Добранаме́рны ’добранамерны’ (БРС). Калька рус. благонаме́ренный ’тс’. Лексема добранаме́рнасць (БРС) з’яўляецца, як можна меркаваць, калькай рус. благонаме́ренность.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Моршак ’смаржок’ (лун., Шатал.). У выніку ўздзеяння лексемы маршчыны лексема смаржок згубіла с‑ і ‑ж‑ змяніла на ‑ш‑. Да смаржок (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мазжачок ’аддзел галаўнога мозга ў патылічнай частцы галавы’ (ТСБМ), укр. мо́зочок, польск. móżdżek. Бел. лексема запазычана з рус. мозжечок. Да мозг (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэ́вох ’страшны роў, рыканне, шум; крык, плач’ (ТС). Экспрэсіўнае ўтварэнне ад роў 2 (гл.). На форму магла яшчэ паўплываць лексема рэйвах (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Капе́ша ’поўная, тоўстая, здаровая жанчына’ (міёр., З нар. сл.). Рэгіянальнае ўтварэнне ад капа (< Z kopa) і суфікса ‑ёта (Сцяцко, Афікс. наз., 187). Магчыма таксама, што лексема паходзіць ад капешка ’малая ўкладка снапоў, саломы па полі’ (барыс., паст., рас., шум., Сл. паўн.-зах.) і называе жанчыну паводле знешняга падабенства. Гэта лексема займае большую тэрыторыю, параўн. капешка (полагі., Нар. лекс., Яўс., Бяльк.) і капешка ’тс’ (Юрч., в.-дзвін., Шатал.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лопухі ’нераўнамерна адцягнутае ў час кляпання вастрыё касы’ (лун., Мат. ЛАБНГ). Да лопух (гл.). Гэта лексема пацвярджае меркаванне аб паходжанні лапату́ха, лопаўка, лопацень (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лыкаўе́ц ’месца ў полі, дзе дзяруць лыкі’ (Бяльк.). Да лыка 1 (гл.). Першапачаткова гэта лексема азначала ’ліпа’, таму лыкаўец — ’ліпняк’ (Сцяцко, Афікс., наз., 101).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Людае́дзіца ’людаедка’ — так называюць свякроў, нявестку (у песнях) (Нар. Гом.). Лексема складае з рус. людаедица (перм., арханг., тул., арл.) адзін арэал. Да людае́д (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пастакава́ць ’пасціць’ (воран., Сцяшк. Сл.). З польск. postnikować ’тс’, якое з postnik ’хто трымае пост’, але бел. лексема ўтворана ад пост з суфіксам польск. слові.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пая́рываць ’даіць’ (браг., Мат. Гом.). Да па‑ і яры́ць < прасл. jariti (sę), з якім разглядаемая лексема звязваецца значэннем ’пеніцца, бурліць’, якое мае славен. jaríti se.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)