Ву́сцянак ’затычка’ (Мат. Гом.). Няясна, магчыма, да ву́сце ’адтуліна’ (з пераносам значэння з таго, што затыкаюць, на тое, чым затыкаюць).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Гайстры́ць ’вастрыць’ (Сцяц. Мат. Гом., 3). Да *ostriti (> вастры́ць) з пратэтычным г‑ (замест в‑ літ. мовы) і з «устаўным» ‑й‑.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Бало́сь ’балазе’ (Янк. Мат., 152). Мабыць, з *балозь, якое з’яўляецца дыялектным скарачэннем ад балазе́ (гл.). Перамяшчэнне націску, аднак, вытлумачыць цяжка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Азы́знуць ’азябнуць’ (Гарэц.), азызлы ’халодны’ (КТС), озызать ’азябнуць’ (Мат. Смал.). Ці да азызаць (гл.)? Магчыма, семантычная кантамінацыя з азябнуць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пляндзі́вый ’надакучлівы’ (Мат. Маг.). Магчыма, са ст.-польск. pletliwy ’баламут, гаваркі, балбатун’ < pleść ’плясці’, або ад plątać ’блытаць’, гл. ппяптаць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Плі́тка ’палавіна капуснай галоўкі’ (Вешт.; петрык., Мат. Гом.; ЛА, 4). Відаць, з пялю́тка (гл.) у выніку сцяжэння ў першым складзе.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

По́даць ’падушны падатак’, ’даніна’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ, ТС), ’падатак’ (Бяльк.), по́дыць ’тс’ (Бяльк.), по́дач ’падатак’ (Мат. Гом., ТС). Гл. пада́так.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пра́віцца ’ачуньваць пасля хваробы’ (Шат., Мат. Гом.), ’упраўляцца з работай’ (Сл. ПЗБ, лях.), ’сыцець, гладчэць’ (ТС), ’спраўджвацца’ (Ян.). Да правіць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыстрыгава́ць ’прыфастрыгаваць’ (Нас., Байк. і Некр., Жд., Мат. Гом.), прыстрыґава́ць ’тс’ (шчуч., Сл. ПЗБ). З польск. przyfastrzygować ’тс’, гл. фастрыгаваць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ры́зік ’дзеяч’ (Янк. Мат.). Ад рызыкава́ць (гл.) з дапамогай суф. ‑ік як дры́жык ’палахлівец’, вы́цік ’плакса’ (Сцяцко, Афікс. наз., 41).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)