Пра́шча ’старадаўняя ручная зброя для кідання камянёў’ (ТСБМ). Укр. пра́ща, рус. ж. р. праща́, м. р. пращ, польск. proca, серб.-харв. пра̏ћа, славен. práča, балг. пра́ща, пра́щка ’тс’, макед. праќа ’прашча; рагатка’, ц.-слав. праща, пращица ’зложаны пятлёй рамень, вяроўка, куды кладуць камень, які кідаюць з вялікай сілай’, ст.-слав. прашта ’страмянны рамень’. Прасл. *por‑tja, якое ўзводзяць да per‑ ’біць’ (параўн. праць, Пярун) і лічаць роднасным рус. по́рок, ст.-рус. порокъ ’асадная машына для праломлівання сцен’ (Мее, Études, 398), што адпавядае о́парак, во́парак ’прашча’ (Скарбы). Мацэнаўэр (LF, 13, 189 і наст.) параўноўвае яшчэ з літ. pùrtyti, pùrtau ’трэсці’, але Фасмер (3, 356) лічыць гэта параўнанне неапраўданым. Куркіна (Этимология–1975, 21–23) першасным значэннем лічыць ’страмянны рамень, рамень для прымацавання хамута’ і ўзводзіць да этымалагічнага гнязда *sper‑ ’вярцець, матаць’. Паводле ESJSt (12, 698), запазычана са ст.-слав. прашта, пра што сведчыць і адсутнасць дыялектнай фіксацыі ў Беларусі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
visit2 [ˈvɪzɪt] v.
1. наве́дваць, адве́дваць; захо́дзіць (да каго-н.); хадзі́ць, е́здзіць, быва́ць;
visit foreign countries е́здзіць за мяжу́;
I hope to visit London. Я спадзяюся пабываць у Лондане;
go visiting хадзі́ць у го́сці;
I’m just visiting here. Я тут праездам;
visit (with) AmE гасці́ць, гасцява́ць; спыня́цца, часо́ва знахо́дзіцца (у каго-н.);
This is a place never visited by the sun. Гэта месца, куды ніколі не заглядвае сонца.
2. знаёміцца. агляда́ць;
visit a new housing project знаёміцца з но́вым будаўні́чым прае́ктам
3. AmE (with) пагавары́ць, пабала́каць (з кім-н.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ве́яць несов., в разн. знач. ве́ять; (очищать веянием — ещё) прове́ивать, провева́ть; (дуть, мести — ещё) вью́жить;
в. жы́та — ве́ять рожь;
ве́е ве́цер — ве́ет ве́тер;
ад ліп ве́яла мёдам — безл. от лип ве́яло мёдом;
ад яго́ слоў ве́яла стры́манай ла́скай і кло́патам — безл. от его́ слов ве́яло сде́ржанной ла́ской и забо́той;
◊ куды́ ве́цер ве́е (дзьме) — куда́ ве́тер ду́ет
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
забы́ць сов.
1. (перестать помнить) забы́ть, позабы́ть; запа́мятовать;
я забы́ў ну́мар ва́шага тэлефо́на — я забы́л (позабы́л, запа́мятовал) но́мер ва́шего телефо́на;
2. в др. знач. забы́ть, позабы́ть;
ён забы́ў до́ма кні́гу — он забы́л (позабы́л) до́ма кни́гу;
вы нас зусі́м забы́лі — вы нас совсе́м забы́ли;
◊ з. даро́гу — (куды) забы́ть доро́гу (куда);
з. (чыю) хле́б-со́ль — забы́ть (чью) хле́б-со́ль
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
ступі́ць I сов. ступи́ть; шагну́ть;
с. не́калькі кро́каў — ступи́ть не́сколько шаго́в;
◊ кро́ку не с. — (без каго, чаго) ша́га не сту́пит (без кого, чего);
нага́ не с. — (куды) нога́ не сту́пит (куда);
не дава́ць кро́ку с. — не дава́ть ша́гу сде́лать;
кро́ку не́дзе с. — ша́гу не́где ступи́ть;
кро́ку не́льга с. — ша́гу нельзя́ ступи́ть
ступі́ць II сов. иступи́ть;
с. пілу́ — иступи́ть пилу́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
засу́нуць, ‑суну, ‑сунеш, ‑суне; зак., што.
