1. Склад зброі і ваеннай амуніцыі. Арсенал Пётрапаўлаўскай крэпасці.//перан.; чаго. Запас, вялікая колькасць чаго‑н. Арсенал выхаваўчых сродкаў. □ Мы павінны дамагацца, каб кожная новая кніга, што выходзіць у свет, ішла ў арсенал бальшавіцкай зброі.Чорны.На яе [прыказкі] ўзбраенні — увесь арсенал сатырычных сродкаў — ад іранічнай усмешкі да знішчальнага сарказму.Шкраба.
2.Уст. Прадпрыемства, якое вырабляе і рамантуе зброю і ваенную амуніцыю.
[Фр. arsenal.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
загатава́ць1, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што і чаго.
Разм.
1. Стварыць запас чаго‑н.; нарыхтаваць. Загатаваць дроў на зіму. □ Вось, каб не галадаваць, Трэ’ табе загатаваць за ўраджай запасы збожжа.Крапіва.
2. Зрабіць, падрыхтаваць. — Я прыйшоў сюды, дык не ўмеў нават як след раствор загатаваць.Кулакоўскі.
загатава́ць2, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што і чаго.
Давесці да кіпення; закіпяціць. Загатаваць ваду. Загатаваць чаю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Cogitato quàm longa sit hiems
Думай наперад, якая працяглая зіма.
Думай наперёд, как продолжительна зима.
бел. Кінь за сабою ‒ знойдзеш перад сабою. Што летам збярэцца, тое падбярэцца. Як прыйшоў Спас ‒ бяры рукавіцы ў запас. Кінь хлеб-соль назад, а ён наперадзе апынецца. Лета ‒ прыпасіха, зіма ‒ прыбярыха. Кінь перад сабою, убачыш за сабою.
рус. Едешь на день, бери хлеба на неделю. Пришёл Спас ‒ держи рукавички про запас. Готовь летом сани, а зимой телегу. Готовь сани с весны, а колёса с осени. Чем глубже семя схоронится, тем лучше уродится. Готовь квас на зимний Спас. И зимой будет ягода, коль заготовить загодя.
фр. L’hiver mange le printemps, l’été et l’automne (Зима съедает весну, лето и осень).
англ. Keep something for a rainy day (Береги что-то на дождливый день).
нем. Was der Sommer beschert, der Winter verzehrt (Что дарит лето, зима поглощает/потребляет).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
stock
[stɑ:k]1.
n.
1) тава́р, запа́с -у m.
a large stock of toys — вялі́кая ко́лькасьць заба́вак
2) пагало́ўе n
3) сыраві́на f.
4) род -у m.; пахо́джаньне n.
5) а́кцыя f.
oil stocks — на́фтавыя а́кцыі
6) нава́р -у m. (зь мя́са, гаро́дніны), ю́шка f. (з ры́бы)
7) каме́ль або́ пень дрэ́ва
2.
v.t.
1) забясьпе́чваць
2) запа́сіць, рабі́ць запа́с
to stock up for the winter — зрабі́ць запа́с на зіму́
3) трыма́ць на скла́дзе (у кра́ме)
•
- in stock
- stock a farm
- stock a lake with fish
- take stock
- take stock in
- take stock of
- out of stock
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
sleeve[sli:v]n.
1. рука́ў
2. канве́рт (для пласцінкі, дыскеты)
♦
have/keep smth. up one’s sleeve мець што-н. у запа́с;
laugh up one’s sleeve смяя́цца ў кула́к, смяя́цца ўпо́тай;
roll up one’s sleeves закаса́ць рукавы́; узя́цца за спра́ву
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
stock1[stɒk]n.
1.запа́с (тавару), асартыме́нт, рэпертуа́р;
have in stock мець на скла́дзе;
lay in a stock рабі́ць запа́с;
be out of stock быць распрада́дзеным
2.pl.stocksа́кцыі, фо́нды, капіта́л;
fixed capital stocks гало́ўны капіта́л
3. скаці́на, пагало́ўе жывёлы
4. мо́цны мясны́ булён
5. род, паро́да;
a man of farming stock селяні́н па пахо́джанні
6. ствол (дрэва), ру́чка (чаго-н.)
♦
take stock of smth. крыты́чна ацэ́ньваць што-н.;
be on the stocks быць у рабо́це (пра літаратурны твор, мадэль і да т.п.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
чыні́ць, чыню, чыніш, чыніць; незак., што.
1. Рабіць, учыняць, тварыць. Чыніць суд і расправу. □ Ніякай бяды.. [рака] ніколі не чыніла: не пагражала людзям разлівам, не размывала берагоў, не шумела злоснай пенай.Кулакоўскі.Як у хаты рабункі чыніць Панаедуць чужыя салдаты, Сэрца ўраз зашчыміць, зашчыміць — Бо ўмясціла ўсе хаты.Куляшоў.Запас бяды не чыніць.Прымаўка.// Ствараць, утвараць; ставіць. Амерыканскія ўлады чынілі розныя перашкоды савецкім журналістам.«ЛіМ».
2. Рабіць кудзелю. Дзяўчаты чынілі кудзелю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
патэнцыя́л, ‑у, м.
1.Спец. Велічныя, якая характарызуе запас энергіі цела, што знаходзіцца ў пэўным пункце поля (электрычнага, магнітнага і пад.). Розніца патэнцыялаў.
2.перан. Сукупнасць наяўных магчымасцей, сродкаў у якой‑н. галіне, сферы. Эканамічны патэнцыял краіны. □ Аповесць [Я. Коласа] «У палескай глушы» найбольш поўна раскрывае духоўны патэнцыял інтэлігента «першага пакалення» Лабановіча.Навуменка.Абавязак партыйных арганізацый і камітэтаў — забяспечыць поўнае выкарыстанне велізарнага выхаваўчага патэнцыялу, якім валодае кожны працоўны калектыў, для маральнага ўзвышэння асобы.«Звязда».
[Ад лац. potentia — сіла.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
wyrost :
na wyrost — загадзя; на запас; на выраст;
martwić się na wyrost — загадзя бедаваць (турбавацца; непакоіцца);
kupić ubranie na wyrost — купіць вопратку на выраст
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)