show regard for smb. быць высо́кай ду́мкі пра каго́-н.
2.fml(to/for) ува́га; кло́пат;
pay no regard to/for smth. грэ́баваць чым-н.
3.pl.regards прывіта́нні, пажада́нні;
with best regards з найле́пшымі пажада́ннямі
♦
in this/that regardfml у су́вязі з гэ́тым;
in/with regard to smb./smth.fml што (да)ты́чыцца каго́-н./чаго́-н.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
trouble
[ˈtrʌbəl]1.
n.
1) бяда́f.; кло́пат -у m., турбо́та f.
That boy makes trouble for the teachers — Гэ́ны хлапе́ц ро́біць кло́пат наста́ўнікам
to get into trouble — тра́піць у бяду́
2) пры́красьць, непрые́мнасьць f.
3) неспако́й -ю m., забурэ́ньні pl.
political troubles — паліты́чныя забурэ́ньні
4) стара́ньне, намага́ньне n.
Take the trouble to do careful work — Пастара́йся до́бра зрабі́ць
5) прабле́ма f.
She has heart trouble — Яна́ хварэ́е на сэ́рца
2.
v.t.
1) турбава́ць, непако́іць
The lack of business troubled him — Засто́й у га́ндлі непако́іў яго́
May I trouble you to pass the sugar? — Ці магу́ я патурбава́ць вас і папрасі́ць пада́ць мне цу́кар?
2) даляга́ць
His wound troubles him — Яго́ная ра́на даляга́е яму́
3.
v.i.
турбава́цца, непако́іцца
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Пла́нка ’клопат, куды ўстаўляецца млён’ (паўн.-усх., ЛА, 4), ’лёстка ў драбіне’ (дубр., ЛА, 4), ’вязы ў санях’ (дубр., ЛА, 2), ’дзверцы ў стаячым вулеі’ (чавус., клім., ЛА, 1); пла́нкі ’ручкі ў падушцы воза, да якіх прымацоўваюцца драбіны’ (віц., маг., брагін., рэч., ЛА, 2), ’доўгія бярвенні, што кладуцца уздоўж моста ля яго краёў для ўмацавання насцілу’ (Сцяшк. Сл.). З рус.пла́нка ’ліштва, дошчачка’, ’дошка, брус’, якое з нова-в.-ням.Planke ’дошка’, ’маснічына’ < с.-лац.planca ’тоўстая дошка’ < лац.phalanga ’насілы для пераноскі цяжкага грузу’ < ст.-грэч.φάλαγξ ’прадаўгаваты кавалак бервяна’, φάλαγγαι ’бэлькі, бярвёны’ (Фасмер, 3, 273; Васэрцыер, 174). Сюды ж бел.пла́нка ’палоска з дрэва, металу, тканіны’ (ТСБМ), ’вышытая паласа ў кашулі спераду ад каўняра ўніз’ (Касп.; ветк., гом., Мат. Гом.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
варушы́ць, ‑рушу, ‑рушыш, ‑рушыць; незак.
1.каго-што. Дакранаючыся да чаго‑н., прыводзяць у рух. Ціхі вецер вее І траву варушыць.Астрэйка.//перан.; што. Выводзіць са стану спакою, узбуджаць. Словам дакорным маці боль несціханы варушыць.Глебка.А як яны варушылі, пераварочвалі сэрца, гэтыя салаўі.Васілевіч.
2.чым. Рухаць павольна, злёгку. На другім канцы стала, загарнуўшы кніжку, бязгучна варушыла губамі Наташа — вучыла верш.Шахавец.
3.што. Злёгку разграбаць; пераварочваць. Варушылі зерне, каб яно падсыхала, перавейвалі, сартавалі.Скрыган.Каржакаваты з абветраным тварам і пышнымі вусамі мужчына час ад часу варушыць суком падгарэлае паленне.Курто.
•••
Варушыць (круціць) мазгамі (галавою) — разважаць, абдумваць. З зямлёю клопат быў вялікі. Прыйшлося ездзіць да Хадыкі Ды варушыць і галавою Над гэтай справай грашавою.Колас.
