balmy
I [ˈbɑ:mi]
adj. balmier, balmiest
1) лаго́дны, даліка́тны; аблягча́льны, суціша́льны
a balmy breeze — лаго́дны ве́трык
2) паху́чы, духмя́ны
II [ˈbɑ:mi]
adj., Brit., Sl.
дурны́, вар’я́цкі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Бамбу́ла ’вялікі, рослы і тоўсты чалавек’ (Ніканч.). Укр. бамбу́ла ’непаваротлівы, нехлямяжы чалавек або жывёла’, польск. bambuła ’тс’, чэш. bambula ’дурань’. Махэк₂ (44) бачыць крыніцу ў венг. bamba ’дурны’ (гукапераймальнае, гл. MESz, 1, 235). Тады бел. і ўкр. словы (націск!) праз польск. мову. Для ўкр. слова (без матэрыялу іншых слав. моў) Рудніцкі (70) прыводзіць франц. bamboula ’сенегальскі негр’ (са спасылкай на О. Горбача). Вельмі няпэўна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ass
[æs]
n.
1) асёл, асла́ m.
2) ду́рань -ня m., дурны́ або́ упа́рты чалаве́к
3) Sl. за́дніца f.
•
- kick smb’s ass
- sit on your ass
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
prune
I [pru:n]
n.
1) сьлі́ва -вэнге́рка (прыда́тная для сушэ́ньня)
2) су́шаныя сьлі́вы
3) Sl. неціка́вы, дурны́ або́ непрые́мны чалаве́к
II [pru:n]
v.t.
абраза́ць галі́ны (у дрэ́вах, кусто́х)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
idiot
[ˈɪdiət]
1.
n.
1) ідыёт -а m., ідыётка f.
2) ду́рань -ня m., тупі́ца -ы m & f.
2.
adj.
1) ідыёцкі (вы́раз тва́ру)
2) неразу́мны, дурны́, бязглу́зды
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
głupi
głup|i
разм. дурны;
każdy ~i wie, … — любы дурань ведае, …;
~i jak stołowe nogi разм. дурны як бот;
znaleźć się w ~iej sytuacji разм. апынуцца ў прыкрай сітуацыі;
~iego robota — дурная справа;
z ~iego powodu — праз глупства; з-за дробязі;
nie ma ~ich — няма дурных; знайшлі дурня
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
kołnierz
м.
1. каўнер;
kołnierz wykładany — адкладны каўнер;
2. тэх. манжэта; фланец;
za kołnierz nie wyleje — за каўнер не вылье; не дурны выпіць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
прабра́ць, ‑бяру, ‑бярэш, ‑бярэ; ‑бяром, ‑бераце; пр. прабраў, ‑брала; заг. прабяры; зак., каго-што.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Аказаць моцнае ўздзеянне (пра холад, мароз). Пад раніцу нас прабраў холад. Пянкрат. / у безас. ужыв. Я рушыў да вогнішча. — Прабрала ж цябе, — ажыў Мікола: у яго быў сіплы голас. Чыгрынаў. // перан. Ахапіць, авалодаць. Цяпер толькі [апамяталася] дзяўчына, што нарабіла, і сполах дурны прабраў яе. Нікановіч.
2. Разм. перан. Зрабіць суровую вымову за што‑н., вылаяць. Прабралі адстаючых, потым гаварылі аб лепшых. Шынклер. Вольга Усцінаўна глядзела на мужа са страхам: яе абразіла зяцева бестактоўнасць, але прабраць яго не адважылася. Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пу́йка неадабр. ’пра малога непаслухмянага хлопца’, ’недаразвіты хлопец, дурань’ (брасл., міёр., Праблемы фінал., 92). Непакупны (там жа) выводзіць з лат. риіка ’хлопчык’; гл. таксама Непакупны, Мовознавство, 1969, 3, 24; Лаўчутэ, Балтизмы, 71, дзе звяртаецца увага на запазычанне латышскага слова з эст. poeg (Фрэнкель, 661). Здзіўляе фармальнае і семантычнае падабенства да балг. пу́йка ’індычка’ і ’дурны чалавек’, ’зварот да прыяцеля’, серб.-харв. пгцка ’тс’, апошнія выводзяцца з рум. pulu (< лац. pullus ’маладзей’, мяркуемая праформа *pullius), гл. БЕР, 5, 846.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пу́нця ’бесхарактарны, заняпалы чалавек’ (Цых.). Няясна, параўн., аднак, фармальна і семантычна блізкія балг. пу́нчо ’ненармальны, дурны чалавек’ (няяснага паходжання, гл. БЕР, 5, 854), в.-луж. punca, риса, н.-луж. punca ’weibliche Scham’ (з ням. Bume, puncen ’тс’, гл. Шустар-Шэўц, 2, 1186), славен. punca ’лялька, дзяўчына, каханка’ (з італ. pulcella ’дзяўчына, дзеўка’ < лац. pullus ’юнак’, гл. Бязлай, 3, 136) і пад., у аснове якіх, магчыма, экспрэсіўныя словы дзіцячай мовы, параўн. рус. дыял. пуня ’плаксівы чалавек, недарэка; ахламон’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)