лексе́ма, -ы, мн. -ы, -се́м, ж. (спец.).

Слова як самастойная сэнсавая адзінка слоўнікавага складу мовы ў сукупнасці яго значэнняў і форм.

|| прым. лексе́мны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лексе́ма

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. лексе́ма лексе́мы
Р. лексе́мы лексе́м
Д. лексе́ме лексе́мам
В. лексе́му лексе́мы
Т. лексе́май
лексе́маю		 лексе́мамі
М. лексе́ме лексе́мах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

лексе́ма ж., лингв. лексе́ма

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лексе́ма лингв. лексе́ма, -мы ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

лексе́ма, ‑ы, ж.

Слова як самастойная сэнсавая адзінка, якая разглядаецца ў мовазнаўства ва ўсёй сукупнасці сваіх форм і значэнняў.

[Ад грэч. lexis — слова, выраз.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Плю́ксы ’лёгкае’ (лід., Сл. ПЗБ). Кантамінаваная лексема, у аснове якой ляжыць польск. płuca ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Леч, лежн ’легчы’ (Бяльк.). Параўн. рус. лечь ’тс’. Другая лексема з ‑ж⇉кантамінаваная (параўн. ляжаць).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Вяршня́ ’вяршыня’ (Яруш.) — старая лексема, утвораная пры дапамозе суф. ‑ьnʼa ад асновы vьrxъ‑. Да верх, ве́рхні (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Відаво́к ’далягляд, кругагляд’ (Гарэц., Др.-Падб., КТС). Першапачаткова лексема мела выгляд марфолага-сінтаксічнай структуры канструкцыі відзець вокам.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Добранаме́рны ’добранамерны’ (БРС). Калька рус. благонаме́ренный ’тс’. Лексема добранаме́рнасць (БРС) з’яўляецца, як можна меркаваць, калькай рус. благонаме́ренность.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)