consult
[kənˈsʌlt]
1.
v.t.
1) ра́іцца, шука́ць інфарма́цыі
to consult a dictionary — зазірну́ць у сло́ўнік
to consult a doctor — пара́іцца з до́ктарам
2) лічы́цца з чым
2.
v.i.
ра́іцца з кім, кансультава́цца, абгаво́рваць спра́ву
He is consulting with his lawyer — Ён ра́іцца са сваі́м адвака́там
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Буго́р ’узгорак, пагорак, невялікая гара, высокае месца’ (Яшкін, Бір. Дзярж.), ’пясчаны ўзгорак’ (Сцяшк. МГ), ’узгорак’ (Касп.), буго́рынне ’нагрувашчванне’ (Нас.). Рус. буго́р, укр. буго́р. Лічыцца роднасным з лат. baũgurs ’узвышша, узгорак’. Гл. Фасмер, 1, 228 (там агляд і іншых версій).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Весні ’вясновы, вясенні’ (КТС, Сцяшк. МГ), ст.-рус. весьнии (мн.), чэш. vesní ’тс’. Старажытнае ўтварэнне ад vesn‑a і суф. ‑jь. У сучаснай бел. мове весні мае народнапаэтычнае адценне; літаратурным лічыцца веснавы́, дыял. вясе́нні узнікла па аналогіі да асенні.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Клум ’шум, тлум, турбота, чуткі’ (Нас., Гарэц., Мат. Маг., Юрч., Др.-Падб.). Талькі беларускае. Смал. клум ’мітусня, беганіна’, клуміць ’турбаваць, дурыць’ уключаецца ў беларускі арэал. Лічыцца пранікненнем з польск. tłum ’натоўп’, tłumić ’падаўляць’ (Фасмер, 2, 255). Параўн. клуміць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
адста́лы, ‑ая, ‑ае.
1. Які астаўся ззаду пры перамяшчэнне руху. Адсталая ад выраю птушка.
2. Які адстаў у эканамічным развіцці. [Максіманаў:] — Наш раён па сярэдніх паказчыках не лічыцца адсталым. Шахавец. З кабінета першага сакратара выляталі па адным чырвоныя і мокрыя ад поту старшыні адсталых калгасаў. Шамякін.
3. Які знаходзіцца на нізкім узроўні развіцця ў параўнанні з іншымі. Адсталая народнасць. Адсталая тэхніка. □ Думкі нават самых адсталых, цёмных, несвядомых людзей за апошнія гады пайшлі ў іншы бок. Чорны. // у знач. наз. адста́лы, ‑ага, м.; адста́лая, ‑ай, ж. Выйсці з ліку адсталых. // Які не адпавядае патрабаванням часу, устарэлы. Адсталыя погляды. Адсталая тэорыя.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
панука́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае і пану́кваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. каго. Прымушаць рабочую жывёлу рухацца хутчэй; нокаць. Чорныя, закураныя цыганы — старыя і маладыя — у клёшных штанах, запыленых хромавых ботах, паважна крочаць узбоч вазоў, панукаюць гладкіх коней. Навуменка. — Но-но, маленькі! — па-гаспадарску клапатліва панукваў.. [Ваня] каня. Паўлаў. // перан.; каго і без дап. Падганяць каго‑н. у рабоце. Хлопцы добрыя, не трэба панукаць. І справу ведаюць... Мыслівец.
2. перан.; кім і без дап. Дэспатычна распараджацца, не лічыцца з кім‑н.; папіхаць. [Касперскі:] Доўга блукаў я па свеце і такі знайшоў шчасце — у калгасе. Цяпер я чалавек! Ніхто мною не панукае. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вірасаві́к ’жарабя, якое нарадзілася ў верасні месяцы’ (КЭС, лаг.). Да верасаві́к < верасовы < верасень (гл.). Параўн. польск. wrześniak ’зайчанё, якое нарадзілася ў верасні’; ’конь-верасавік, які лічыцца трывалым, здаровым’; ’чалавек, які выглядае маладым і свежым, бо верасень — самы здаровы месяц’ (КСПГ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ду́пель 1 ’назва птушкі’. Рус. ду́пель, ду́бель. Лічыцца запазычаннем з ням. duppelt, Doppelschnepfe або праз польск. dubelt ’тс’ з н.-ням. dubbelt. Фасмер, 1, 554 (са спасылкай на Бернекера, 1, 238; Брукнера, 101; Гараева, 99).
Ду́пель 2 ’дупло’. Гл. дупло́.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кува́лда ’цяжкі кавальскі молат’ (ТСБМ, Бяльк., Яруш.). Рус. кувалда (ці гэта запазычанне з беларускай мовы?). Лічыцца прэфіксальным словаўтварэннем да валіць (прэфікс ку‑) (Фасмер, 2, 397). Зусім неверагодна. Словаўтваральная мадэль застаецца незразумелай. Хутчэй ад кувадла (гл.) (Шанскі, 2, 8, 429–430).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
reckon [ˈrekən] v.
1. лічы́ць, падлі́чваць;
learn to read, write and reckon навучы́цца чыта́ць, піса́ць і лічы́ць
2. infml разгляда́ць, лічы́ць;
reckon smb. wise лічы́ць каго́-н. разу́мным;
Do you reckon they’ll get married? Вы лічыце, што яны пажэняцца?
reckon in [ˌrekənˈin] phr. v. уключа́ць; улі́чваць;
Have you reckoned in the cost of postage? Вы ўключылі кошт перасылкі?
reckon off [ˌrekənˈɒf] phr. v. адніма́ць, рабі́ць скі́дку
reckon on [ˌrekənˈɒn] phr. v. разлі́чваць, спадзява́цца;
We had reckoned on having good weather. Мы спадзяваліся на добрае надвор’е.
reckon up [ˌrekənˈʌp] phr. v. ацэ́ньваць, рабі́ць ацэ́нку; падлі́чваць;
Can you reckon up the money we’ve made? Ты можаш падлічыць грошы, якія мы зарабілі?
reckon with [ˌrekənˈwɪð] phr. v. браць пад ува́гу; лічы́цца (з кім-н./чым-н.);
He is a doughty opponent and one to be reckoned with. Гэта магутны праціўнік, і з ім трэба лічыцца.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)