Ваздухі́ ’лёгкія’ (КЭС, Інстр. I). Да дых‑/дух‑. Параўн. аналагічныя ўтварэнні: рус.духи́ і ды́хи ’дыхальныя шляхі, асабліва ў каня’, смал.воздухи ’лёгкія, грудзі’. Параўн. бел.даць пад уздых.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тхом у выразе: адным тхом (сказаць, зрабіць што‑небудзь) ‘на адным дыханні’ (Канкард. XIX ст.), ст.-бел.тохъ ‘уздых’ (ПГС). Дэвербатыў ад тухнуць (гл), ст.-бел.тхнути, тхнуть ‘дыхнуць’, што ўзыходзяць да прасл.*dъxnǫti ‘выдаваць дух, дыханне, пах’, параўн. польск.tchem — форма Тв. скл. ад dech ‘дыханне, дух’ (Борысь, 629). Гл. таксама тохнуць, дохнуць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вздохузды́х, -ху м.;
◊
до после́днего вздоха да апо́шняга дыха́ння, да (са́мага) ско́ну, да (са́май) сме́рці, да (са́мага) скана́ння;
испусти́ть после́дний вздохуст. скана́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Schnápper
m -s
1) крадзе́ж, здабы́ча
2) узды́х
3) уку́с
4) ляската́нне, шчо́ўканне
5) тэх. за́шчапка, сто́пар
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
tchnienie
н.
1. павеў, подых;
tchnienie wiatru — павеў (подых) ветру;
2.уздых;
ostatnie tchnienie — апошні ўздых
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
sigh
[saɪ]1.
v.i.
1) уздыха́ць
2) уздыха́ць, сумава́ць, тужы́ць
She sighed for home and friends — Яна́ тужы́ла па до́ме і па сябро́х
2.
v.t.
выка́зваць узды́хам
3.
n.
узды́х -у m., уздыха́ньне n.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
БАЛТА́КІС
(Baltakis) Альгімантас (н. 15.2.1930, в. Страздзішкіс Анікшчайскага р-на, Літва),
літоўскі паэт.Нар. пісьменнік Літвы (1986). Скончыў Вільнюскі ун-т (1954). Аўтар зб-каў вершаў «Калі дожджык імжыць» (1955), «Чортаў мост» (1957), «Падземныя рэкі» (1965, Дзярж. прэмія Літвы 1966), «Хлеб і воблакі» (1973), «Дэдыкацыі» (1975), «Элегіі Страздзішкіса» (1979), «Наш вечар» (1986), «Уздых» (1993). Яго творы вызначаюцца эмацыянальнай адкрытасцю, у іх светаўспрыманне маладога пакалення пасляваен. Літвы, рэчава-канкрэтная паэтыка гарадскіх будняў. На літоўскую мову пераклаў кнігу паэзіі Р.Барадуліна «Бусел на даху» (1981), паасобныя вершы М.Танка. На бел. мову творы Балтакіса перакладае Р.Барадулін.
Тв.:
Rinkt. raštai. T.1—2. Vilnius, 1983;
Рус.пер. — Высокий потолок: Стихи и поэма. М. 1965.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
expression
[ɪkˈspreʃən]
n.
1) вы́каз -у m., растлумачэ́ньне (пля́ну)
2) вы́раз -у m., сло́ва n., мо́ўны зваро́т
3) выказа́ньне, выяўле́ньне n.
A sigh is an expression of sadness — Узды́х — выказа́ньне засмучэ́ньня
4) вы́раз -у m. (вачэ́й, тва́ру)
5) альгебраі́чны вы́раз
6) экспрэ́сія f.
•
- freedom of expression
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Аху́хцінацямненькі выкл. ’уздых аблягчэння пасля фізічнай нагрузкі’ (полац., Садоўскі, вусн. паведамл.). Складанае ўтварэнне, у якім можна вылучыць наступныя элементы: а‑хух‑ці‑на‑ця‑мненькі, дзе а прыстаўное; хух адпавядае выкл. ’ах, ох’ (КСП); ці па паходжанню асабовы энклітычны займеннік дав. скл. адз. л. 2‑й асобы; на няяснага паходжання, магчыма, узмацняльная часціца тыпу рус.‑на ў эвона ’вось’, звязаная з займеннікам *onъ, Фасмер, 4, 513; ця па паходжанню асабовы энклітычны займеннік він. скл. адз. л. 2‑й асобы, параўн. а́хця мне выкл. ’гора мне!’ (дзісн., Рам. 8, 519); мненькі займеннік мне з экспрэсіўнай суфіксацыяй, характэрнай для такога тыпу выклічнікаў, параўн. авохцінькі, ахці мненюшкі, ацінькі (ад аці ’дзякую’, гл.), «спешчаныя» формы тыпу спатанькі (ад спаць) і інш., гл. Карскі 2-3, 64, пры гэтым магчыма народнаэтымалагічнае збліжэнне канца слова і цёмны, цёмна, параўн. запісы а вой цямней выкл. ’выказванне незадавальнення’, якія Клопава (Лінгв. зб., 143) выводзіць з авохці мне і пад.