ме́сяц

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ме́сяц ме́сяцы
Р. ме́сяца ме́сяцаў
Д. ме́сяцу ме́сяцам
В. ме́сяц ме́сяцы
Т. ме́сяцам ме́сяцамі
М. ме́сяцы ме́сяцах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ме́сяц, -а, м.

1. Нябеснае цела, спадарожнік Зямлі.

З-за хмары выплыў м.

2. мн. -ы, -аў. Дванаццатая частка астранамічнага года.

Больш як м. знаходзіўся ў шпіталі.

|| памянш.-ласк. ме́сячык, -а, м. (да 1 знач.).

|| прым. ме́сячны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ме́сяц ме́сяц, -ца м.;

молодо́й ме́сяц маладзі́к;

◊

медо́вый ме́сяц шутл. мядо́вы ме́сяц;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ме́сяц м.

1. ме́сяц;

у сту́дзені ~цы — в январе́ ме́сяце;

2. луна́ ж., ме́сяц;

○ по́ўны м. — по́лная луна́;

◊ мядо́вы м. — медо́вый ме́сяц

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ме́сяц, ‑а, м.

1. Планета, самая блізкая да Зямлі. Месяц-маладзік. □ Ноч была цёмная — ні месяца, ні зорак на небе. Шыловіч.

2. Дванаццатая частка астранамічнага года, у якой ад 28 да 31 дня. Пёк добры мароз, хоць і быў ужо красавік месяц. Шамякін. Стаяў той асабліва прыгожы дзень, якія бываюць звычайна ў канцы жніўня месяца. Лынькоў. // Адрэзак часу ў 30 дзён, калі лічыць ад якога‑н. дня. Месяц прамінуў, як дзень. Гартны. Ішлі спачатку месяцы, потым мінуў год, другі. Ракітны.

•••

Поўны месяц — поўня.

Мядовы месяц — першы месяц пасля шлюбу ў маладых.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Месяц (каляндарны) 7/147

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

«Месяц» (серыя сав. аўтам. станцый) 1/380, 606; 4/594; 5/428, 488—489 (укл.), 491 (іл.), 497; 7/147—148 (іл.); 9/263; 11/363

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Месяц (нябеснае цела) 1/379, 441, 538, 539, 606; 3/307; 4/536, 587; 5/14, 284, 488—489 (укл.), 495; 6/355; 7/147; 10/6

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

ме́сяц м.

1. (нябеснае цела) Mond m -(e)s;

по́ўны ме́сяц Vóllmond m;

2. (адрэзак часу) Mónat m -(e)s, -e;

бягу́чы ме́сяц láufender Mónat;

насту́пны ме́сяц kómmender [nächster] Mónat;

у пача́тку ме́сяца am Mónatsanfang;

у канцы́ ме́сяца Énde des Mónats;

ме́сяц таму́ (наза́д) (heute) vor éinem Mónat;

◊

мядо́вы ме́сяц Flítterwochen pl

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Месяц,

спадарожнік Зямлі.

т. 10, с. 300

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)