Свя́та-Ду́хаў
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
Свя́та-Ду́хаў |
Свя́та-Ду́хава |
Свя́та-Ду́хава |
Свя́та-Ду́хавы |
| Р. |
Свя́та-Ду́хавага |
Свя́та-Ду́хавай Свя́та-Ду́хавае |
Свя́та-Ду́хавага |
Свя́та-Ду́хавых |
| Д. |
Свя́та-Ду́хаваму |
Свя́та-Ду́хавай |
Свя́та-Ду́хаваму |
Свя́та-Ду́хавым |
| В. |
Свя́та-Ду́хаў (неадуш.) Свя́та-Ду́хавага (адуш.) |
Свя́та-Ду́хаву |
Свя́та-Ду́хава |
Свя́та-Ду́хавы (неадуш.) Свя́та-Ду́хавых (адуш.) |
| Т. |
Свя́та-Ду́хавым |
Свя́та-Ду́хавай Свя́та-Ду́хаваю |
Свя́та-Ду́хавым |
Свя́та-Ду́хавымі |
| М. |
Свя́та-Ду́хавым |
Свя́та-Ду́хавай |
Свя́та-Ду́хавым |
Свя́та-Ду́хавых |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
ду́х
‘звышнатуральная істота’
назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ду́х |
ду́хі |
| Р. |
ду́ха |
ду́хаў |
| Д. |
ду́ху |
ду́хам |
| В. |
ду́ха |
ду́хаў |
| Т. |
ду́хам |
ду́хамі |
| М. |
ду́ху |
ду́хах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
шама́н, -а, мн. -ы, -аў, м.
Чараўнік, знахар у народаў, рэлігія якіх заснавана на кульце духаў, магіі.
|| ж. шама́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак.
|| прым. шама́нскі, -ая, -ае.
Шаманскія заклінанні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
джы́ны, ‑аў; адз. джын, ‑а, м.
Назва добрых і злых духаў у арабскай і персідскай міфалогіі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пе́ры,
У персідскай міфалогіі — міфічная істота ў выглядзе прыгожай крылатай жанчыны, якая ахоўвае людзей ад злых духаў.
[Перс. päri.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэлі́гія, ‑і, ж.
Адна з форм грамадскай свядомасці — сукупнасць містычных уяўленняў, якія грунтуюцца на веры ў звышнатуральныя сілы і істоты (багоў, духаў).
[Лац. religio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэлі́гія, -і, ж.
1. Адна з форм грамадскай свядомасці — сукупнасць духоўных уяўленняў, што грунтуюцца на веры ў звышнатуральныя сілы і істоты (багоў, духаў), якія з’яўляюцца прадметам пакланення.
2. мн. -і, -гій. Адзін з напрамкаў такой грамадскай свядомасці.
Сусветныя рэлігіі (будызм, іслам, хрысціянства).
|| прым. рэлігі́йны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
шама́н, ‑а, м.
Чараўнік, знахар у народаў, рэлігія якіх заснавана на кульце духаў, на магіі. — Шаманы, ведзьмары яго [народ] лячылі, шаптухі зеллем кармілі, народ выміраў. Рамановіч.
[Эвенкійскае — узбуджаны.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шама́нства, ‑а, н.
1. Форма рэлігіі, культ духаў, магія ў некаторых народаў Сібіры, паўночнай і сярэдняй Азіі, Інданезіі, Амерыкі, Акіяніі, Афрыкі. Дзікунства і шаманства знішчылі абарыгенаў гэтага краю [ніўхаў]. Грахоўскі.
2. Занятак шамана; вядзьмарства. — Бегае [шаман], скача вакол хворага, б’е ў бубен — хворага лечыць. За шаманства ён, вядома, браў плату. Бяганская.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пе́тлахі ’валасы’ (в.-дзв., Шатал.; мазыр., З нар. сл.), ’недагледжаныя валасы’ (брагін., Нар. словатв.), петлухі ў выразе: і пет‑ духаў пі застанецца ’нічога’ (жлоб., Жыв. сл.), папыахэ ’непрычасаныя валасы’ (драг., Лучыц-Федарэц, вусн. паведамл.). Да патлаты (гл.), патлы ’ускудлачаныя валасы, кудлы’, магчыма, фармальна збліжанае з пейсы, пейсахі (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)