dudek

dud|ek

м. заал. удод (Upupa);

wystrychnąć na ~ka — абдурыць;

każdy ~ek ma swój czubek прык. кожная капуста мае сваю галоўку

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Саці́н ’баваўняная або шаўковая тканіна, якая мае гладкі бліскучы правы бок’ (ТСБМ), саці́на ’тс’ (Ян.), саці́навы ’які мае адносіны да саціну’ (ТСБМ, Бяльк.), саці́нкаву ’тс’ (ТС). Праз рус. сати́н ’тс’ (параўн. Крукоўскі, Уплыў, 79) з ням. Satin або франц. satin ’атлас’, якія тлумачаць з араб. zaitūnî ’з кітайскага горада Цзяадун’, г. зн. тканіна названая па месцу паходжання. Гл. Локач, 171; Праабражэнскі, 2, 254; Фасмер, 3, 565.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Пахадзе́нька ’прыстасаванне, з дапамогай якога вучаць дзяцей хадзіць’ (лях., Янк. Мат.). З ⁺паходня. Да па‑ і хадзіць (гл.). Па‑ мае значэнне ’невялікай меры’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Асклі́злы ’слізкі’ (КТС). Генетычна — дзеепрыметнік ад дзеяслова *осклизти, параўн. склізнуць у Насовіча. Пачатковае а‑ мае прэфіксальны ці пратэтычны характар. Пра корань гл. склізкі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Трасцісты, тросты́сты ‘з буйной саломай (пра збожжа)’ (Доўн.-Зап., Пін.), параўн. укр. дыял. трости́стий ‘які мае тоўстае сцябло’. Вытворнае ад тросць 1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

чарні́лішча Месца на балоце, дзе гразь мае чорны колер і багатая вокісамі жалеза, у якой раней чарнілі пражу (Ст.-дар.). Тое ж чарне́лішча (Ст.-дар.).

□ ур. Чарні́лішча (балота, асушаны луг) каля в. Пасека Ст.-дар.

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

искажа́ть несов.

1. (извращать) скажа́ць, перакру́чваць;

он наме́ренно искажа́ет мои́ слова́ ён знаро́к скажа́е (перакру́чвае) мае́ сло́вы;

2. (сильно изменять вид, уродовать) перакрыўля́ць, крыві́ць;

страх искажа́ет его́ лицо́ страх перакрыўля́е (кры́віць) яго́ твар;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

грабе́ньчаты, ‑ая, ‑ае.

Які мае выгляд грэбеня (у 1 знач.), мае грэбнепадобныя часткі. Грабеньчаты вал.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абадо́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае дачыненне да вобада, мае форму вобада.

•••

Абадочная кішка гл. кішка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыялагі́чны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да дыялогу; мае форму дыялогу. Дыялагічная мова. Дыялагічная форма.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)