przydusić

зак. прыдушыць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

пазаціска́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.

1. Заціснуць, зашчаміць усё, многае. Пазаціскаць у руках грошы.

2. Шчыльна заткнуць усё, многае. Пазаціскаць вушы.

3. Разм. Ціскаючы, заціснуць, прыдушыць усіх, многіх.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

przygnieść

зак.

1. прыгнесці;

2. прыдушыць, прыціснуць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

падмя́ць, падамну, падамнеш, падамне; падамнём, падамняце; зак., каго-што.

Наваліўшыся, падабраць пад сябе, прыціснуць, прыдушыць. Вось.. [камбайн] урэзаўся ў густую жытнюю сцяну, паваліў, падмяў яе пад сябе. Васілевіч. Натоўп разагналі. Некалькі чалавек падмялі коньмі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

придави́ть сов.

1. прыдушы́ць, мног. папрыду́шваць; (прижать) прыці́снуць, мног. папрыціска́ць;

2. перен., прост. прыгне́сці, прыгнясці́, мног. папрыгнята́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыду́шаны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад прыдушыць.

2. у знач. прым. Прыглушаны, здаўлены (пра голас, гукі і пад.). З захаду даносіўся прыдушаны грукат, мільгала бліскавіца. Маўр. Над Бугам мёртвая цішыня, толькі там, пад лазнякамі, чуюцца прыдушаныя ўсплёскі вады. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыду́шаны

1. прич. прида́вленный;

2. прич. приду́шенный, прида́вленный;

3. прич., перен. прида́вленный, приглу́шенный;

1-3 см. прыдушы́ць;

4. прил. приду́шенный;

п. го́лас — приду́шенный го́лос

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Прыду́ха ’стан вады (нястача ў ёй кісларода) пад лёдам, калі гіне рыба; замор’ (Янк. 3.; рагач., Сл. ПЗБ; Крыв., ТС), ’незамерзлае месца на рацэ’ (Бяльк.), ’незамерзлае месца на рацэ, куды збіраецца рыба’ (Ян.). Бяссуфіксны назоўнік ад прыдушы́ць з “адваротным” чаргаваннем у фіналі асновы, прэфіксальнае да душы́ць (гл.). Параўн. рус. дыял. приду́ха ’нястача кіслароду ў вадаёме пад лёдам’, ’адтуліна ў лёдзе, дзе збіраецца рыба ў пошуках прытоку паветра’, укр. приду́ха ’недахоп кіслароду (у тым ліку і ў вадзе)’, палес. приду́ха ’палонка; вада, што ў час адлігі з’яўляецца на рэчцы’, польск. przyducha ’недахоп паветра пад лёдам’ (калі гэта не запазычанне з усх.-слав.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

nacisnąć

зак.

1. націснуць, прыдушыць;

2. перан. аказаць націск (уціск); націснуць;

nacisnąć czapkę na uszy — насунуць шапку на вушы

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

заці́снуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., каго-што.

1. Абхапіўшы з усіх бакоў, затрымаць дзе‑н., у чым‑н.; зашчаміць. Заціснуў дзед стрэльбу між ног, адрэзаў гамёлку хлеба і сала і сілкуецца. Колас. Малая рука пацягнулася недаверліва, узяла і заціснула ў жмені старую, ужо не хрусткую паперку. Брыль. // перан. Шчыльна акружыўшы, не даць дзейнічаць. [Звяно Сцяпанава] заціснула двух варожых знішчальнікаў, гнала іх наўскасяк ад возера. Алешка.

2. Сціснуўшы, прыціснуўшы чым‑н., шчыльна заткнуць (адтуліну). Заціснуць вушы далонямі. Заціснуць рану тампонам.

3. Сціснуўшы, паменшыць у аб’ёме; зрабіць больш тугім. Андрэй склаў трасянку ў рэзгіны, заціснуў яе. Чарнышэвіч. Сонечка прыгладзіла валасы, падправіла іх пад хустку і тужэй заціснула вузел пад барадою. Пестрак.

4. Разм. Ціскаючы, змучыць; прыдушыць. Заціснуць у натоўпе. // перан. Паставіць у крайне цяжкія абставіны; задушыць. Хай жа вам так не здаецца, Што бяда ўжо і зацісне. Знайце, ліха ператрэцца, І маланкай доля блісне. Купала.

5. перан. Перашкодзіць развіццю, праяўленню чаго‑н. Заціснуць крытыку. Заціснуць ініцыятыву.

•••

Заціснуць рот каму — прымусіць замаўчаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)