Verbum

сме́ла, прысл.

1. гл. смелы.

2. 3 лёгкасцю, без перашкоды, без цяжкасці (разм.).

Сюды с. ўлезе дзесяць тон сена.

3. Упэўнена, несумненна.

З такім дакладам с. можна выступаць на сходзе.

нязва́ны, -ая, -ае.

Які з’явіўся куды-н. без запрашэння.

Н. госць.

насі́лы, -сіл.

Дзве жэрдкі без насцілу для пераноскі сена ў копах.

куро́дым, -у, м.

Густы едкі дым пры тленні, гарэнні без полымя.

плоскаступнёвасць, -і, ж.

Фізічны недахоп нагі — плоская, без выгіну форма ступні.

проставало́сы, -ая, -ае (разм.).

Без галаўнога ўбору.

Выбег на вуліцу п.

расхля́біца, -ы, ж. (разм.).

Гразь, бездараж.

Восень не бывае без расхлябіцы.

сві́тар, -а, мн. -ы, -аў, м.

Цёплая вязаная кофта без засцежак.

сур’ё́з, -у, м. (разм.).

Сур’ёзнасць.

◊

На поўным сур’ёзе — сур’ёзна, без жартаў.

го́лы, -ая, -ае; гол, -а.

1. Не апрануты, не прыкрыты адзеннем.

Голая спіна.

2. Без расліннага або валасянога покрыва.

Г. чэрап.

Голыя дрэвы.

3. Нічым не пакрыты, не прыкрыты.

Голыя сцены.

Спаць на голым ложку.

4. перан. Узяты сам па сабе, без тлумачэнняў, без дадаткаў.

Голыя лічбы.

Голыя факты.

5. Без прымесей, чысты.

Г. пясок.

6. перан. Бедны.

Балявалі, пакуль голы сталі (прыказка).

◊

Гол як сакол — вельмі бедны, які нічога не мае.

Голы як бізун — пра вельмі беднага чалавека.

Голы як бубен (разм.) — пра голае, без расліннасці месца.