Утаміць, змарыць; змучыць. Шчупак, брат, ёмкі: на паўпуда, Але сарваўся. Ах, паскуда! І натаміў, як мае быць.Колас.Першы знямогся хранаметражыст. Ён добра натаміў ногі і апоўдні прылёг пад сасной.Мяжэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
засты́ласць, ‑і, ж.
Уласцівасць і стан застылага. Дуб стаяў нерухома ў сваёй паважнай застыласці, трымаючы ў развілінах ёмкі ком снегу.Колас.І раптам твар [Мішурына] пачаў зменьваць рысы і новая пячаць наплывала на яго. Ужо зусім сышлі адзнакі анямеласці і застыласці.Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зручны, выгодны, здатны, ёмкі
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
абгла́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., каго і што.
1. Зрабіць паверхню чаго‑н. роўнай, гладкай; збольшага апрацаваць. [Сымон:] Ёмкі будзе крыж. Збольшага абчасалі і запілавалі з Данілкам, засталося толькі трохі абгладзіць, і ўсё будзе гатова.Купала.
2.Разм. Зрабіць гладкім, адкарміць. Абгладзіць парсюка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прадпрые́мства ’вытворчая ці гандлёвая установа’ (ТСБМ). Калька рус.предприя́тие ’тс’ (Баханькоў, Гіст. лекс., 282), дзе каранёвая частка ‑ем‑ узыходзіць да прасл.*ęti, jьmo ’браць’ (гл. ёмкі). Рус. слова ў сваю чаргу калькуе ням.Unternehmung < nehmen ’браць’ і ўтворана з дапамогай царкоўнаславянізмаў пред‑ і приять (Фасмер, 3, 357).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ёмка1,
1.Прысл.даёмкі.
2.безас.узнач.вык.Разм. Добра, зручна. Сядзець [Віктару], відаць, было не вельмі ёмка, і ён раз-пораз варочаўся, намагаўся вылезці з кажуха.Шамякін.
ёмка2, ‑і, ДМ ёмцы; Рмн. ‑мак; ж.
Абл. Чапяла. Дзядзіна.. пякла аладкі, нервуючыся, бразгала праз меру моцна аб прыпечак ёмкаю і патэльняй.Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)