Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
АМЕРЫКА́НА-КІТА́ЙСКІ ДАГАВО́Р 1946аб дружбе, гандлі і навігацыі.
Падпісаны 4.11.1946 у Нанкіне паміж ЗША і ўрадам Чан Кайшы. Фактычна нераўнапраўны дагавор меў на мэце замацаваць і пашырыць ролю амер. капіталу ў эканоміцы паўкалан. Кітая, забяспечыць манаполіям і грамадзянам ЗША усе правы, якімі карысталіся кіт. карпарацыі і грамадзяне; дэклараваў роўныя правы кітайцам у іх эканам. дзейнасці ў ЗША, што было не па сіле эканамічна слабаму Кітаю. Скасаваны ў 1949 пасля ўтварэння КНР.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГАРА́НТЫІ ПРАЦЭСУА́ЛЬНЫЯ,
сістэма прававых сродкаў, устаноўленых законам для забеспячэння належнага выканання правасуддзя і ажыццяўлення задач судаводства па крымін. і цывільных справах. Дакладнае захаванне гарантый працэсуальных — неабходная ўмова вынясення судом законнага і справядлівага рашэння (прыгавору) па справе. Заканадаўства Рэспублікі Беларусь дае магчымасць усім удзельнікам суд. працэсу рэалізаваць свае абавязкі і выкарыстаць нададзеныя ім правы. Асобы, якія прымаюць удзел у справе, могуць рэалізаваць свае правы асабіста ці пры дапамозе адвакатаў, законных прадстаўнікоў і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БЕНКА́РТ,
банкарт (ням. Bankart), назва пазашлюбнага дзіцяці на Беларусі ў 16 — 1-й пал. 19 ст. Прававое становішча банкарта рэгулявалася Статутамі ВКЛ. Банкарты не мелі права быць спадкаемцамі бацькі, атрымліваць у спадчыну шляхецкія правы, аднак маглі быць спадкаемцамі маці, што адпавядала норме рымскага права. Пры ўмове, калі бацька банкарта возьме законны шлюб з яго маці, правы банкарта падлягалі легітымацыі (узаконенню). Гэта норма была анулявана ў час праўлення Стафана Баторыя [1575—86], аднак на практыцы ажыццяўлялася праз набілітацыю.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВАШЫНГТО́Н (Washington) Букер Тальяфера
(5.4.1856, Хейлс-Форд, штат Віргінія, ЗША — 14.11.1915),
палітычны і грамадскі дзеяч ЗША, ідэолаг негрыцянскай буржуазіі. З 1881 дырэктар індустр. ін-та для неграў у Таскігі (штат Алабама). У 1890-х г. выступіў з праграмай навучання неграў с.-г. навукам і рамёствам. Адначасова заклікаў неграў адмовіцца ад барацьбы за сац. і паліт.правы і пагадзіцца з перавагай белых. У 20 ст. рух за грамадз.правы неграў абверг пастулаты Вашынгтона.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
абараня́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.
1. Адбіваць напад праціўніка, ворага. Звычайна.. [янот] стараецца схавацца ў пару, але калі яго дагналі і ратунку няма, ён абараняецца мужна і заўзята.В. Вольскі.// Адстойваць свае інтарэсы, правы, погляды. Раптам зрабілася крыўдна, што на бюро.. [Андрэй] не абараняўся, як належыць камсамольскаму важаку.Асіпенка.
2.Зал.да абараняць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
trample[ˈtræmpl]v.
1. тапта́ць, зато́птваць, расто́птваць;
trample the grass выто́птваць траву́
2. пагарджа́ць; заглуша́ць; зневажа́ць (пачуцці);
trample on smb.’s rights гру́ба па руша́ць чые́-н.правы́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
дэкстра́н
(англ. dextran, ад лац. dexter = правы)
арганічнае злучэнне класа поліцукрыдаў, утворанае рэшткамі глюкозы; выкарыстоўваецца як замяняльнік плазмы крыві, а таксама ў харчовай, тэкстыльнай і папяровай прамысловасці.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
суфражы́зм
(англ. suffragism, ад лац. suffragium = выбарчае права)
жаночы рух у еўрапейскіх краінах і ЗША у другой пал. 19 — пач. 20 ст. за выбарчыя правы для жанчын.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
фланг, ‑а, м.
1.Правы ці левы край рада, строю, фронту ў распалажэнні і пастраенні войск. Сцёпа, як самы вышэйшы.. ростам, заняў першае месца на правым флангу.Якімовіч.Шчарбацюк расказаў, што найбольш моцныя тут флангі, размешчаныя на вышынях.Мележ.18‑ая стралковая дывізія наступала ўпрытык да левага фланга 3‑га конкорпуса.Машара.
2.Правы ці левы бок чаго‑н. (у час бою, палявання і пад.). Далёка на левым флангу заставы.. пачуўся выбух гранаты.Брыль.Раптам з фланга варожы дзот адкрыў кулямётны агонь па савецкіх воінах.«Помнікі».// У шахматнай гульні — правая або левая старана дошкі.
•••
Каралеўскі фланг — правая палавіна дошкі, якая ўтвараецца вертыкалямі e, f, g, h.
Ферзевы фланг — левая старана дошкі, якая ўтвараецца вертыкалямі a, b, c, d.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)