cop​2 [kɒp] v.

1. атрыма́ць або́ перажы́ць што-н. непрые́мнае

2. заўва́жыць, прыме́ціць

3. infml злаві́ць, заста́ць, накры́ць, засту́каць;

cop smb. at it злаві́ць каго́-н. на ме́сцы злачы́нства

♦

cop it BrE, slang атрыма́ць на ганя́й; тра́піць у непрые́мнае стано́вішча

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

finished [ˈfɪnɪʃt] adj.

1. заве́ршаны

2. : be finished

1) ско́нчыць;

Are you finished with your work? Ты скончыў сваю працу?

2) прапа́сці, тра́піць у бязвы́хаднае стано́вішча;

If he refuses to help us we’re finished. Калі ён не згодзіцца памагчы нам, мы прапалі.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

жада́ючы,

1. ‑ая, ‑ае. Дзеепрым. незал. цяпер. ад жадаць.

2. у знач. наз. жада́ючы, ‑ага, м. Той, хто жадае атрымаць што‑н., прыняць удзел у чым‑н. Перад смерцю Фрык завяшчаў, каб яго музей маглі бясплатна наведваць усе жадаючыя. Новікаў. Пункт, куды накіроўвалі Жадаючых трапіць да партызан.., знаходзіўся кіламетраў за пяць ад праезджай дарогі... Лынькоў.

3. Дзеепрысл. незак. ад жадаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падкруці́цца, ‑кручуся, ‑круцішся, ‑круціцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Крыху, злёгку закруціцца; закруціцца тужэй. Гайка падкруцілася.

2. перан. Разм. Трапіць, папасціся. [Сцяпан:] — Зараз па вёсцы еду — на клячы абагнаць можна, і ўвесь час нагу над тормазам напагатове трымаю, каб хаця якая жыўнасць пад кола не падкруцілася. Краўчанка. // Нечакана з’явіцца дзе‑н. Немаведама як толькі Ліпачка падкруцілася ў дзядзькаву хату. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разьба́, ‑ы, ж.

1. Вырэзванне ўзораў, малюнкаў на цвёрдых матэрыялах. Мастацкая разьба.

2. Узор, малюнак, выразаны на цвёрдых матэрыялах. Хаты не проста цяп-ляп, а шаляваныя, з разьбой на белых ці блакітных ліштвах. Брыль.

3. Вінтавая нарэзка. Унутраная разьба. Знешняя разьба. □ Я глянуў на Тарасюка. Ён закручваў вечка біклагі і ніяк не мог трапіць на разьбу. Рукі ў яго дрыжалі. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уско́чыць, -чу, -чыш, -чыць; зак.

1. на каго-што. Скокнуўшы, апынуцца дзе-н.

У. на лаўку.

2. Хуткім рухам падняцца з месца.

У. ад спалоху.

3. у што. Скочыць у сярэдзіну чаго-н.

У. у лодку.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Раптам з’явіцца, узнікнуць (пра прышч, нарыў і пад.).

На лбе ўскочыў гузак.

5. у што. Імкліва ўвайсці, сілай уварвацца куды-н.

Байцы ўскочылі ў горад.

6. у што. Трапіць куды-н. выпадкова.

У. у яму.

|| незак. уска́кваць, -аю, -аеш, -ае (да 1—4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пе́кла, -а, н.

1. Паводле рэлігійна-містычных уяўленняў — месца, дзе церпяць вечныя пакуты душы памерлых грэшнікаў.

У чорта ў пекле.

Лезці раней за бацьку ў пекла (прымаўка: паспешліва і недарэчна ўмешвацца ў чые-н. справы, апярэджваючы каго-, што-н.; разм., іран.)

2. Моцная гарачыня, спёка (разм.).

Не сядзі на самым пекле.

Трапіць у самае п. (перан.: у гарачае месца бою, у разгар злосных спрэчак і пад.).

3. перан. Пра нясцерпныя ўмовы жыцця, іншыя ўмовы, стан.

П. вайны.