Варушыць памяць — напамінаць аб кім‑, чым‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сугло́б ’сустаў, патаўшчэнне на суставах’ (усх.-палес., Б. Сачанка), ’гарбаты чалавек’ (Бяльк.), сугло́біна ’высокі сагнуты чалавек’ (Бяльк.), сугло́п, сугло́біна ’высокі, няўклюдны падлетак’ (кіраў., Нар. сл.), сугло́бісты ’сутулы’ (Ян.), сугло́бы ’пануры’ (Ласт.), сугло́біцца ’згорбіцца, скрывіцца’ (Варл.). Параўн. укр.сугло́б ’згіб, сустаў’, рус.смал.сугло́бый, сугло́ба ’хмурны чалавек, нелюдзень’; сюды ж польск.zgłoba ’перашкода, запор; клопат, турботы’, серб.-харв.зглоб ’тс’, славен.zglób ’тс’, балг.сглоб ’стык, злучэнне; сустаў’, макед.зглоб ’згіб; сустаў’. Прасл.*sǫglobъ/*sъglobъ — аддзеяслоўны дэрыват ад *sъ‑globiti ’злучыць’, параўн. укр.згло́бити ’злучыць клінам’, балг.сглобя́вам ’злучаць, складваць, прыводзіць у парадак’, прэфіксальнага дэрывата ад прасл.*globiti < прасл.*globa ’кол, шост, жэрдка’ (Борысь, Prefiks., 118–119; Фасмер, 3, 793). Развіццё значэнняў ’злучэнне, патаўшчэнне’, ’сагнуты, нахілены, гарбаты’ > ’той, хто глядзіць спадылба’. Гл. таксама ЕСУМ, 5, 466; ЭССЯ, 6, 131–134. Параўн. аглобля (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сухо́ты ’туберкулёз’ (ТСБМ, Нас., Байк. і Некр., Ласт., Касп., Шат.; ашм., Стан.; ЛА, 3; Варл., Сержп. Прымхі, Сцяшк., ТС), ’клопат, непрыемнасць’ (ТСБМ), сухо́та ’ліха, гора’ (кобр., Горбач, Зах.-пол. гов.), ’сухоты’ (Сл. ПЗБ, Сл. Брэс.), сухата́ ’тс’ (Пятк. 2), сухо́тка ’тс’ (Касп., Пятк. 2), ’хвароба скуры ў дзяцей, сухі лішай’ (Цых.), сюды ж сухо́ты ’схуднелая асоба’ (Юрч. Вытв.), але хутчэй прым.: сухо́ты етый маліц (там жа), параўн. сухо́ткі ’вельмі сухі, высахлы’: гавёс стаў сухоткі (Цых.). Укр.сухо́ти, рус.сухо́ты, польск.suchoty, в.-луж.suchoćina, чэш.souchotiny ’туберкулёз’. Да сухі, першапачаткова nomen abstractum сухо́та, потым мн. л. для спецыялізацыі назвы, што паводле Карскага (2–3, 331), тлумачыцца “множественностью признаков” хваробы. Тая ж матывацыя ў балг.радоп.су́ва бо́лес ’тс’. Меркаванні Цвяткова (Запіскі, 2, 1, 84) пра польскі ўплыў на змену націску не пераконваюць. Гл. сухата.
2.чаго. Ссячы нейкую колькасць чаго‑н. Насячы ў лесе жэрдак. □ Правальваючыся па пояс у снег, я пасек у ельніку лапак, вынес іх і накідаў пад заднія колы.Хадкевіч.// Перасякаючы або рассякаючы, нарыхтаваць у нейкай колькасці. Насячы галля на падпал. □ Дровы.. [Міканор] прынёс не адразу, бо, відаць, трэба было іх яшчэ насекчы.Кулакоўскі.
3.чаго. Дробна скрышыць, перасекчы ў нейкай колькасці. Насекчы буракоў. Насячы карыта паранай бульбы. □ Не жывуць самапасам і меншыя [дзеці]: у таго клопат — трусоў дагледзець, таму трэба бацвіння назбіраць і ў карыце насекчы.Ракітны.
4.каго-што. Разм. Нахвастаць, насцябаць. Насячы ногі крапівою. □ — Левую шчаку, відаць, дажджом пасекла, што аж гарыць? — сарваўшы плашч-палатку, злосна спытаў Кастусь.Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
1.Разм. Тое, што і забыць (у 1 знач.). Забыўся прозвішча таварыша. □ Манг зноў захапіўся працай і забыўся на голад.Маўр.Пацешыўшыся з генерала, Ігнась ужо забыўся пра гэта здарэнне.Мурашка.Ад акна несла холадам, тут хадзіў вецер, — нехта забыўся зачыніць фортку.Адамчык.
2.што. Разм. Тое, што і забыць (у 2 знач.). Забыцца дома кнігу.
3. Не ўтрымацца, не захавацца ў памяці. Многае пасля інстытута забылася, і цяпер працаваць у школе Наташы было нялёгка.Васілевіч.Ніколі не забудзецца маленькі чэх Урбанэк з кветкамі, які прыйшоў разам з маткаю пакланіцца загінуўшым.Мележ.
4. Адысці ў думках ад рэчаіснасці; перастаць думаць пра тое, што хвалюе. Пасля баец сціх і забыўся. Клопат яго знік, боль крыху прыціх, але нейкія ўнутраныя пакуты працягваліся.Быкаў.
•••
Забыцца сном (у сне) — заснуць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хлопота́тьнесов.
1.(быть в хлопотах) быць у кло́паце, мець кло́пат; (стараться) стара́цца, увіха́цца; (суетиться) мітусі́цца, бе́гаць, круці́цца;
он це́лый день всё хлопо́чет ён цэ́лы дзень усё ў кло́паце;
она́ хлопота́ла на ку́хне яна́ ўвіха́лася на ку́хні;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
За́хад ’захад сонца, іншых свяціл; краіна свету’. Рус.заход ’захад, сонца, свяціл’, укр.за́хі́д ’тс’, за́хід ’краіна свету’, польск.zachód ’час захаду сонца, краіна свету’, ’клопат’, н.-луж.zachod ’мінулае’, в.-луж.zachod ’уваход’, чэш.уст.дыял.záchod ’захад (сонца)’, чэш., славац.zachód ’туалет’, славен.zahòd ’захад (сонца), краіна свету’, ’абход’, ’клазет’, серб.-харв.за́ход ’захад (сонца), краіна свету’, ’клазет’, балг.за́ход ’уваход’, ’клазет’. Ст.-слав.заходъ ’захад сонца’, ’клазет’. Ст.-рус.заходъ ’захад сонца’, ’клазет’. Бязафіксны назоўнік, суадносны з xodъ (гл. ход), утвораны, відаць, з чаргаваннем галоснага ад дзеяслова za‑xed‑ti (x < s пасля i, u, r у прэфіксах pri‑, u‑, per‑, а потым x > š перад e: za‑šed‑ti; параўн. рус.зашедший, восшествие). Знач. ’краіна свету’, магчыма, замацавалася пад польск. уздзеяннем. Брукнер, 181; Фасмер, 4, 252–253; Шанскі, 2, З, 72, 73.