forerun
[ˈfɔrrʌn]
v.t. -ran, -run, -running
1) бе́гчы напе́радзе
2) папярэ́днічаць; быць, адбыва́цца, здара́цца пе́рад чым
3) быць зна́кам перасьцяро́гі
4) папярэ́дзіць (зрабі́ць ране́й за каго́)
5) апярэ́джваць, выпярэ́джваць; пераганя́ць, абганя́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
убега́ть несов.
1. бе́гчы; (выбегать) выбяга́ць; (отбегать) адбяга́ць, адбяга́цца; (забегать) забяга́ць;
я убега́ю разг. я бягу́ (пабе́г, пабягу́);
2. (уходить тайком, спасаться бегством) уцяка́ць; (сбегать) збяга́ць; см. убежа́ть 1, 2.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
джгаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм.
1. Калоць, раніць джалам (пра насякомых); кусаць (пра змей). Толькі зрэдку чулася, як, ляскаючы зубамі, .. [сабака] лавіў мух, што дакучліва джгалі яго калматае цела. Стаховіч. // Апякаць (пра крапіву, мароз).
2. Хутка ісці, бегчы; імчацца. Джгаць без аглядкі. □ Схапіўшы грошы, .. [Мацвей] на адной назе джгаў у канец сяла.., купляў кварту гарэлкі і цераз тую ж хвіліну ставіў хлопцам на стол. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Спата́чаваць ‘сачыць, падглядваць; выкрываць, лавіць (на чым-небудзь); разумець’ (Нас., Стан.). Насовіч (Нас., 608) выводзіў з *tekti ‘бегчы, рухацца’, гл. уцякаць. Няпэўна. Магчыма, ітэратыў да папярэдняга слова. Тады да та́каць ‘паддакваць, пагаджацца’, параўн. рус. та́кать ‘тс’, та́чить ‘песціць, апекавацца’, балг. та́ча ‘паважаць, шанаваць’, гл. так (Трубачоў у Фасмер, 4, 29).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бежа́ть
1. несов. бе́гчы;
дни бегу́т дні бягу́ць;
кровь бежи́т из ра́ны кроў бяжы́ць з ра́ны;
молоко́ бежи́т малако́ бяжы́ць;
бежа́ть сто ме́тров бе́гчы сто ме́траў;
2. несов. (убегать) уцяка́ць;
бежа́ть со всех ног уцяка́ць з усіх ног;
3. несов. (избегать) уцяка́ць; уніка́ць; (чуждаться) цура́цца;
бежа́ть от собла́зна уцяка́ць ад спаку́сы; уніка́ць спаку́сы;
4. сов. (убежать) уцячы́;
он бежа́л из пле́на ён уцёк з пало́ну.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
hérgeben
*
1.
vt аддава́ць
láufen*, was die Béine ~ — бе́гчы з усі́х ног
2.
(sich)
(zu D) пагадзі́цца, пайсці́ (на што-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
жар (род. жа́ру) м., разг. (горячие угли) жар;
◊ бе́гчы, як жа́ру ўхапі́ўшы — бежа́ть сломя́ го́лову;
даць (зада́ць) жа́ру — дать (зада́ть) жа́ру;
падда́ць жа́ру — подда́ть жа́ру;
чужы́мі рука́мі ж. заграба́ць — погов. чужи́ми рука́ми жар загреба́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
аванту́ра, ‑ы, ж.
1. Рызыкоўная беспрынцыповая падазроная справа, распачатая без уліку рэальных умоў і сіл з надзеяй на выпадковы поспех. Ваенная авантура. Палітычная авантура. □ Ёсць вайна — авантура, якая задавальняе інтарэсы дынастыі, апетыты грабежніцкай шайкі, мэты герояў капіталістычнай нажывы. Ёсць вайна — і гэта адзіная законная вайна ў капіталістычным грамадстве — супроць прыгнятальнікаў і занявольнікаў народа. Ленін.
2. Сварка, скандал. — Трэба бегчы з гэтай кватэры. Вернуцца гаспадары і ўчыняць нам авантуру... Прокша.
[Фр. aventure.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перасцерагчы́, ‑рагу, ‑ражэш, ‑ражэ; ‑ражом, ‑ражаце, ‑рагуць; пр. перасцярог, ‑сцерагла, ‑ло; заг. перасцеражы; зак., каго.
Даць параду асцерагацца чаго‑н. такога, што можа прычыніць шкоду; папярэдзіць аб небяспецы. — Не заводзься з імі! — перасцерагла дзеда бабка Наста. Колас. Дзяўчына без гуку перасцерагла хлопцаў, прыўзняўшы палец да вуснаў. Мурашка. // Засцерагчы ад небяспекі. Я стаў каля хлопчыка так, каб засланіць сабою дарогу і перасцерагчы на выпадак, калі б ён захацеў бегчы на сярэдзіну. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праве́трыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., каго-што.
1. Асвяжыць прытокам свежага паветра. Помню, неяк маці адчыніла акно, каб праветрыць хату, а.. [вавёрка] шась — ды на кусты ў агарод. Ляўданскі. // Асвяжыць, вынесшы на свежае паветра. Праветрыць адзенне.
2. перан. Разм. Даць магчымасць праветрыцца (у 2 знач.). Жанчына праплакала ўсю ноч, а пад раніцу, калі разгневаны і апантаны мукамі Клім выйшаў на вуліцу праветрыць галаву, забрала малога і пусцілася бегчы да цёткі. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)