мирско́й
1. уст. (людской) людскі́;
мирска́я молва́ людска́я гаво́рка; пагало́ска;
2. (светский) све́цкі, лю́дскі;
мирски́е дела́ све́цкія (людскі́я) спра́вы;
мирска́я суета́ людска́я ма́рнасць;
3. ист. грама́дскі;
мирска́я изба́ збо́рня;
мирская схо́дка сход грамады́, вяско́вы сход.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
нестро́йный
1. нястро́йны; (нескладный) нязгра́бны;
2. (несогласный — о звуках, речи) нязла́джаны; (нескладный) няскла́дны; (беспорядочный) бязла́дны;
нестро́йный хор нязла́джаны (няскла́дны) хор;
нестро́йный го́вор няскла́дная (бязла́дная) гаво́рка (гамо́нка);
3. (беспорядочный) нястро́йны; бязла́дны;
нестро́йные ряды́ нястро́йныя (бязла́дныя) рады́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
засто́лле, ‑я, н.
1. Разм. Месца за сталом, вакол стала. Чачык кіўнуў ад парога ў знак прывітання, накіраваўся да застолля і сеў на другі край лавы, на якой сядзеў і Нетра. Пташнікаў. Гаспадыня падняла на ногі ўсіх сваіх кватарантаў. Людзей набралася поўнае застолле. Гаўрылкін. // Усе тыя, хто сядзіць за сталом. Агрыпіна, седзячы побач з Малашкіным, адчувала настроі свайго застолля. Пестрак. Гамоніць застолле, Мацнее гаворка. Гілевіч.
2. Святочнае частаванне, бяседа. Застолле было не вельмі раскошнае, але шчырае, па-сапраўднаму вясёлае. Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абсталява́ць, ‑люю, ‑люеш, ‑люе; зак., што.
Забяспечыць патрэбным абсталяваннем — інструментамі, прыладамі, механізмамі; прыстасаваць для чаго‑н., пад што‑н. Школа абсталявала майстэрні, фізічны і хімічны кабінет. □ Моладзь абсталявала залу для спектакляў. Самі зрабілі сцэну, прыбудавалі касірскую будку. Чарнышэвіч. // Набыць абстаноўку; мэбляваць. Нарэшце працавіты гаспадар абсталяваў сваю кватэру, Набыў карціны, дываны, парцьеры. Корбан. // Арганізаваць, зрабіць што‑н. Друкарню абсталявалі ў невялічкім драўляным аднапавярховым доме ў кватэры Міхала Воранава. Гурскі. Але калі зайшла гаворка, дзе абсталяваць радыёпункты ў трактарных брыгадах, прыйшлося задумацца. Хадкевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кіру́нак, ‑нку, м.
1. Тое, што і напрамак (у 1 знач.). Самалёт Бурмакова ўзяў кірунак на поўнач. Шыцік. Тысячамі дарог і ў розных кірунках збягае вясною снегавая вада. Колас.
2. перан.; чаго або які. Шлях развіцця, накіраванасць якога‑н. дзеяння, з’явы і пад. Кірунак навуковай дзейнасці. Кірунак палітыкі. □ Загаварылі пра сям’ю, і гаворка адразу набыла іншы кірунак. Пальчэўскі.
3. Грамадская, навуковая, літаратурная і пад. плынь; школа, групоўка. Літаратурныя кірункі. □ Часцей матэрыялы пра творчасць Я. Купалы з’яўляліся ў друку левага кірунку. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бо́йкі в разн. знач. бо́йкий, оживлённый; ре́звый; рети́вый; (подвижный, проворный — ещё) пры́ткий, живо́й;
б. хло́пец — бо́йкий (рети́вый, пры́ткий, живо́й) па́рень;
б. на язы́к — бо́йкий (пры́ткий) на язы́к;
~кае ме́сца — бо́йкое (оживлённое) ме́сто;
~кая гаво́рка — бо́йкий (оживлённый) разгово́р;
◊ ~кае пяро́ — бо́йкое перо́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
зямля́цтва, ‑а, н.
1. Прыналежнасць па нараджэнню, жыхарству да адной мясцовасці (вобласці, сяла і пад.). Як і часта бывае між людзьмі, зямляцтва яшчэ больш зблізіла нас, гаворка пайшла шчыра і непасрэдна. Кулакоўскі.
2. Аб’яднанне землякоў, адарваных ад радзімы, для ўзаемнай дапамогі. Ліскоўскія.. гаварылі многа. Не абмінулі таксама і Кракаўскага універсітэта, дзе вучыцца не адна толькі [А]лаіза Пашкевіч (Цётка), але і шмат іншых беларусаў. Ім дапамагае беларуская грамада, беларускае зямляцтва. Колас. Дзейнасць зямляцтва заключаецца ў самаасвеце і дапамозе бедным студэнтам. Таму ёсць свая каса, узносы, свая бібліятэка. Караткевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
worúm
pron adv
1) пра што; вако́л чаго́
2) за што, для [дзе́ля] чаго́
3) пераклад залежыць ад кіравання беларускага дзеяслова: ~ hándelt es sich? пра што (ідзе́) гаво́рка?, у чым прабле́ма [спра́ва]?
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
база́р
(цюрк. bazar, ад перс. bāzār)
1) спецыяльна адведзенае месца для гандлю прадуктамі харчавання і таварамі шырокага ўжытку, а таксама сам гэты гандаль;
2) вялікі перадсвяточны або сезонны гандаль спецыяльнымі таварамі, звычайна на адкрытым месцы (напр. кніжны б., навагодні б.);
3) перан. бязладная гаворка, крык, шум;
птушыны б. — месца на беразе мора, дзе гняздзяцца вялікія масы птушак.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
address
[əˈdres]
1.
n.
1) а́драс -у m.
2) зваро́т -у m., прамо́ва f. (асабл. афіцы́йная)
The President made an address to the nation on television — Прэзыдэ́нт вы́ступіў са зваро́там да наро́ду ў тэлеві́зіі
3) мане́ра гавары́ць, гаво́рка f.
His address was abrupt — Яго гаво́рка была́ рэ́зкая
4) афіцы́йная про́сьба да ўла́даў
5) зваро́так -ку m.
2.
v.t.
1) адрасава́ць (ліст, пасы́лку)
2) скіро́ўваць
to address a formal request to a government — скірава́ць афіцы́йную про́сьбу да ўра́ду
3) прамаўля́ць; зварача́цца
He addressed himself to the chairman — Ён зьвярну́ўся да старшыні́
4) тытулава́ць
How do you address a mayor? — Як тытулава́ць мэ́ра?
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)