фітацэно́з, ‑у, м.

Сукупнасць раслінных арганізмаў на адносна аднародным участку, што знаходзяцца ў складаных узаемаадносінах як паміж сабой, так і з навакольныя асяроддзем.

[Ад грэч. phytón — расліна і koinos — агульны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вярхо́м ’конна’ (БРС), вярьхом ’тс’ (Бяльк.), укр. верхом, рус. верхом, польск. wierzchem ’тс’. Узнікла як адгалінаваны амонім з дзеепрыслоўя верхам (< vьrx‑ъmь) ’зверху, наверсе’, якое ўяўляе сабой творны склон адзіночнага ліку ад верх (Шанскі, 1, В, 70).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

трубаправо́д, ‑а, М ‑дзе, м.

Сістэма злучаных паміж сабой труб, прызначаная для перадачы на адлегласць вадкасці, газаў, пары і пад. Газавы трубаправод. Нафтавы трубаправод.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нішто́¹, нічо́га, нічо́му, нішто́, нічы́м, ні аб чым; займ. адмоўны.

1. Ні адзін прадмет, ніякая з’ява, ніякая справа.

Яго н. не цікавіць. 2. у знач. наз. нішто́, нескл., н. Пра каго-, што-н., хто (што) нічога сабой не ўяўляе, не мае ніякай цаны. Ператварыцца ў н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

засло́на, -ы, мн. -ы, -аў, ж.

1. Тое, што пакрывае, засланяе сабой.

Дымавая з. (паласа густога дыму для маскіроўкі; таксама перан.: пра тое, што прызначана для маскіроўкі, пакрыцця тайных задум, чаго-н. нядобрага і пад.).

2. Шырокае палотнішча, якое закрывае сцэну ад глядзельнай залы.

Падняць заслону.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

касні́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м.

1. Вузкая палоска тканіны; істужка, якую ўплятаюць у касу¹.

Завязаць каснікі бантам.

2. перан. Тое, што нагадвае сабой істужку, мае форму вузкай палоскі.

|| памянш. каснічо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м. (да 1 знач.).

|| прым. касні́чны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

прапарцыяна́льнасць, -і, ж.

1. гл. прапарцыянальны.

2. У матэматыцы: залежнасць паміж велічынямі, пры якой павелічэнне адной з іх цягне за сабой змяненне другой у столькі ж разоў.

Прамая п. (пры якой з павелічэннем адной велічыні другая павялічваецца). Адваротная п. (пры якой з павелічэннем адной велічыні другая памяншаецца).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

mítreißend

a

1) які́ ця́гне, заця́гвае, зно́сіць з сабо́й

2) перан. захапля́льны

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

vórbehaltlich

prp (G) пры ўмо́ве

~ des Éinspruchs — пакіда́ючы за сабо́й пра́ва пратэ́сту

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

катамара́н, ‑а, м.

Паруснае або маторнае судна з двух карпусоў, размешчаных на некаторай адлегласці адзін ад аднаго і звязаных між сабой агульнай палубай. Пасажырскі катамаран.

[Англ. catamaran з тамільскай.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)