уразуме́ть сов. зразуме́ць, уразуме́ць; уця́міць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

здагада́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак.

Зразумець, прыйсці да правільнай думкі.

|| незак. здага́двацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

неўздага́д, безас., у знач. вык. (разм.).

Не здагадацца, не зразумець; няўцям.

Яго словы мне былі н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

расшало́паць, -аю, -аеш, -ае; зак., што (разм.).

Зразумець, разгадаць.

Ён ледзь расшалопаў, што ад яго патрабуюць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

успрыня́ць, -ыму́, -ы́меш, -ы́ме; -ыня́ў, -няла́, -ло́; -ымі́; -ыня́ты; зак., што.

Зразумець і засвоіць.

|| незак. успрыма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спе́трыць

зразумець, разабрацца’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. спе́тру спе́трым
2-я ас. спе́трыш спе́трыце
3-я ас. спе́трыць спе́траць
Прошлы час
м. спе́трыў спе́трылі
ж. спе́трыла
н. спе́трыла
Загадны лад
2-я ас. спе́тры спе́трыце
Дзеепрыслоўе
прош. час спе́трыўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

незразуме́лы, -ая, -ае.

1. Такі, які цяжка, немагчыма зразумець.

Незразумелыя словы.

2. Загадкавы, дзіўны.

Незразумелая трывога.

|| наз. незразуме́ласць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

уке́міць, -млю, -міш, -міць; зак., што і з дадан. (разм.).

Уцяміць, зразумець.

Ніяк не мог у., што тут да чаго.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́цяміць

‘уцяміць, зразумець што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. вы́цямлю вы́цямім
2-я ас. вы́цяміш вы́цяміце
3-я ас. вы́цяміць вы́цямяць
Прошлы час
м. вы́цяміў вы́цямілі
ж. вы́цяміла
н. вы́цяміла
Загадны лад
2-я ас. вы́цямі вы́цяміце
Дзеепрыслоўе
прош. час вы́цяміўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

паразуме́ць

зразумець каго-небудзь, што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. паразуме́ю паразуме́ем
2-я ас. паразуме́еш паразуме́еце
3-я ас. паразуме́е паразуме́юць
Прошлы час
м. паразуме́ў паразуме́лі
ж. паразуме́ла
н. паразуме́ла
Загадны лад
2-я ас. паразуме́й паразуме́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час паразуме́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)