хо́ладна,

1. Прысл. да халодны (у 10 знач.).

2. безас. у знач. вык. Аб нізкай тэмпературы паветра. Холадна. Вецер па полі гуляе, Вые, як звер, Снег узрывае, нуду наганяе. Багдановіч.

3. безас. у знач. вык., каму. Аб стане чалавека, які адчувае холад, дрыжыкі. Міхалка не варушыўся, яму стала холадна. Чорны. — Можа вам так холадна будзе, — спагадліва запытала.. [Марыя]. Кулакоўскі. // Аб стане чалавека, які адчувае дрыжыкі ад моцных пачуццяў, перажыванняў і пад. [Візэнеру] рабілася і горача і холадна, калі ён думаў аб гэтай звышснайперскай кулі нябачнага стралка. Шамякін. Рукі і ногі ў мяне амярцвелі. Мне зрабілася холадна і горача. Бядуля.

•••

Ні холадна ні горача каму гл. горача.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ху́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., на каго-што, у што і без дап.

Выпускаць ротам струмень паветра, каб сагрэць, прыцішыць боль і пад. [Міканор] абціраў рукі аб палу світы, хукаў — грэў — і зноў з вясёлай ахвотаю пілаваў, абсякаў, валок да саней. Мележ. Нага апухла ад нечага, відаць, дужа баліць, і.. [хлапчук] увесь час згінаецца над ёю ды хукае на яе. Галавач. [Крук] даставаў пячатку, хукаў на яе, паднёсшы да самага рота, як усё роўна грэў пальцы ад холаду, тады стукаў па стале па сініх паперах — у адным месцы, у другім. Пташнікаў. / у перан. ужыв. Сапраўды, з гэтага нарыса.. [Марына] выглядала нейкай спешчанай матчынай дачкой, на якую ўсё жыццё хукалі. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

jcken

1.

vi vimp свярбе́ць

es juckt mich am Rücken — у мяне́ свярбі́ць спі́на

es juckt mir in den Binen — у мяне́ но́гі про́сяцца ў ско́кі

mir juckt es an den Fngern — у мяне́ ру́кі свярбя́ць (зрабіць што-н.)

2.

(sich)

sich bltig jcken — разадра́ць ску́ру да крыві́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

nrecht

a

1) несправядлі́вы

2) няслу́шны, няпра́вільны; ненале́жны, неадпаве́дны, не той

zur ~en Zeit — не ў свой час, не своечасо́ва

in die ~en [in ~e] Hände fllen* — папа́сці не ў ты́я ру́кі; папа́сці не таму́, каму́ трэ́ба

etw. аn dem ~en nde nfangen* — пача́ць што-н. не з таго́ канца́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

wschen

*

1.

vt мыць; абмыва́ць (тс. тэх.)

sich (D) die Hände ~ — мыць (сабе́) ру́кі

etw. ~ lssen* — адда́ць што-н. для мыцця́

◊ j-m den Kopf ~ — ≅ даць каму́-н. наганя́й

2.

(sich) мы́цца

ich wsche mich kalt — я мдюся хало́днай вадо́й

◊ das hat sich gewschen — разм. ≅ гэта до́бра [выда́тна] атрыма́лася

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

btten

*

1.

vt (um A) прасі́ць (чаго-н. у каго-н.)

ums Wort ~ — прасі́ць сло́ва

um die Hand ~ — прасі́ць рукі́ (рабіць прапанову)

um den Nmen ~ — пыта́ць імя́

~ steht frei — прасі́ць ніко́му не забаранцецца

2) запраша́ць

zu Tisch ~ — запраша́ць да стала́

darf ich ~! — прашу́ вас!

btte (schön, sehr)! — калі́ ла́ска!

