Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
orzeczenie
н.
1. заключэнне; думка; меркаванне;
orzeczenie lekarskie — медыцынскае заключэнне;
2.юр. пастанова;
orzeczenie sądowe — судовая пастанова;
3.грам. выказнік
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Крысо́ ’пала адзення’ (ТСБМ, Бір. Дзярж., Янк. I, Некр.). Укр.криса ’край, берагі сасуда, палі капелюша’, польск.kresa ’палі капелюша’. Ёсць меркаванне аб запазычанні польскіх слоў з с.-в.-ням.kritz ’лінія, рыска’. Параўн. польскія дублеты kreska/kryska, kresić/krysić, што сведчыць аб магчымасці запазычання бел.крысо, крыса і ўкр.криса праз польскае пасрэдніцтва (Слаўскі, 3, 90–91).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Няршы́ць ’нераставаць’ (Крыв.). Відаць, вытворнае ад прасл.*пегьскъ ’нераст’, параўн. рус.перс ’тс’, нёршиться ’нераставаць’, н.-луж.nerk ’нераст’ і пад. (Шустар-Шэўц, 13, 996). Лаўчутэ выказвае меркаванне пра запазычанне з літ.neršti, nersiu ’нераставаць’ (Проблемы этнич. истории балтов. Тез. конф. Рига, 1985, 184), што цяжка давесці перш за ўсё па лінгвагеаграфічных прычынах. Гл. нераст, нераставаць, нерх.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тарара́шкі, тарару́шкі ’месца забаў з танцамі, музыкай і пад.’ (Нас.), ст.-бел.тарарушка, тарарычка ’бразготка’ (1596 г., КГС, Ст.-бел. лексікон). Параўн. польск.tararuszki ’драбяза, глупства, забаўка’. Да тапара, тарарах (гл.); меркаванне пра старое запазычанне з польскай мовы (Булыка, Лекс. запазыч., 103), як і вывядзенне непасрэдна з літ.tar̃ti ’гаварыць’ (параўн. Лаўчутэ, Балтизмы, 149), не маюць падстаў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трыло́гія ‘тры творы аднаго аўтара, аб’яднаныя пераемнасцю тэксту’ (ТСБМ), трылёгія ‘тс’ (Некр. і Байк.). Запазычана праз польскую мову (trylogia) ці праз рускую (трилогия) са ст.-грэч.τριλογία ‘тры трагедыі, звязаныя ўнутранай еднасцю’, ‘прамова з трох частак’ < τρεις ‘тры’ + λογος, ‘слова (вуснае), прамова, апавяданне, меркаванне, дапушчэнне, сэнс, паняцце’ > λέγω ‘гавару, кажу’ (Міхельсон, Рус. мысль, 676; ЕСУМ, 5, 638).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Інстру́кцыя. Запазычанне з лац.instructio ’настаўленне’ праз польскае пасрэдніцтва. Ст.-бел.инструкция, инструкцыя ’інструкцыя, настаўленне’ (1522 г.), як і рус.инструкция (XVII ст.), са ст.-польск.instrukcyja (Булыка, Лекс. запазыч., 30; Фасмер, 2, 135; Шанскі, 2, I, 89). Меркаванне аб перапынку ва ўжыванні слова і паўторным запазычанні з рускай (як Крукоўскі, Уплыў, 78; Гіст. лекс., 233) неабгрунтаванае.