1) сукупнасць узаемазвязаных з’яў, працэсаў, якая складае замкнёны круг развіцця (напр. вытворчы ц., ц. развіцця лічынкі);
2) закончаны рад лекцый, канцэртаў, аб’яднаных агульнай тэмай;
3) шэраг мастацкіх твораў, якія складаюць закончанае цэлае і аб’яднаны агульнай тэматыкай;
4) пэўная група навук (прыродазнаўчых, грамадскіх, тэхнічных).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ла́дам, прысл.
1. Парадкам, як трэба. Парадак у лесе. Усё дагледжана, усё ладам ідзе.Шашкоў.
2. У згодзе, дружна. Змаганне заўжды працай ладам Вядзе свой круг ад веку ў век..Хведаровіч.
3. Мірна, спакойна. [Вошкін:] — Прыйшоў, каб пагутарыць ладам, а вы падкусваць мяне...М. Ткачоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
экватарыя́льны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да экватара, належыць яму. Экватарыяльны круг. □ У самым цёплым поясе Марса летам у пасляпаўднёвы час тэмпература дасягае 27 градусаў цяпла.«Беларусь».// Які знаходзіцца каля экватара, на экватары; які ўласцівы раёнам, размешчаным каля экватара. Экватарыяльныя краіны. Экватарыяльная расліннасць. Экватарыяльны клімат.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
~чылася ко́ла сябро́ў — наме́тился (определи́лся) круг друзе́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ring1[rɪŋ]n.
1. пярсцёнак;
a gold ring залаты́ пярсцёнак;
a wedding ring заруча́льны пярсцёнак
2. ко́льца; ко́ла, круг;
a key ring ко́льца ад ключа́;
rings of smoke ко́льцы ды́му
3. цыркава́я арэ́на; рынг
4. канфо́рка
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Агу́льны, агулам ’супольна’, агул ’гурт’ (Нас., Др.-Падб.), ’круг’ (Яруш.), ст.-бел.огуломъ (1579) (Нас. гіст.), укр.вогул ’талака’, огулом ’агулам’, рус.огул, огулом, польск.ogół, ogółem, ст.-польск.oguł. Нельга разглядаць польскія словы як крыніцу ўсходнеславянскіх, паколькі ó < u (Развадоўскі, Wybór, 1, 300). Няма таксама іншых аргументаў у карысць запазычання насуперак Фартунатаву, BB, 6, 218 і Ягічу, AfslPh, 17, 292. Фартунатаў звязвае з разглядаемай групай слоў ц.-слав.глота ’натоўп’ (< gъlota, параўн. балг.глота ’чарада, натоўп’, серб.-харв.гло̏та ’сям’я, галота’, славен.gtota ’мноства’) і ст.-інд.gaṇáḥ ’натоўп’ і голы (праз такія формы, як чэш.zhola ’поўнасцю’). Не выключана, аднак, сувязь агул з прасл.gъlota (< gъl‑ota). Больш верагодным здаецца агул да гуляць (гл.) (Бернекер, 1, 361). Сумненне тут выключна семантычнага характару. Наступная семантычная паралель, магчыма, пацвярджае сутнасць гэтага супастаўлення. Прасл.kolo ’кола’ мае па розных дыялектах наступныя найбольш пашыраныя значэнні: ’круг, гурт, грамада, танец’, ст.-грэч.κύκλος мае тыя ж значэнні. Так, бел.агул ’круг, гурт’ можна генетычна звязаць з бел.гуляць ’іграць, танцаваць (штосьці рабіць калектыўна)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лыста́ ’шпар’ (Бяльк.). Да + ліства > ліштва (гл.), параўн. ням.Leiste ’круг, кант’, ’шляк, аблямоўка’. Слаўскі ж (5, 429) адносіць лексему лыста́ да паўн.-слав.lysta ’галёнка’. Аднак Ондруш (Slavia, 46, 423) указвае, што прасл.lystъ (і lysta) мела першаснае значэнне ’дошка’, а другаснае — ’косць, галёнка’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
мерыдыя́нны
(ад мерыдыян)
які мае адносіны да мерыдыяна;
м. круг — астранамічны прыбор для вызначэння моманту праходжання нябесных свяціл праз нябесны мерыдыян.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
цыкл
(гр. kyklos = круг)
1) сукупнасць узаемазвязаных з’яў, працэсаў, якая складае замкнёны круг развіцця (напр. вытворчы ц., ц. развіцця лічынкі);
2) закончаны рад твораў, лекцый, канцэртаў, аб’яднаных агульнай тэматыкай (напр. ц. вершаў);
3) пэўная група навук, дысцыплін (напр. гістарычны ц., прыродазнаўчы ц.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
паваро́тны Wénde-;
паваро́тны кругчыг. Dréhscheibe f -, -n;
паваро́тны пункт, паваро́тны мо́мант Wénde f -, -n, Wéndepunkt m -(e)s, -e;
паваро́тны пункт у гісто́рыіéin histórischer Wéndepunkt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)