Verbum

анлайнавы слоўнік

mark¹ [mɑ:k] n.

1. след; пля́ма;

dirty marks бру́дныя пля́мы

2. адзна́ка, прыкме́та;

The work bears the marks of a genius. Твор мае прыкметы геніяльнасці.

3. адзна́ка, ацэ́нка;

high/good marks высо́кія/до́брыя адзна́кі

4. hist. ма́рка (грашовая адзінка ў Германіі)

♦

be up to the mark BrE быць до́брым і быць на нале́жным узро́ўні; адпавяда́ць патрабава́нням;

hit/miss the mark папа́сці ў цэль/прамахну́цца

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

spot

[spɑ:t]

1) пля́ма, пля́мка f.

a spot of ink — чарні́льная пля́ма

2) га́ньба f.; хі́ба, зага́на f.

His character is without a spot — У яго́ беззага́нны хара́ктар

3) кра́пінка, кра́пка f.

a blue tie with white spots — сі́ні га́льштук зь бе́лымі кра́пінкамі

4) мясьці́на f.; ме́сца n.

From this spot you can see the ocean — З гэ́тага ме́сца мо́жна ба́чыць акія́н

v.t. (-tt-)

1) пля́міць

2) га́ньбіць, пля́міць (рэпута́цыю)

3) ста́віць, расстаўля́ць, раскі́дваць

4) informal вылуча́ць; заўважа́ць

The teacher spotted every mistake — Наста́ўнік заўва́жыў ко́жную памы́лку

•

- in spots

- upon the spot

- spot answer

- it hit the spot

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

ВО́КА,

орган зроку ў чалавека, пазваночных жывёл і многіх беспазваночных (членістаногія, галаваногія малюскі). У чалавека і пазваночных складаецца з вочнага яблыка, перыферычнага аддзела зрокавага аналізатара, які зрокавым нервам злучаны з мозгам, з ахоўных дапаможных органаў (вокарухальныя мышцы, арбіта, павекі, у наземных пазваночных таксама слёзны апарат). Сценка вочнага яблыка мае 3 абалонкі: склеру, якая ў пярэдняй частцы празрыстая (рагавіца), сярэднюю (складаецца з радужнай абалонкі, або радужкі, раснічнага цела і ўласна сасудзістай абалонкі) і сятчаткі. Жоўтая пляма, што знаходзіцца ў цэнтры сятчаткі, забяспечвае дыферэнцыраваны каляровы зрок, перыферыя сятчаткі — чорна-белы. Збоку ад жоўтай плямы выхад зрокавага нерва ўтварае сляпую пляму, дзе няма фотарэцэптараў. Поласць вока запоўнена святлопраламляльнымі асяроддзямі: хрусталікам, шклопадобным целам, унутрывочнай вадкасцю. Праз адтуліну ў радужнай абалонцы (зрэнку) прамяні святла ўваходзяць у вока і, праламляючыся на паверхні вочнага яблыка, у рагавіцы, хрусталіку і шклопадобным целе, сыходзяцца на сятчатцы, утвараючы на ёй адлюстраванне бачнага прадмета. Некаторыя прасцейшыя (напр., жгуцікавыя) маюць святлоадчувальную пляму — вочка; у многіх чарвей і ўсіх членістаногіх акрамя простых вочак развіваюцца парныя вочы, у многіх членістаногіх — фасетачныя.

А.С.Леанцюк.

