ту́хлы, ‑ая, ‑ае.

Пратухлы, з непрыемным пахам гніення. Тухлыя яйкі. Тухлая рыба. □ — Твой сазан тухлы, — крыкнуў Вано. — Ты яго здохлага злавіў. Самуйлёнак. // Разм. Затхлы, нясвежы (пра ваду); згорклы (пра масла). Тухлае масла. □ Падшыванцы — свіныя пастухі, забыўшы пра сваіх свіней, пра ўсё на свеце, плёскаліся ў копані, у зацвілай раскай тухлай вадзе. Мележ. // Уласцівы гніючым прадуктам (пра пах). На Рыгора панясло смуродам тухлага паветра. Гартны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стапі́ць, стаплю, стопіш, стопіць; зак., што.

1. Змяшаць, злучыць адно з другім, падаграваючы разам. Стапіць сала з воскам.

2. Растапіць усё да канца пры награванні. Стапіць масла.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

го́ркнуть несов. го́ркнуць; (о жирах) ялча́ць, ялчэ́ць;

от жары́ ма́сло го́ркнет ад гарачыні́ ма́сла ялча́е (ялчэ́е).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

протопи́ть​II сов.

1. (растопить) растапі́ць, мног. парасто́пліваць;

протопи́ть ма́сло растапі́ць ма́сла;

2. (некоторое время) пратапі́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вазелі́н

[фр. vaseline, ад ням. Was(ser) = вада + гр. elaion = алей]

мазь, якую атрымліваюць з нафтавага масла і вуглевадародаў (выкарыстоўваецца ў медыцыне, касметыцы, тэхніцы).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

э́кстра

(лац. extra = звыш меры, занадта)

самы высокі, самы лепшы (пра сорт тавару; напр. масла э.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

дава́жыць, ‑жу, ‑жыш, ‑жыць; зак.

1. што. Закончыць узважванне чаго‑н. Даважыць апошнія мяшкі з насеннем.

2. чаго. Важачы што‑н., дадаць пэўную колькасць для поўнай вагі. Даважыць масла.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ру́та, ‑ы, ж.

Від шматгадовых травяністых раслін і паўкустоў сямейства рутавых з жоўтымі кветкамі і лісцямі, у якіх змяшчаецца эфірнае масла. Старыя магілы пазарасталі рутаю, чабром і мятаю. Мурашка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Палі́та, полі́та ’гліняны паліваны гаршчок для масла’ (Сл. Брэс.; З нар. сл., палес.). Субстантываваная форма залежнага дзеепрыметніка на ‑т‑ ад паліць ’паглузараваць’ < ліць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ма́сленіца, ма́сленка, ма́сьлінка, ма́сліна, ма́сляна ’свята провадаў зімы, аднесенае царквою на нядзелю перад вялікім постам’, ’прывольнае добрае жыццё’ (ТСБМ, БелСЭ; драг., КЭС; паўд.-усх., КЭС). Укр. ма́сниця, ма́сляниця, масляна, рус. масленица, ма́сляница, ма́сленая, ма́сляная, ст.-рус. масленица, масляница, масленая недѣля ’масляніца’. Усходнеславянскае. Утварылася ў выніку намінацыі са ст.-слав. словазлучэння ⁺масльнаꙗ седьмица. Сюды ж маслінка ’страва з тварагу і масла, якую ядуць на масленіцу’ (віц., Хрэст. дыял.). Да ма́сла (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)