соль¹, -і, мн. со́лі, -ей, ж.
1. адз. Белае крышталічнае рэчыва з вострым характэрным смакам, ужыв. як прыправа да стравы.
Сталовая с.
2. перан., адз. Тое, што надае асаблівы інтарэс, вастрыню чаму-н.
У гэтым якраз і ўся с. паэмы.
3. Хімічнае злучэнне, прадукт поўнага або частковага замяшчэння вадароду кіслаты металам (спец.).
Берталетава с.
◊
Падсыпаць солі — добра даняць, дапячы каму-н. іроніяй, едкім словам.
Пуд солі з’есці з кім-н. — добра і даўно ведаць каго-н. (разм.).
|| прым. салявы́, -а́я, -о́е (да 1 і 3 знач.) і саляны́, -а́я, -о́е (да 1 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
грыва́сты, ‑ая, ‑ае.
Разм. З вялікай грывай (у 1 знач.). Чуваць было вызвоньванне званочкаў, якімі былі абвешаны грывастыя шыі чорных коней. Пестрак. З-за дрэў пазіралі лютыя тыгры, грывастыя львы і малпы. Грамовіч. // Падобны на грыву, у форме грывы. Праз белае воблака пары прабіўся агонь і грывасты слуп чорнага дыму. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мя́са ср., в разн. знач. мя́со;
○ дзі́кае м. — мед. ди́кое мя́со;
бе́лае м. — бе́лое мя́со;
◊ ні ры́ба ні м. — ни ры́ба ни мя́со;
гарма́тнае м. — пу́шечное мя́со
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прасціра́дла, ‑а, н.
Тое, што і прасціна. Ад самай печы да процілеглай сцяны раскінуўся шырокі палок.. У галавах, як горы, высіліся ёмкія падушкі, зложаныя на дзень.. посцілкі і прасцірадлы хатняга вырабу. Колас. У паласе месячнага святла, якое падала праз акно ў пакой, было добра відаць белае, як снег, прасцірадла, якім заслалі канапу. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
АНДРЭ́ЕЎСКІ СЦЯГ,
сцяг на карме судна ў расійскім ВМФ. Уведзены ў 1699 Пятром I. Палотнішча з блакітным крыжам па дыяганалі (крыж Андрэя Першазванага) спачатку было трохпалоснае — бела-сіне-чырвонае, потым (з 1709) аднаго з гэтых колераў, з 1865 — белае.
т. 1, с. 361
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АЗЁРНЫ,
пасёлак у Беларусі, у Юркевіцкім с/с Жыткавіцкага р-на Гомельскай вобл. Цэнтр доследнага рыбгаса «Белае». За 35 км ад Жыткавічаў, 268 км ад Гомеля, 17 км ад раз’езда Дзедаўка. 308 ж., 102 двары (1995). Дом культуры, бібліятэка.
т. 1, с. 163
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
рыс
(с.-в.-ням. ris, ад гр. oryza)
расліна сям злакавых, якая вырошчваецца на затопленым полі ў краінах з цёплым кліматам, а таксама белае зерне гэтай расліны як харчовы прадукт.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
блакі́т, ‑у, М ‑кіце, м.
1. Светла-сіні колер. Блакіт азёр. Блакіт вачэй. □ Пятро ляжаў на спіне і глядзеў у бяздонны блакіт яснага жнівеньскага неба. Шамякін.
2. Чыстае яснае неба. Ні адной хмурынкі на блакіце, Ні павеву ветру на зямлі. Астрэйка. [Андрэй Міхайлавіч] глядзеў на белае кучаравае воблака, што павольна плыло высока ў чыстым блакіце. Самуйлёнак.
[Чэшск. blankyt.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распласта́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад распластаць.
2. у знач. прым. Які ляжыць пластом, плазам. Людзі падалі ў снег. Белае поле скрозь было ўсыпана распластанымі постацямі. Паўлаў. [Арол] трымаў распластанага ваўка адной лапай за бок, другой — за морду. Беразняк. // Выцягнуты, раскінуты ў бакі. Сонца.. падае на рунь аграмадным агнёвым сокалам з распластанымі крыламі. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кандыда́т
(лац. candidatus = адзеты ў белае)
1) асоба, якая намячаецца да выбрання, назначэння або да прыёму куды-н. (напр. к. у дэпутаты);
2) малодшая вучоная ступень, якая прысуджаецца на падставе абароны дысертацыі (напр. к. філалагічных навук).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)