за́йшлы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які зайшоў мімаходам з чужых месц; нетутэйшы. Зайшлы чалавек. / у знач. наз. за́йшлы, ‑ага, м. Джульбарс апраўдваў наш давер: унушальны рост і загадзя натапыраная поўсць загрыўка рабілі незвычайны эфект: зайшлы спыняўся і ўжо не лез на ражон. Масарэнка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
педагагі́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае выхаваўчае значэнне, адпавядае правілам педагогікі. Педагагічны ўчынак. Педагагічны рост.
2. Які мае адносіны да педагога. Педагагічныя кадры. Педагагічны савет школы. Педагагічная дзейнасць. // Прызначаны для падрыхтоўкі педагогаў. Педагагічныя навучальныя ўстановы.
3. Які мае адносіны да педагогікі. Педагагічная літаратура.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цялу́шка, ‑і, ДМ ‑шцы; Р мн. ‑шак; ж.
Маладая карова, якая яшчэ не цялілася. Каб паскорыць рост пагалоўя кароў, было дамоўлена закантрактаваць усіх лепшых цялушак у калгаснікаў. Дуброўскі. // Дзіцяня каровы жаночага полу. [Марыля:] — І рабая ж наша ўчора ацялілася. Цялушку прывяла. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Расці́на ’расліна’ (Ласт.), параўн. укр. рости́на ’тс’, славен. rastína ’тс’. Ад рост (< *orstъ) ’працэс росту’ з суфіксам ‑іна, што надае слову прадметнае значэнне. Паводле Німчука (Давньорус., 234), у аснове слова аддзеяслоўныя ўтварэнні з фіналямі ‑т, ‑ть, у тым ліку рость ’расліннасць’ (гл. росць 2), з суфіксам адзінкавасці, параўн. ст.-слав. растити ’вырошчваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
антыбіётыкі
(ад анты- + гр. bios = жыццё)
хімічныя рэчывы арганічнага паходжання, здольныя прыпыняць рост шкодных бактэрый і знішчаць іх.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
гетэрааўксі́н
(ад гетэра- + аўксіны)
хімічнае рэчыва высокай фізіялагічнай актыўнасці, якое ўтвараецца ў раслінах і ўплывае на іх рост.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
інтэркаля́цыя
(лац. intercalatio = устаўка, дабаўка)
з’яўленне новых структур унутры дадзенай біялагічнай сістэмы, напр. інтэркалярны рост у некаторых раслін.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Стамаўка́ ‘вертыкальна’ (лід., Сл. ПЗБ). Параўн. укр. дыял. ста́млять ‘вертыкальна’, паўн.-рус. стамико́м ‘строма, стаўма’, стами́к ‘вертыкаль; апорны брус’, ‘стромая гара’, першапачаткова *stamъ, роднаснае літ. stomuõ ‘постаць, рост’, лат. stãmenis ‘тулава’, ц.-слав. устаменити ‘паставіць’, лац. stāmen ‘аснова ставаў’, гоц. stōma ‘фундамент; падножжа’; далей звязана з стаць, стаяць; гл. Траўтман, 282; Фасмер, 3, 745.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
запаво́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак., што.
1. Зрабіць больш павольным; збавіць (рух, рост і пад.). Па вуліцы ішоў статак кароў, і машына запаволіла ход. Гамолка. «Давай, давай, яшчэ, яшчэ!» — гатоў быў крычаць Кірэй, каб толькі падахвоціць брата, каб толькі ён не запаволіў бег. Дамашэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
плата́н, ‑а і ‑у, м.
1. ‑а. Вялікае дрэва сямейства платанавых з зеленавата-шэрай карой і шырокімі лісцямі. Іду між кедраў і платанаў, На іхні рост дзіўлюся я. Броўка. Платан прыкрываў амаль усю прыбярэжную касу халаднаватым ценем. Хомчанка.
2. ‑у, толькі адз. Драўніна гэтага дрэва.
[Лац. platanus.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)