cockerel [ˈkɒkərəl] n. пе́ўнік, малады́ пе́вень
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
басо́к, ‑ска, м.
1. Разм. Не вельмі моцны бас. То, бывала, ціўхаў, як малады пеўнік, а то, як па заказу, басок з’явіўся. «Вожык».
2. Струна на шчыпковых музычных інструментах, якая дае нізкі гук.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ *Лашаві́к, лошовік ’грыб пеўнік стракаты, Sarcodon imbricatum’ (ТС). Да лоша, лось (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
апярэ́нне, ‑я, н.
Пер’евае покрыва ў птушак; пер’е. Як пеўнік першым пасля пуху апярэннем, .. Алесь не мог пацешыцца форменнай вопраткай, шэрай з сярэбранымі галунамі. Брыль.
•••
Хваставое апярэнне самалёта — вертыкальныя і гарызантальныя плоскасці на задняй частцы самалёта.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лаша́к, лун. лоша́к ’грузд, Lactarius piperatus’ (Шатал.). Названа паводле колеру лася. У бел. гаворках існуюць аналагічныя назвы грыбоў, у аснове якіх назвы жывых істот: стаўб. казлята ’масляк’, кобр. чо́рна свыня́ ’грузд’, івац. ове́чы грыб ’неядомы’, кам. кобыла, кобр. коза́ ’пеўнік жоўты’, драг. мэдвэ́дык ’пеўнік жоўты’, агульнавядомае лісі́чкі і інш. Параўн. таксама ўздз. лось ’пеўнік стракаты’ (Жыв. сл., Нар. словатв.). Утворана ад лос‑ь пры дапамозе суф. ‑ак (гл. лаша). Аналагічна літ. briedžiùkas ’ласянё’ і ’смарчок’ (ад bríedis ’лось’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
шмя́кацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Разм. Падаць, стукацца з глухім гукам. Чуваць было, як недзе блізка шмякаліся кулі. Новікаў. Не паспеў Ветрагон сцяміць, куды яму кінуцца, — бухнулі два стрэлы, і перад ім грузна шмякнуўся, прашыты шротам, пеўнік. Калодзежны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
калашма́ты, ‑ая, ‑ае.
Разм.
1. З касматымі нагамі (пра птушак). Пеўнік калашматы Пырхнуў цераз плот. Шушкевіч.
2. З шырокімі калашынамі (пра штаны). Мне цёпла ў чужых калашматых штанах і ў прасторнай сухой світцы. Скрыган. // Пра чалавека ў такіх штанах.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Падла́совік ’пеўнік стракаты (грыб)’ (Сл. ПЗБ). Да падласы з суф. ‑овік па бура-жоўтаму колеру грыба.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гі́днум
(н.-лац. hydnum)
шапкавы базідыяльны грыб сям. яжоўнікавых, які расце на глебе ў хваёвых і мяшаных лясах; ядомы ў маладым узросце; пеўнік.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Ске́пнік ‘грыб лось (пеўнік стракаты), Sarcodon imbricatus (Fr.) Karst.’ (Касп.). Відаць, да скяпаць, ске́пка (гл.), таму што грыб мае «пашчапаную» калючую паверхню. Параўн. яго навуковую назву вожычнік стракаты, а таксама іншыя народныя назвы: скепанка, ёршык, вожык, сямірога (Сярж.–Яшк.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)