пераплю́нуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак., каго-што.

Разм.

1. Плюнуць цераз што‑н.

2. Плюнуць далей за каго‑н. // перан. Перасягнуць, перагнаць каго‑н. у чым‑н. [Язэп:] — Цяпер .. [Сямён] стаў нават лепшым практыкам, чым тэарэтыкам. Пераплюнуў і нас з табою. Ляўданскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адцы́ркаць

‘адліць, падаіць маленькімі струменьчыкамі што-небудзь (адцыркаць малако); плюнуць праз зубы што-небудзь (адцыркаць сліну)’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. адцы́ркаю адцы́ркаем
2-я ас. адцы́ркаеш адцы́ркаеце
3-я ас. адцы́ркае адцы́ркаюць
Прошлы час
м. адцы́ркаў адцы́ркалі
ж. адцы́ркала
н. адцы́ркала
Загадны лад
2-я ас. адцы́ркай адцы́ркайце
Дзеепрыслоўе
прош. час адцы́ркаўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адцы́ркнуць

‘адліць, падаіць маленькімі струменьчыкамі што-небудзь (адцыркнуць малако); плюнуць праз зубы што-небудзь (адцыркнуць сліну)’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. адцы́ркну адцы́ркнем
2-я ас. адцы́ркнеш адцы́ркнеце
3-я ас. адцы́ркне адцы́ркнуць
Прошлы час
м. адцы́ркнуў адцы́ркнулі
ж. адцы́ркнула
н. адцы́ркнула
Загадны лад
2-я ас. адцы́ркні адцы́ркніце
Дзеепрыслоўе
прош. час адцы́ркнуўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́цыркнуць

‘выліць, выдаіць што-небудзь маленькімі струменьчыкамі; плюнуць цераз зубы; выліцца (пра малако і пад.)’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. вы́цыркну вы́цыркнем
2-я ас. вы́цыркнеш вы́цыркнеце
3-я ас. вы́цыркне вы́цыркнуць
Прошлы час
м. вы́цыркнуў вы́цыркнулі
ж. вы́цыркнула
н. вы́цыркнула
Загадны лад
2-я ас. вы́цыркні вы́цыркніце
Дзеепрыслоўе
прош. час вы́цыркнуўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

плёвый прост. пусты́; (легко исполнимый) лёгкі;

плёвое де́ло гэ́та раз плю́нуць, гэта пуста́я (лёгкая) спра́ва.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

напляву́згаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм.

1. чаго. Нагаварыць лухты, глупства. [Андрэй Гаўрылавіч:] — Вы тут, кажу, гэтулькі брыдкага наплявузгалі... Пра адміранне сям’і... пра распад сям’і. Грамовіч.

2. Напляткарыць, нагаварыць на каго‑н. — [Пачоску і Здроку] наплявузгаць на чалавека, абылгаць яго — раз плюнуць. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паплява́ць, ‑плюю, ‑плюеш, ‑плюе; ‑плюём, ‑плюяце; зак.

Плюнуць некалькі разоў; пляваць некаторы час. Любіць Сцяпан пасядзець на прызбе, пасмактаць люльку ды напляваць у пясок перад прызбай. Крапіва. Васіль папляваў у далоні, размахнуўся і ўдарыў сякерай па камлі. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Плі́гаць ’хварэць паносам’, плюнуць ’разам вызваліцца ад вадкіх экскрэментаў (пра дзіця)’ (Нас.), плэгатэ, плэгнутэ, плыгаты ’раптоўна выдзеліць на чалавека вадкія экскрэменты (пра тушку, якая ў гэты час ляціць альбо знаходзіцца на дрэве)’ (драг., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.). Відаць, звязаны з прыметнікам плюгавы (гл.), параўн. плюгивіць, рус. плюга́вгппь ’пэцкаць нечыстотамі, брудам, ванітамі’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сплю́нуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

1. што. Выплюнуць. Рыбнік сплюнуў пахмельную сліну. Караткевіч. Разам з дымам Ходас суха сплюнуў з языка крошку горкага тытуню і пайшоў да дзвярэй. Адамчык.

2. Плюнуць. [Быстроў] паварушыў засмяглымі патрэсканымі губамі і сплюнуў на дарогу. Мележ. — Цьфу ты! — сплюнуў [дзядзька Рыгор]. — Ды тут няйначай звер які! Якімовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Bäcker

m -s, - пе́кар, бу́лачнік

◊ das ist wie beim ~ die Sémmeln! — разм. гэ́та раз плю́нуць!, гэ́та пуста́я [лёгкая] спра́ва!

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)