ~га́мі не вы́цягнуць — клеща́ми не вы́тащить;

тра́піць у а. — попа́сть в кле́щи;

узя́ць у а. — взять в кле́щи;

трыма́ць у ~га́х — держа́ть в тиска́х; держа́ть в ежо́вых рукави́цах

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

подверну́ться

1. падкруці́цца;

2. падгарну́цца; падкаса́цца; закаса́цца;

3. падвярну́цца, вы́круціцца, вы́віхнуцца, спрыві́ліцца;

4. (оказаться) тра́піцца, нагадзі́цца; (попасть) тра́піць;

он, кста́ти, подверну́лся мне ён, дарэ́чы, тра́піўся мне; см. подвёртываться​ 1—4.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

sedno

н. сутнасць;

sedno sprawy — сутнасць справы;

trafić w (samo) sedno — трапіць у (самую) сутнасць, закрануць самае істотнае

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

narazić się

зак.

1. падвергнуцца;

narazić się na niebezpieczeństwo — трапіць у небяспеку;

2. komu настроіць каго супраць сябе

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

krępujący

krępując|y

няёмкі, нязручны;

znaleźć się w ~ej sytuacji — трапіць у няёмкае становішча;

~e warunki — нявыгадныя ўмовы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

znaleźć się

znal|eźć się

зак.

1. знайсціся, адшукацца;

książka się ~azła — кніга знайшлася;

~azło się wielu chętnych — знайшлося шмат ахвотнікаў;

2. апынуцца; трапіць;

~eźć się w głupiej sytuacji — трапіць у няёмкае становішча;

umieć się ~eźć — даць сабе рады

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Кальсо́ны ’споднія мужчынскія штаны’ (БРС, ТСБМ; клец., іўеў., КЭС; Сцяц., Сцяшк.). Як паказвае геаграфія, слова ў гаворкі магло трапіць з польск. мовы; польск. kalesony (фіксуецца і ў Віленскім слоўніку) узыходзіць да франц. caleçon ’споднікі’ і ў сваю чаргу перадае італ. calzoni ’споднія штаны’ (ад calza ’панчоха’, лац. calceus, якое да calx ’пятка’). У франц. мове зафіксавана і calçon (з 1680 г.), аднак, відаць, кальсоны да яе не ўзыходзіць. Бел. фармальна ідэнтычнае з рус. кальсоны, ва ўсякім выпадку ў слоўніку літаратурнай мовы, можа быць і русізмам, для якога мяркуюць польскае пасрэдніцтва, параўн. Шанскі, 2, К, 33.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Райду́н ’той, хто гаворыць інакш, з суседняй вёскі’, райдуны́ ’назва жыхароў суседняй вёскі, якія гавораць інакш’ (Сл. ПЗБ), райду́нка ’жанчына з іншай вёскі з іншай гаворкай’ (мсцісл., пух., Нар. сл.). Параўн. польск. жарг. rajdak, rajder, rajdyn, rajdowiec ’валацуга’. Магчыма, сувязь з ням. Rede ’маўленне, размова’, reden ’гаварыць, размаўляць’ (гл. райдоліць) і адсюль развіццё семантыкі ад ’гаварыць’, ’гаварыць інакш’ > ’той, хто інакш размаўляе’ > ’прыхадзень, іншы, немясцовы’ > ’вандроўнік, валацуга’. Менш верагодна першаснае ’чужак, прыхадзень’, што ў беларускую мову магло трапіць праз сучаснае польск. rajd ’паход’ і звязана з англ. raid ’набег, налёт, напад’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рапэ́та ’страва з сумесі агародніны і круп’ (лід., Сл. ПЗБ). Няясна. Параўн. польск. жарг. repeta ’баланда’, ’суп’, а таксама ’дадатковая порцыя ежы, дабаўка’, якія Каня (Słownik, 189) узводзіць да лац. repeto ’паўтараю’. Магчыма, праз французскае пасрэдніцтва, параўн. Сной, 534, які адзначае, што славен. repete ’яшчэ раз, яшчэ адну порцыю’ выкарыстоўваецца як выклічнік і паходзіць з франц. répété ’паўтораны’, што з’яўляецца пасіўным дзеепрыметнікам прош. ч. ад дзеяслова répéter ’паўтараць, паўтарыць’; больш верагодна ад франц. répétez ’паўтарыце’ ў Кліч. скл. (< лац. repetere ’тс’). У гаворку магло трапіць з турэмнага або салдацкага жаргону.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)