Ляжойка ’прыстасаванне з вяровак для ўзнімання на дрэва’ (круп., Сл. ПЗБ). Да ле́зці (гл.). Праблематычным з’яўляецца ‑ж‑ замест ‑з‑ (параўн. іншыя назвы гэтай рэаліі — лязіва, лазіва, лазня) і незвычайны вакалізм суфікса ‑ойк‑а (балтыйскі ўплыў?).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Нама́к ’куль (саломы)’ (Мат. Гом.). Няясна. Магчыма, звязанае з на́макань ’палена’ (полац., Нар. лекс.), намакліна ’дрэва, якое доўга ляжала ў вадзе’ (навагр., Нар. сл.), з развіццём значэння да ’нешта вельмі цяжкае’; ад мокнуць, мачыць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Па́льма ’паўднёвае вечназялёнае дрэва з высокім прамым ствалом і кронай з перыстых або веерападобных лістоў’. З польск.palma ’тс’. Ст.-бел.пальма (палма) (пач. XVII ст.) < ст.-польск.palma < лац.palma (Булыка, Лекс. запазыч., 148).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
oak
[oʊk]1.
n.
дуб -а m. (дрэ́ва) дуб, -у m. (драўні́на)
2.
adj.
дубо́вы
oak leaves — дубо́выя лісты
an oak table — дубо́вы стол
an oak grove — дубро́ва f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
лаўр, ‑а і ‑у, м.
1.‑а. Паўднёвае вечназялёнае дрэва ці куст сямейства лаўровых з пахучым лісцем, якое ужываецца як прыправа. Побач з соснамі, ялінамі, бярозамі, дубамі і клёнамі раслі пальмы і фікусы, лаўры і ліяны, нібы ў афрыканскіх джунглях.В. Вольскі./‑у, узнач.зб.Нарэзаць лаўру.
2.звычайнамн. (ла́ўры, ‑аў). Вянок з лісця гэтага дрэва ці галінка яго як сімвал перамогі, узнагароды. — А-а, вы ж актыўны ўдзельнік, толькі без лаўраў, — Паўлавец хітра прыжмурыўся, чакаючы, што адкажа Алесь.Шыцік.Ён не любіў каляных лаўраў Без пераліву мудрых рос І паважаў не звон літаўраў, А сціплы гук сярпоў і кос.Пысін.
•••
Лаўрычыене даюць спаць — аб зайздрасці да чыйго‑н. поспеху [ад слоў палітычнага дзеяча Афін Фемістокла: «Лаўры Мільціяда не даюць мне спаць»].
Пажынаць лаўрыгл. пажынаць.
Спачыць на лаўрахгл. спачыць.
[Лац. laurus.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саката́ць, ‑качу, ‑кочаш, ‑коча; незак.
1. Кудахтаць, утвараць сокат (пра курэй). У сенцах спакойна, непалохана ходзяць белыя куры — кудахчуць, сакочуць.Сіпакоў.Ходзіць курачка ля току і сакоча: — Ко-ку! Ко-ку!Шушкевіч.// Стракатаць, утвараць строкат (пра насякомых, птушак). Бясконцым, здаецца, на ўсю зямлю, хорам сакаталі конікі і пырскалі з-пад ног на ўсе бакі.Дуброўскі.Толькі сарока, пералятаючы з дрэва на дрэва, трывожна сакатала.Бажко.
2. Часта стукаць, страляць, трашчаць. Раўлі гарматы, трывожна сакаталі кулямёты на Валакаламскай шашы.Няхай.Калёсы часта і дробна сакаталі па мёрзлай зямлі.Мележ.За сцяною плаўна.. сакатала швейная машына.Ракітны.
3.перан.Разм. Хутка, не сціхаючы, гаварыць; балбатаць. Сам.. [Бабіч] гаворыць мала, а толькі слухае, як другія сакочуць, прычым на яго твары ўвесь час красуе найдабрэйшая ўсмешка.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ката́льпа
(англ. catalpa, ад індз. kutulpa = акрыленая галава)
лістападнае дрэвасям. бігноніевых з буйным лісцем, пашыранае ў Японіі, Кітаі і Паўн. Амерыцы; на Беларусі вырошчваецца як дэкаратыўнае.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
пі́хта
(ням. Fichte = сасна)
вечназялёнае хвойнае дрэвасям. сасновых, пашыранае пераважна ў гарах Паўн. паўшар’я; дае каштоўную драўніну, піхтавы бальзам, піхтавы алей; на Беларусі вырошчваецца як дэкаратыўнае.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Адсача́ць ’адстаць (пра кару дрэў вясной)’ (Юрч.), адсачэць ’тс’ (калі вясной пад карой на дрэве з’яўляецца сок і лёгка адстае кара ад дрэва)’ (КЭС) да сок (гл.). Параўн. назву першага вясенняга месяца — сакавік (Мартынаў, SlW, 65).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бака́н від чырвонай фарбы’ (БРС). Рус., укр.бака́н. Запазычанне з тур.-араб.baḳḳam ’дрэва, з якога рабілі такую фарбу’. Праабражэнскі, 1, 12; Локач, 16–17; Фасмер, 1, 109. Адносна храналогіі параўн. Краўчук, ВЯ, 1968, 4, 125.