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

сябе́ дат., предл. сабе́, твор. сабо́й (сабо́ю), мест., возвр., в род., вин. п. себя́;

які́ ён сабо́й (сабо́ю)? — како́в он из себя́?;

вало́даць сабо́й (сабо́ю) — владе́ть собо́й;

не по́мніць с. — вне себя́;

сам па сабе́ — сам по себе́;

сам сабе́ — про себя́;

у с. — у себя́;

сам не ў сабе́ — сам не свой;

сам сабе́ я́му капа́е — сам себе́ я́му копа́ет;

е́сці як не ў с. — и куда́ то́лько у него́ дева́ется;

вы́весці з с. — вы́вести из себя́;

браць на с. — брать на себя́;

фа́кты гаво́раць са́мі за с. — фа́кты говоря́т са́ми за себя́;

узя́ць (браць) с. ў ру́кі — взять (брать) себя́ в ру́ки;

быць самі́м сабо́й — быть сами́м собо́й;

сам сабе́ гаспада́р — сам себе́ хозя́ин;

ног пад сабо́й не чуць — ног под собо́й не чу́ять (не слы́шать);

звяза́ць сабе́ ру́кі — связа́ть себе́ ру́ки;

стро́іць з с. — (каго) стро́ить из себя́ (кого);

злама́ць (скруці́ць) сабе́ галаву́ — слома́ть (сверну́ть) себе́ ше́ю;

с. не забыва́ць — себя́ не забыва́ть;

налажы́ць на с. ру́кі — наложи́ть на себя́ ру́ки;

прыйсці́ ў с. — прийти́ в себя́;

вы́зваць (вызыва́ць), прыня́ць (прыніма́ць) аго́нь на с. — вы́звать (вызыва́ть), приня́ть (принима́ть) ого́нь на себя́;

перасягну́ць (само́га) с. — превзойти́ (самого́) себя́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́трымаць сов.

1. в разн. знач. вы́держать;

ру́кі не ~маюць — ру́ки не вы́держат;

в. экза́мен — вы́держать экза́мен;

яго́ трэ́ба в. до́ма — его́ ну́жно вы́держать до́ма;

в. віно́ — вы́держать вино́;

2. (не поддаться) устоя́ть, вы́держать, вы́нести;

в. бу́ру — вы́держать (вы́нести) бу́рю (устоя́ть про́тив бу́ри);

3. (проявить выдержку) вы́держать, вы́терпеть, стерпе́ть, утерпе́ть;

в. хара́ктар — вы́держать хара́ктер;

папе́ра ўсё ~маепосл. бума́га всё сте́рпит

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

апусці́ць сов.

1. опусти́ть;

а. руку́ — опусти́ть ру́ку;

2. (наклонить) опусти́ть; склони́ть; (голову — ещё) пону́рить; (бессильно) урони́ть; (глаза — ещё) поту́пить;

3. (поместить в жидкость, газ и т.п.) опусти́ть, погрузи́ть;

4. (ослабить уход) забро́сить;

а. гаспада́рку — забро́сить хозя́йство;

5. (сделать пропуск) опусти́ть, пропусти́ть;

а. сло́ва — опусти́ть (пропусти́ть) сло́во;

а. ру́кі — опусти́ть ру́ки;

а. кры́лы — опусти́ть кры́лья;

а. нос — пове́сить нос;

а. галаву́ — опусти́ть го́лову

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ка́рта ж., в разн. знач. ка́рта;

тапаграфі́чная к. — топографи́ческая ка́рта;

санато́рная к. — санато́рная ка́рта;

кало́да карт — коло́да карт;

гуля́ць у ~ты — игра́ть в ка́рты;

ко́нтурная к. — ко́нтурная ка́рта;

няма́я к. — нема́я ка́рта;

сінапты́чная к. — синопти́ческая ка́рта;

к. бі́та — ка́рта би́та;

(і) ка́рты ў ру́кі — (и) ка́рты в ру́ки;

раскры́ць ка́рты — раскры́ть ка́рты;

ста́віць на ка́рту — ста́вить на ка́рту;

зблы́таць ка́рты — спу́тать ка́рты

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)