т. 4, с. 258

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Пёстры ’стракаты’ (круп., чэрв., бялын., шкл., маг., чавус., мсцісл., рэч., Жыв. св.), пёстрая (карова) ’пярэстая’ (паўн. і ўсх.-маг., ЛА, 1), укр. пістря́вий, пістри́й, зах. пістряк ’вяснушка’ (на твары), ’плямы (на вымені)’, рус. пёстр, пёстрый, польск. pstry, ст.-чэш. pestr, pstrý, чэш., славац. pestrý, славен. pȅster, балг. пъ́стръ ’стракаты, рознакаляровы’, ц.-слав. пьстръ ’розны’. Прасл. *pьstrь. Суф. ‑rъ, як у іншых назвах колераў: rъdrъ ’руды’, modrъ ’сіні’, sěrъ ’шэры’, ‑t‑ устаўное (Махэк₂, 446). Да асновы-кораня *pьs‑, звязанага чаргаваннем з піса́ць (гл.). Роднаснае літ. paĩšas ’пляма ад сажы’, ст.-грэч. ποικίλος ’стракаты’, ст.-інд. pḗças ’колер’, авест. paēsa‑ ’тс’, ст.-в.-ням. fêh ’стракаты’ (Фасмер, 3, 251), ст.-інд. śilpá‑ < piślā‑ < *piśra‑ (Тадэска, Language, 23, 383; Бязлай, 3, 28). Сюды ж пярэсты, стронга (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Скве́рня ‘смурод, гразь, брыдота’, скверната́ ‘нечыстата’, скверня́вый ‘брыдкі, гразны’ (Нас.), сквірна́, мн. л. сквярны́ ‘нагар, бруд на кноце лямпы’ (Варл.), ст.-бел. скверныи ‘брудны’ (Альтбаўэр). Укр. скве́рна, скве́рный, рус. царк. скве́рна; скве́рный, стараж.-рус. сквьрна ‘агіднасць, брыдота’, сквьрнъ ‘брыдкі’, чэш., славац. skvrna ‘пляма’, славен. skvȓna, skrȗna ‘агіднасць’, ст.-слав. скврьна, сквръна. Прасл. *skvьrna, *skvьrnъ. Набліжэнне да рус. скаред, польск. szkarada ‘агіднасць, брыдота’, грэч. σκῶρ, οκατός ‘гной, адкіды’ на аснове блізкасці значэнняў Фасмер (3, 637) лічыць сумніўным з-за наяўнасці ‑v‑. Сной₁ (576) выводзіць ад *skveriti (гл. скварыць) ‘растопліваць тлушч’ з першасным значэннем ‘замаслены, тлусты’. Паводле Махэка₂ (311), роднаснае з чэш. дыял., славац. kvariť, укр. ква́рити, серб.-харв., славен. kvariti ‘псаваць’, што падтрымлівае Мяркулава (Этимология–1982, 43 і наст.), ўзнаўляючы прасл. *skvьrěti ‘гніць’, якое сумесна з *skvьriti утвараюць адно этымалагічнае гняздо.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Плеш, пле́шына, пляшок, пляш, плі́ш, плі́шка ’лысіна’ (ТСБМ, Нас.), ’прапушчаны пры ворыве ці жніве ўчастак’ (Нас.; Выг.: віц., Шн. 3; Мат. Гом.; ТС; беласт., Сл. ПЗБ), ’вымаклае месца ў жыце або на лузе’ (Нас. Сб., Нас., Сл. ПЗБ, Сл. Брэс., ТС), ’абсеў, абсевак, агрэх’ (драг., Нар. словатв.; БРС; чэрв., Нар. лекс.; ЛА, 2), плеш ’вільчык, верхні стык страхі’ (Сцяц.; ЛА, 4), ’пляма’ (Бяльк.), ’нераз’езджаная дарога’ (віц., ЛА, 5). Укр. пліш, валын. пляш ’пропуск пры ворыве’, рус. плешь, польск. plesz, чэш. pleš, славац. plešina, славен. plẹ́š, plẹ́ša, харв. чак. plíša ’цаліна’, plȋs ’голая зямля без дрэў’, серб. плѐшина ’тс’, балг. плеши́в ’лысы’, ц.-слав. плѣшь ’лысіна’, ’голае месца без расліннасці’. Прасл. *plešь, якое з прыметніка *plěxъ ’лысы’ > плех (гл.). Лексема плеш ’лацінскае свяшчэнства’ (Нас.), ці ’выгаленае месца на цемені каталіцкага святара’, праз польск. plesz была запазычана са ст.-чэш. pleš ’тс’ (Банькоўскі, 2, 606).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

cloud

[klaʊd]

1) хма́ра f., во́блака n

2) клуб -у m. (пы́лу, ды́му)

3) Figur. мно́ства n.; про́цьма f.

cloud of birds in flight — про́цьма пту́шак у паве́тры

4) затума́неньне n., пля́ма f.

1) заця́гваць абло́камі, нахма́рвацца

2) зацямня́ць, азмро́чваць

3) ачарня́ць, запля́мваць, муці́ць

to cloud the issue — заблы́таць спра́ву

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

soil

[sɔɪl]

1) гле́ба, зямля́ f., грунт -у m.

A farmer tills the soil — Земляро́б абрабля́е зямлю́

2) край -ю m.; краі́на f.

[sɔɪl]

v.t.

1) бру́дзіць, пэ́цкаць

He soiled his clean clothes — Ён запэ́цкаў сваю́ чы́стую во́пратку

2) пля́міць

3) Figur. пля́міць, га́ньбіць

to soil the family name — зга́ньбіць імя́ сям’і́

4) мара́льна псава́ць

забру́джанае ме́сца, пля́ма f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

patch

[pætʃ]

1) ла́та, ла́тка f., ла́пік -а m. (на адзе́ньні, абу́тку)

2) пля́стыр (на ра́нцы), павя́зка f.

eye patch — павя́зка на во́ка

3) му́шка f. (на жано́чым тва́ры)

4) пля́ма f.

5) ла́пік зямлі́

a garden patch — зямля́ пад гаро́д

1) ла́таць (падра́нае)

2) to patch up —

а) зала́дзіць сва́рку

б) зала́таць, зрабі́ць на ху́ткую руку́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

сляпы́

1. прил., в разн. знач. слепо́й;

~по́е шчаня́ — слепо́й щено́к;

~по́е перайма́нне — слепо́е подража́ние;

~па́я няна́вісць — слепа́я не́нависть;

с. набо́р — тип. слепо́й набо́р;

~па́я паса́дка — ав. слепа́я поса́дка;

с. палёт — ав. слепо́й полёт;

2. в знач. сущ., прям., перен. слепо́й; слепе́ц м.;

вучы́лішча для ~пы́х — учи́лище для слепы́х;

○ ~па́я кі́шка — анат. слепа́я кишка́;

~па́я пля́ма — анат. слепо́е пятно́;

с. дождж — слепо́й дождь;

◊ ~па́я ку́рыца — слепа́я ку́рица

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)