фа́са, ‑ы, ж.

Разм. Драўляная дзежка з клёпак, якая служыць для захоўвання розных прадуктаў.

[Польск. fasa ад ням. Fass — бочка.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ку́бел, ку́бла, мн. кублы́, кубло́ў, м.

Дзежка з вушкамі і векам для захоўвання прадуктаў і рэчаў.

|| памянш. кубе́лец, -льца, мн. -льцы, -льцаў, м.; прым. кубе́лечны, -ая, -ае.

|| прым. ку́бельны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Bütte

f -, -n дзе́жка, чан

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

адзе́жа, -ы, ж.

Тое, што і адзенне (у 1 знач.; разм.).

Набыць зімовую адзежу.

|| памянш. адзе́жка, -і, ДМ -жцы, мн. -і, -жак, ж.

Каб не ежка ды не адзежка, была б грошай дзежка (прыказка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Bóttich

m -s, -e чан, дзе́жка

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

дзяжа́, ‑ы́; мн. дзе́жы (з ліч. 2, 3, 4 дзяжы́), дзеж; ж.

Вялікая дзежка; тое што і дзежка. — Пайду на пякарню, — Янук парашыў, — Люблю, калі пыхкае цеста ў дзяжы! Муравейка. Пачэсны кут займае ў светлых хатах заквашаная хлебная дзяжа. А. Александровіч. // Спец. Частка цестамясілкі на хлебазаводах у выглядзе жалезнай луджанай пасудзіны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сты́рта ‘дзежка, кубел’ (?) (Мат. Гом.). Гл. сцірта.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Ква́ска ’кубел (на сала)’ (Нар. лекс., Шатал., Выг.), ’кубел (на сыр)’ (Маш.), ’бочка невялікіх памераў’ (З нар. сл., Мат. Гом., Сл. паўн.-зах., ТС, Шат.), ’вялікая бочка для захоўвання мукі, жыта’ (Жыв. сл.), дзежка для квасу’ (Нар. сл.). Як сведчыць апошняе значэнне, семантычная кандэнсацыя словазлучэння квасная дзежка з замацаваннем першаснай суфіксацыі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

задні́ць, ‑дню, ‑дніш, ‑дніць; зак., што.

Абл. Уставіць дно. — Як толькі прыварацца, мы .. [грыбы] адкідаем на рэшата — і ў чыстую дзежку. .. Астаецца толькі задніць, і дзежка гатова да адпраўкі. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Пе́калны ў выразе: пе́кална дзежка ’дзяжа, у якой расчыняюць цеста і замешваюць яго’ (Янк. 1; гом., Мат. Гом.), пе́кальніца ’дзежка для цеста’ (рэч., б.-каш., Мат. Гом.), ’дзяжа’ (Янк.). Узыходзіць да незафіксаванага ⁺пекаць (гл. пекці), параўн. рус. (дыял.) пека́ть ’пячы’, пекательная печь = русская печь ’печ’. Аб другасным зацвярдзенні ‑л‑ гл. Карскі (1, 316). Параўн. таксама рус. пе́кная печь ’пякарня’, пе́кная дежа ’дзяжа’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)