1) высокі слуп на караблі для мацавання парусоў, а таксама для сігналізацыі, вядзення назіранняў і інш.;
2) высотная вышынная канструкцыя для падвешвання электрычных правадоў, антэн радыёстанцый і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
паліса́д
(фр. pallisade, ад лац. palus = кол, слуп)
1) рад забітых у зямлю паляў для ўмацавання адхонаў і насыпаў;
2) невялікі абгароджаны кветнік, садок перад домам;
3) абароннае збудаванне ў выглядзе частаколу з завостраных зверху бярвенняў бярвён.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
post
I[poʊst]1.
n.
1) драўля́ны або́ жале́зны слуп
2) Sport. ста́ртавы або́ фі́нішны слупабо́ лі́нія
2.
v.
выве́шваць, накле́йваць (абве́сткі на слупы́ або́ сьце́ны)
II[poʊst]
n.
1) ва́рта f., пост паста́m. (паліцэ́йскі, баявы́)
2) гарнізо́н -у m.
3) пост паста́m. (адка́зная паса́да)
4) гандлёвае пасяле́ньне, пасёлак
III[poʊst]1.
n.
1) по́шта, карэспандэ́нцыя f. (лісты́, па́чкі)
2) по́шта f. (устано́ва), пашто́вае аддзяле́ньне
3) пашто́вая скры́нка
2.
v.
1) пасыла́ць по́штай
2) кі́нуць у пашто́вую скры́нку (ліст)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
сто́ўбішча
1. Збор вады ў вадасховішчы; басейн (Слаўг.). Тое ж стоўпішча, стоўплішча, стаўпе́нне, стопішча (Слаўг.).
2. Затор вады пад снегам (Слаўг.).
3. Месца, дзе стаяў слуп (Слаўг.). Тое ж стаўбе́нішча (Слаўг.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
вая́ка, ‑і, м.
Разм. Воін, баец; салдат. Вунь чорны слуп-маяк, Там тысячы сыноў, Там тысячы ваяк Заснулі вечным сном.Пушча.На гэты ж пясок упаў Сёмка-матрос, камандзір партызанскіх атрадаў, слаўны ваяка і бальшавік...Лынькоў.//Іран., пагард. Той, хто не апраўдвае звання воіна, байца. Карп паклаў сваю жылістую руку на руку паліцэйскага, загадаў спакойна, але сурова: — Пакладзі дзіця! Ваяка!Шамякін.//перан.Іран., жарт. Задзіра, забіяка. — А ты бо вельмі ваяка, — кажа.. [бабуля Толіку]. — Ну, не плач.Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
2. Пасадзіць каго‑н., схаваць што‑н. у памяшканні, у тайніку, наглуха заклаўшы муроўкай. Замураваць золата ў сцяне. □ Апавядаў ён, як дзяўчыну замуравалі ў слуп каменны.Дубоўка.
3.перан.Разм. Пакрыць снегам, лёдам; замарозіць. Прачнуўся Лёнька .. Працёр вочы, глянуў на вокны і сам сабе ўсміхнуўся: на шыбах густа разрасліся, як у казцы, белыя папараці — вокны за ноч замураваў мароз.Капыловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стаўбу́р1, ‑а, м.
Абл.
1. Стаўбун (у 2, 3 знач.). Адтуль, дзе Аляксей стаяў, не было відаць, як на нямецкім баку, за ўзгоркам, пачалі ўзлятаць чорныя грывы выбухаў, ускідваючы ўгару нейкія абломкі, стаўбуры зямлі.Мележ.Шыбалі ўгару цёмныя стаўбуры дыму, вогненна бліскала полымя.Казека.
2. Ствол дрэва, слуп і пад. Чорны, як вугаль, тоўсты, роўны, гладкі дубовы стаўбур ляжаў упоперак ракі.Колас.
стаўбу́р2, ‑у, м.
Вірусная хвароба паслёнавых раслін (бульбы, памідораў, тытуню і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
На́сцеж ’на ўсю шыр, поўнасцю’ (ТСБМ, ТС), на́сьцеж ’тс’ (Др., Бяльк.), на́сцяж ’тс’ (Сл. ПЗБ), на́сціж ’тс’ (Сл. ПЗБ), укр.на́стеж, на́стіж, насте́жи, насте́жір, рус.на́стежь, настежу́, польск.naścież, naoścież, naścieżaj, славен.na steżaj, балг.дыял.настьеш. Са спалучэння прыназоўніка на з назоўнікам сцеж(а), для якога ўзнаўляецца значэнне ’слуп, шула’, параўн. на всю стэжу ’насцеж’: На всю стэжу очыняны (драг., З нар. сл.), сцежэя́ ’задняе шула ў варотах’ (ТС), польск.ścieżaj ’завес’, славен.stežaj ’тс’, ц.-слав.стежеръ ’тс’, чэш.stežeje ’завес, стрыжань’ і пад. роднасныя да сце́жар (гл.) (Фасмер, 3, 48; Брукнер, 354); першапачатковае значэнне ’раскрыць так, каб быў бачны слуп, стрыжань ці завесы, на якіх трымаліся вароты, дзверы’, тыпалагічна падобнае развіццё семантыкі гл. у на́піта ’насцеж’. Формы з ‑я‑, магчыма, ад сцяж: у сця́ж ’у адзін рад’ (палес., Нар. сл.) (да прасл.*steg‑). Гл. таксама Шуба, Прысл., і 16 (параўноўвае з рус.за‑стег‑ну‑ть), Атанасаў, БЕ, 37, 1987, 1–2, 102–104.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прыча́л, ‑а і ‑у, м.
1.‑у. Дзеяннепаводлезнач.дзеясл. прычаліць.
2.‑а. Частка прыстані, забяспечаная неабходнымі прыстасаваннямі для прычальвання суднаў. Хлопцы хадзілі па набярэжнай, пазіралі на мора, дзе было поўна катэраў, барж, яхтаў, а ля прычалаў пагойдваліся велізарныя караблі.Хомчанка.//Слуп, кол каля прыстані, да якога прымацоўваюць лодку, судна і пад. Увішныя шафёры.. кінуліся дапамагаць Сілівону адвязваць канцы вяровак, якімі была прывязана пасудзіна да прычала.. Паром плаўна падаўся ад берага.Лынькоў.
3.‑а. Вяроўка або канат, якімі прычальваюць судны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ма́чта, машта ’слуп ці збудаванне на суднах для мацавання ветразей, назірання, сігналізацыі; вежа для мацавання правадоў, антэн’ (ТСБМ; Бяльк.). Паводле Крукоўскага (Уплыў, 83), запазычана з рус. мовы, у якой праз польск. мову прыйшло з гал. або н.-ням.mast ’тс’ < лац.mālus < *mazdos ’мачтавае дрэва’ (Фасмер, 2, 586; Васэрцыер, 148; Вальдэ, 363). Аднак яшчэ ст.-бел.маштъ (1500 г.), якое са ст.-польск.maszt < с.-в.-ням.mast (Машынскі, Geogr., 65; Булыка, Лекс. запазыч., 120).