Лаві́раваць ’рухацца не прама, зігзагамі, абмінаючы перашкоды (аб караблі)’ (ТСБМ) з гал. ці н.-ням. laveeren або нова-в.-ням. lavieren праз рускую (Крукоўскі, Уплыў, 74) ці польскую мову.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
узварушы́цца, ‑рушуся, ‑рушышся, ‑рушыцца; зак.
1. Пачаць варушыцца, рухацца. Узварушыўся мурашнік.
2. перан. Разм. Выйсці са стану вяласці; расшавяліцца. У адну раніцу, яшчэ халаднаватыя поцемкам, Курані ўзварушыліся, захадзіліся адным клопатам, — на балота, касіць! Мележ. // Абудзіцца, ажыць. Успаміны ўзварушыліся ў душы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Зго́йшыць ’растраціць; распрадаць’ (Сл. паўн.-зах.). Відаць, звязана з гойсаць ’хутка, мітусліва рухацца’, ’раз’язджаць, бегаць у пошуках чагосці ці без мэты’ (гл.) з прэфіксам з‑ і спарадычнай зменай с/ш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Зматажы́цца ’налегчы’ (Сл. паўн.-зах.). Прыклад: «індычка зматажылася на гусяня і пашла комкаючы» (шчуч.). Улічваючы геаграфію, верагодна, з літ. Крыніцай можа быць matažgóti, matarúoti, mataškúoti ’махаць’, sumatažgóti ’пачаць рухацца, махаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
vórschreiten
* vi (s)
1) прасо́ўвацца, ру́хацца напе́рад, прахо́дзіць напе́рад
2) прасо́ўвацца (пра работу); рабі́ць по́спехі
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
zigzag
[ˈzɪgzæg]
1.
adj.
зыгзагава́ты
2.
adv.
зыгза́гам, зыгза́гамі
3.
v.i.
рабі́ць зыгза́гі; ру́хацца зыгза́гамі
4.
n.
зыгза́г -а m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
◎ Пашасну́ць ’пахістаць’ (Нас.). Да па‑ і шастаць ’хістаць, калыхаць’, якое (як і ўкр. шастати, рус. шистать ’веяць зерне’, польск. szastać ’рухацца з шумам’), паводле Праабражэнскага, (Труды ИРЯ, 1, 90) з’яўляецца гукаперайманнем.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
лаві́раваць
(ням. lavieren)
1) плысці на парусным судне супраць ветру па ломанай лініі; рухацца зігзагамі, каб абмінуць перашкоды;
2) перан. спрытна прыстасоўвацца да абставін, ухіляцца ад прамых дзеянняў.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
працэду́ра
(фр. procédure, ад лац. procedere = рухацца наперад)
1) устаноўлены парадак дзеянняў для ажыццяўлення чаго-н. (напр. п. галасавання);
2) лячэбнае мерапрыемства, якое рэкамендуецца ўрачом (напр. водныя працэдуры).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
віля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; незак.
1. чым. Хістаць, паварочваць з боку ў бок.
В. хвастом.
2. Рухацца па звілістай лініі або рабіць крутыя павароты.
Дарога віляла паміж скал.
3. перан. Вагацца ў разважаннях, ухіляцца ад прамога адказу (разм.).
Трэба гаварыць праўду, а не в.
|| аднакр. вільну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (да 1 і 2 знач.).
|| наз. віля́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)