1. Памясціць, усунуць у што‑н., пад што‑н., за што‑н. Засунуць сякеру за пояс. Засунуць чамадан пад ложак. □ Як толькі пачало цямнець, я засунуў пісталеты ў кішэню, паклаў туды ж запасныя магазіны з патронамі. Карпюк. // Зачыніць, усунуўшы што‑н. на месца. Засунуць шуфляду.
2. Разм. Зачыніць, закрыць на засаўку. Міроніха, правёўшы мужа, зайшла на двор, засунула на засаўку дзверы ў хляве. Гурскі.
3. Разм. Пакласці, схаваць так, што цяжка знайсці; падзець, задзець. Куды гэта ты засунуў нож?
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
затаўчы́ 1, ‑таўку, ‑таўчэш, ‑таўчэ; ‑таўчом, ‑таўчаце; зак., каго-што.
Разм.
1. Збіць да паўсмерці, да страты прытомнасці. Супакоілі.. [манаха] рыбакі, што набеглі з усіх бакоў. А былі, напэўна, злыя, бо ледзь не затаўклі кулакамі. Бажко.
2. Абл. Уціснуць, уваткнуць што‑н. куды‑н. Нарэшце засталося ўсцягнуць падушкі. Адну на другую. Каб было высока. А рагі затаўчы ў сярэдзіну. Гарбук.
затаўчы́ 2, ‑таўку, ‑таўчэш, ‑таўчэ; ‑таўчом, ‑таўчаце; зак., што.
Заправіць затаўкай. Затаўчы кашу здорам.
затаўчы́ 3, ‑таўку, ‑таўчэш, ‑таўчэ; ‑таўчом, ‑таўчаце; зак.
Разм. Пачаць таўчы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́ведаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што і з дадан. сказам.
1. Выпытаць, вызнаць што‑н. такое, што трымаецца ў тайне. Выведаць тайну. Выведаць намеры. □ Войту трэба прасачыць і выведаць, куды прапаў дзед Талаш. Колас. // Разм. Разведаць, высачыць. Неабходна было выведаць, дзе стаяць немцы і дзе іх няма, якімі дарожкамі і якімі сцежкамі трэба прабірацца, каб не наткнуцца на ворага. Кулакоўскі.
2. Разм. Спазнаць што‑н. асабіста, на ўласным вопыце; зазнаць, зведаць. У плач кінулася Насця. У слёзы гаспадыні, што выведала ўжо ў маладыя гады хатнюю таўкатню. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нацэ́ліць, ‑лю, ‑ліш, ‑ліць; зак.
1. што. Навесці зброю на якую‑н. цэль. Салдаты маланкай сіганулі ўбок і заляглі.., нацэліўшы вінтоўкі на дзверы. Лынькоў. Падбег фашыст,.. пацэліў сваю кароткую стрэльбу, і ўсе жанчыны пабеглі прэч. Маўр. // Накіраваць што‑н. на каго‑, што‑н. [Вавёрка] даўно заўважыла чалавека. Прыціхла, нацэліла свае вочкі-вішанькі і сочыць! Кандрусевіч.
2. перан.; каго-што. Даць пэўны напрамак, накіраваць да якой‑н. мэты. Нацэліць на дасягненне высокіх паказчыкаў у працы. □ Хлопцы разлажылі на стале карту. Куды нацэлілі сваю армію партызанскія генералы? Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паблука́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.
1. Пахадзіць без мэты, гуляючы. Я схадзіў у Зазер’е і на адзіноце паблукаў па асеннім лесе. Краўчанка. Сон.. не ішоў, і заставалася толькі пакінуць цеснаватую хату і паблукаць па вечаровай вуліцы. Шахавец.
2. Пахадзіць у пошуках чаго‑н. Нямала .. [Пеця] яшчэ паблукаў, пакуль знайшоў патрэбную дарогу. Сіняўскі. Варта было яшчэ паблукаць па кніжных магазінах, перакусіць, а потым зашыцца куды-небудзь у парк. Навуменка.
3. Разм. Павандраваць, пахадзіць. Калі нельга многа — хоць бы трохі Паблукаць бы мне па ўсёй зямлі. Панчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)