Душэўнае п.

|| прым. пяке́льны, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пераплёт м палігр (кнігі) Éinband m -(e)s, -bände;

адда́ць у пераплётт éinbinden lássen*;

кні́га мя́ккім пераплётце Paperback [´pe:pəˏbɛk] n -s;

◊ тра́піць у пераплётт разм in die Klémme geráten*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

папа́сціся, ‑падуся, ‑падзешся, ‑падзецца; ‑падзёмся, ‑падзяцеся; пр. папаўся, ‑палася; заг. пападзіся; зак.

1. Апынуцца ў якіх‑н. абставінах, умовах (звычайна непрыемных). — Нічога цяпер не паробіш... — ідучы за Віктарам, вінавата гаварыў Іван. — Прыйдзецца ўсё аднесці дырэктару. Прыходзь вечарам да мяне... — Няма дурных, — сказаў Віктар.. — Сам папаўся, сам і выкручвайся. Васілёнак. — Куды [едзем]? — перапытаў Барыс і ўхмыльнуўся. — Папаўся ты, брат. Едзем мы на свята песні, ведаеш такое? Жычка.

2. Быць схопленым, злоўленым на чым‑н., выкрытым у чым‑н. — Я тут табе лістоўкі перадам, — панізіла голас Алаіза.. — Ты зможаш раздаць рабочым?.. Толькі асцярожна, каб не папаўся. Арабей. — Што, на кражы папаўся? — спытаў [капітан] у паставога міліцыянера. Паставы далажыў аб здарэнні. Капітан слухаў уважліва, сяды-тады паглядаючы на Віцю. Якімовіч. // Быць затрыманым, сустрэтым з намерам выкрыць што‑н., паквітацца за што‑н. і пад. — А-а, фашысты, папаліся! — злосна працадзіў праз зубы Барыс і доўгай чаргой секануў па казарме. М. Ткачоў. // Быць злоўленым (пра жывёл). Мужчыны ціха падводзяць сетку пад бераг і топчуць. Вось папаўся першы шчупак. Невялічкі, але для пачатку няблага. Жычка.

3. Сустрэцца, знайсціся; трапіцца. І зноў папаліся лісічкі — раз, другі, а потым у бярэзніку.. знайшоў я абабак і брылястыя чырвоныя сыраежкі. М. Стральцоў. Нам, што б там ні было, трэба сёння дабрацца да Закружнага. Аўтобус мы празявалі, а выпадковых машын не папалася. Пянкрат.

•••

Папасціся (трапіць) на вочы (вока) каму — з’явіцца ў полі зроку каго‑н., нечакана ўбачыць, сустрэць каго‑н.

Папасціся (трапіць) на вудачку — даць магчымасць падмануць, ашукаць, правесці сябе.

Папасціся на язык каму — стаць прадметам размоў, абмеркавання. Пападзіся цяпер [Марозу] на язык які Шэмет — жартачкамі душу выняў бы. Лобан.

Папасціся (трапіць) у лапы каго, чые, каму — апынуцца ў залежнасці ад каго‑н.

Папасціся (трапіць) у рукі каго, чые, каму — а) апынуцца ў залежнасці ад каго‑н.; б) быць злоўленым, схопленым кім‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ві́нкель ’дэталь у плузе, да якой прымацоўваюцца падэшва і паліца’ (маст., Шатал.), усх.-беласт. vʼínkʼel (Смул.) ’вугольнік для вымярэння вуглоў’ (Сцяшк. МГ, Інстр. II, БРС, КТС). Укр. вінкель ’вугольнік’, рус. винкель ’тс’, польск. winkiel ’вугольнік’. Запазычана з ням. Winkel ’вугал, вугольнік’. Пра шлях запазычання меркаваць цяжка, таму што ў помніках ст.-бел. пісьменнасці слова не адзначана; у рус. літаратурнай мове яно фіксуецца з 1709 г. У бел. гаворкі лексема вінкель магла трапіць з мовы рамеснікаў (нямецкіх каланістаў) або праз польскую мову значна раней.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)