дэмані́зм
(ад дэман)
вера ў існаванне злых духаў, уласцівасць дэманічнага.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Whit [wɪt] adj. relig. : Whit Sunday Дзень Свято́га Ду́ха, Пяцідзяся́тніца, Сёмуха;
Whit Mon day Ду́хаў дзень;
Whit week ты́дзень пасля́ Сёмухі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
conjure [ˈkʌndʒə] v.
1. займа́цца чараўні́цтвам/чарадзе́йствам; выкліка́ць/закліна́ць ду́хаў
2. пака́зваць фо́кусы
conjure up [ˌkʌndʒərˈʌp] phr. v. выкліка́ць (што-н.) ва ўяўле́нні
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
АНІМАТЫ́ЗМ
(ад лац. animatus адушаўлёны),
вера ў безасабовую адушаўлёнасць прыроды або асобных яе частак і з’яў; характэрная рыса першабытных рэлігій. Аніматызм адрозніваюць ад гілазаізму і анімізму, ад веры ў асабовых нематэрыяльных істот (духаў).
т. 1, с. 370
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
пе́ры
(перс. päri)
добрая фея ў персідскай міфалогіі, якая ахоўвае людзей ад злых духаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
шама́н
(эвенк. saman = узбуджаны чалавек)
чараўнік, знахар у народаў, рэлігія якіх засноўваецца на веры ў духаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
БЭС,
у егіпецкай міфалогіі бажаство, якое ахоўвае чалавека ад бедаў, апякун сям’і. Уяўлялася ў вобразе чалавека-карліка, крываногага, з шырокім выродлівым барадатым тварам (лічылі, што выродлівасць адпужвае злых духаў), з нажом ці муз. інструментам у руках, на галаве тыяра з пёраў ці лістоў.
т. 3, с. 385
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
шама́нства, ‑а, н.
1. Форма рэлігіі, культ духаў, магія ў некаторых народаў Сібіры, паўночнай і сярэдняй Азіі, Інданезіі, Амерыкі, Акіяніі, Афрыкі. Дзікунства і шаманства знішчылі абарыгенаў гэтага краю [ніўхаў]. Грахоўскі.
2. Занятак шамана; вядзьмарства. — Бегае [шаман], скача вакол хворага, б’е ў бубен — хворага лечыць. За шаманства ён, вядома, браў плату. Бяганская.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пе́тлахі ’валасы’ (в.-дзв., Шатал.; мазыр., З нар. сл.), ’недагледжаныя валасы’ (брагін., Нар. словатв.), петлухі ў выразе: і пет‑ духаў пі застанецца ’нічога’ (жлоб., Жыв. сл.), папыахэ ’непрычасаныя валасы’ (драг., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.). Да патлаты (гл.), патлы ’ускудлачаныя валасы, кудлы’, магчыма, фармальна збліжанае з пейсы, пейсахі (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АХВЯРАПРЫНАШЭ́ННЕ,
абрад прынясення дароў Богу (багам), духам, святым і інш.; абавязковая частка рэліг. культу. Ахвярапрынашэнне звязваюць з традыцыяй задабрэння і ўміласціўлення духаў, з верай у чарадзейную сілу ахвярнай жывёлы і інш. У гісторыі ўсіх рэлігій вядомы розныя формы ахвярапрынашэння — ад простых («пырсканне», «узліванне» ў гонар духаў і багоў перад ежай і піццём, кармленне фетышаў) да крывавых і жорсткіх чалавечых ахвярапрынашэнняў у некаторых стараж. народаў. Паводле хрысц. вучэння, Ісус Хрыстос, які прыняў смерць на крыжы, прынёс сябе ў ахвяру за ўсіх людзей і гэтым пазбавіў іх ад неабходнасці ахвярапрынашэння. Тым не менш ахвярапрынашэнне ў хрысціянстве захавалася ў форме прычашчэння святых дароў, прынашэнняў у храмы, каджэння фіміямам і гэтак далей. Разнавіднасцю ахвярапрынашэння можна лічыць манаства, рэліг. аскетызм, царк. пасты і інш.
В.В.Краснова.
т. 2, с. 144
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)