зблядне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Стаць бледным. Твар збляднеў. Месяц збляднеў. □ Ганна збляднела; яна не чакала гэтай гаворкі [пра бацьку] цяпер, была зусім непадрыхтаваная да такога пытання ў гэты вечар. Савіцкі. Збляднела зарава пажару. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бард, ‑а, М ‑дзе, м.

Спявак-паэт старажытных кельцкіх плямёнаў; у вобразным ужыванні — наогул паэт, пясняр. Узышоў зноў ясны месяц На лады ўсе перапеты У вершах даўніх і сучасных Бардаў, песняроў, паэтаў. Танк.

[Кельц. bard.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уще́рбный

1. (о луне) ушчэ́рбны (ме́сяц); ве́тах;

2. (пришедший в упадок) заняпа́лы; (неполноценный) непаўнацэ́нны;

3. (убыточный) стра́тны;

уще́рбная эконо́мика стра́тная экано́міка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

Ветачок, ветак ’маладзік’ (гродз., вілен., Нас.). Дэмінутыў ад ве́тах (гл.), які прыводзіць да семантычных зрухаў: ’месяц на зыходзе’ → ’маладзік’. Народная этымалогія памылкова звязвае гэта слова з ветка ’галінка’; тое ж і ў Нас., які ўзводзіць яго да вѣтвъ.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

encircle

[ɪnˈsɜ:rkəl]

v.t.

1) акружа́ць, расьці наво́кал

2) хадзі́ць, круці́цца наво́кал

The moon encircles the earth — Ме́сяц кру́ціцца наво́кал зямлі́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

revolve

[rɪˈvɑ:lv]

v.

1) абарача́цца, круці́цца

The moon revolves around the earth — Ме́сяц кру́ціцца вако́л зямлі́

2) абду́мваць, варо́чаць мазга́мі

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

прыва́га, ‑і, ДМ ‑вазе, ж.

Павелічэнне вагі (маладняку або жывёл, якія знаходзяцца на адкорме). Сярэднесутачная прывага свіней. □ За які месяц Заранчынага гаспадарання надоі павысіліся як не ў паўтара раза. Павялічылася і прывага маладняку. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вірасаві́к ’жарабя, якое нарадзілася ў верасні месяцы’ (КЭС, лаг.). Да верасаві́к < верасовы < верасень (гл.). Параўн. польск. wrześniak ’зайчанё, якое нарадзілася ў верасні’; ’конь-верасавік, які лічыцца трывалым, здаровым’; ’чалавек, які выглядае маладым і свежым, бо верасень — самы здаровы месяц’ (КСПГ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рагадан: пры гульні “ў рагадана”: Рагадан, рагадан,/ на чатыры загадан./ Кацярынін нос/ На пятнаццаць вёрст/ Шалдэбалдэ/ Башмак барада! (бялын., Рам. 8). Няясна. Антропаў лічыць цюркізмам (БЛ, 45, 25). Магчыма, з цюрк. ramadan (ramazan) ’дзевяты месяц па месяцавым календары’, ’пост’, ’уласнае імя’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

month [mʌnθ] n.

1. ме́сяц;

next month у насту́пным ме́сяцы;

last month у міну́лым ме́сяцы;

by the month паме́сячна/штоме́сячна;

month by/after month ко́жны ме́сяц;

six months паўго́да, шэсць ме́сяцаў;

What day of the month is it? Якое сёння чысло?

2. pl. months infml до́ўгі час;

I haven’t seen them for months. Я даўно не бачыў іх.

♦

never in a month of Sundays infml ніко́лі

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)