спра́віцца, спраўлюся, справішся, справіцца;
1.
2.
3. Атрымаць весткі, даведацца пра што‑н.
4. Паспець своечасова зрабіць, завяршыць што‑н.
5.
6.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Verbum
анлайнавы слоўнікблагі́, ‑ая, ‑ое.
1. Які не мае станоўчых якасцей, не адпавядае патрабаванням; які адмоўна ацэньваецца.
2. Які не адпавядае патрабаванням маралі; дрэнны ў маральных адносінах.
3. Непрыемны для іншых (пра манеры, характар і пад.).
4. Нездаровы; з хваравітым выглядам, худы.
5. Які не абяцае нічога добрага; несуцяшальны.
6. Недастатковы для якой‑н. мэты, у якіх‑н. адносінах.
7. Які выклікае агіду; гадкі, непрыстойны (пра выразы, словы).
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мо́ва, ‑ы,
1. Сукупнасць агульнапрынятых гукавых і лексіка-граматычных сродкаў для выказвання думак і наладжвання сувязі паміж людзьмі.
2. Сукупнасць лексічных, граматычных і іншых сродкаў выражэння думак, стыль.
3. Спосаб вымаўлення слоў, манера гаварыць.
4. Здольнасць гаварыць.
5. Тое, што перадае сабой якую‑н. думку, можа служыць сродкам зносін.
6.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
све́жы, ‑ая, ‑ае.
1. Які не страціў сваіх натуральных якасцей.
2. Такі, які не быў у карыстанні, ва ўжыванні.
3. Чысты, нічым не забруджаны, які часта абнаўляецца (пра ваду, паветра).
4. Халаднаватыя досыць халодны.
5. Які не страціў сваёй сілы, бляску, яркасці ці натуральная афарбоўкі.
6. Здаровы, поўны сіл, энергіі, запалу (пра чалавека).
7. Не стомлены, не знясілены.
8. Які нядаўна або толькі што з’явіўся, узнік; новы.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пры,
Спалучэнне з прыназоўнікам «пры» выражае:
Прасторавыя адносіны
1. Ужываецца для ўказання на непасрэдную блізкасць ад якога‑н. месца.
2. Ужываецца для ўказання на прадмет, установу ці арганізацыю, якія ўключаюць у свой склад што‑н. дапаможнае, падсобнае.
3. Ужываецца для ўказання на месца, установу і пад., дзе хто‑н. займае якое‑н. службовае становішча або дзе што‑н. адбываецца.
Часавыя адносіны
4. Ужываецца для ўказання на падзею ці з’яву, у момант якой адбываецца што‑н.
5. Ужываецца для ўказання на эпоху, перыяд, час, на працягу якіх што‑н. адбываецца, здзяйсняецца.
Аб’ектныя адносіны
6. Ужываецца для ўказання на прадмет, які знаходзіцца ў наяўнасці, які ёсць у каго‑н.
7.
8. Ужываецца для ўказання на асобу, у якой хто‑н. знаходзіцца, жыве.
Акалічнасныя адносіны
9. Ужываецца для ўказання на якую‑н. з’яву, акалічнасць, якія суправаджаюць што‑н.
10. Ужываецца для ўказання на асобу ці калектыў, у прысутнасці якіх што‑н. адбываецца.
11. Ужываецца для ўказання на стан, у якім хто‑, што‑н. знаходзіцца.
Прычынныя адносіны
12. Ужываецца для ўказання на прычыну, падставу чаго‑н.
13. Ужываецца для ўказання на наяўнасць якіх‑н. уласцівасцей, якасцей і пад., якія выклікаюць што‑н., з’яўляюцца прычынай чаго‑н. або падставай для чаго‑н.
Умоўныя адносіны
14. Ужываецца для ўказання на падзею, факт або абставіны, якія з’яўляюцца ўмовай для ажыццяўлення чаго‑н.
Уступальныя адносіны
15. Ужываецца для ўказання на прадмет або абставіны, нягледзячы на якія што‑н. існуе, адбываецца.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
глядзе́ць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць;
1. Накіроўваць позірк куды‑н., звычайна, каб убачыць, разгледзець каго‑, што‑н.
2.
3.
4.
5. Віднецца, паказвацца адкуль‑н.
6.
7.
8.
9.
10.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спусці́ць, спушчу, спусціш, спусціць;
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ста́віць, стаўлю, ставіш, ставіць;
1. Прымушаць або памагаць каму‑н. устаць, заняць дзе‑н. месца стоячы.
2. Размяшчаць, умацоўваць што‑н. вертыкальна.
3. Прызначаць на якую‑н. работу, прапаноўваць рабіць што‑н.
4. Размяшчаць на якой‑н. пазіцыі (для абароны, нагляду і пад.).
5.
6.
7. Устанаўліваць што‑н. для абслугі, для якога‑н. дзеяння.
8. Расстаўляць па пэўнае месца, у пэўным парадку.
9. Размяшчаць якім‑н. чынам, надаваць чаму‑н. патрэбную, пэўную позу.
10. Рабіць метку, знак і пад. на паверхні чаго‑н.
11. Арганізоўваць, наладжваць.
12. Будаваць, майстраваць.
13. Ажыццяўляць пастаноўку на сцэне.
14. і
15. Вучыць правільнаму валоданню (голасам, дыханнем і пад.).
16. Высоўваць, выстаўляць, прапаноўваць (для разгляду, выканання і пад.).
17. У спалучэнні з некаторымі назоўнікамі абазначае: лічыць чым‑н., разглядаць як‑н. што‑н.
18. Нарыхтоўваць, складаючы якім‑н. чынам.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трыма́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае;
1. Узяўшы ў рукі (зубы, рот і пад.), не даваць выпасці.
2.
3. Прымушаць знаходзіцца, пакідаць дзе‑н. супраць волі, не выпускаць.
4. Мець у сябе, у сваёй уладзе; кіраваць кім‑, чым.
5.
6. Надаўшы чаму‑н. якое‑н. становішча, захоўваць яго на некаторы час.
7. Быць, служыць апорай чаму‑н.; падтрымліваць.
8. Аддаваць куды‑н. на які‑н. час; захоўваць дзе‑н.
9. Забяспечваць сродкамі на жыццё.
10.
11.
12. Мець кантакты з кім‑, чым‑н.
13.
14.
15. Утрымліваць, трымацца (пра мароз і пад.).
16. У спалучэнні з некаторымі назоўнікамі азначае: ажыццяўляць, выконваць, здзяйсняць тое, аб чым гаворыць назоўнік.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цягну́ць, цягну, цягнеш, цягне;
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15. Слаба дзьмуць, рухацца, ісці (пра паветра).
16.
17.
•••
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)