gltend

a дзе́йны, які́ ма́е сі́лу

etw. ~ mchen — прад’яўля́ць свае́ правы́

sich ~ mchen — дамагчы́ся прызна́ння, заваява́ць аўтарытэ́т

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

преуспева́ющий які́ (што) ма́е (вялі́кі) по́спех (вялі́кія по́спехі), які́ (што) дасяга́е (вялі́кага) по́спеху (вялі́кіх по́спехаў), які́ (што) дабіва́ецца (вялі́кага) по́спеху (вялі́кіх по́спехаў), які́ (што) ро́біць (вялі́кі) по́спех (вялі́кія по́спехі);

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

здо́льны, -ая, -ае; -лен, -льна.

1. Які мае здольнасці да чаго-н., таленавіты.

З. інжынер.

З. да матэматыкі.

2. Які можа што-н. зрабіць; які валодае пэўным уменнем.

З. да ўсякай работы.

Гэты чалавек на ўсё з. (ні перад чым не спыніцца).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́баршчык, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Той, хто ўдзельнічае ў выбарах або мае на гэта права.

Сустрэча дэпутата з выбаршчыкамі.

2. Пры двухступенных або многаступенных выбарах — асоба, упаўнаважаная для ўдзелу ў выбарах.

|| ж. вы́баршчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.

|| прым. вы́баршчыцкі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вандро́ўны, -ая, -ае.

1. Які не мае аселасці, вандруе з месца на месца.

Вандроўныя плямёны.

2. Уласцівы вандроўніку, звязаны з вандраваннем.

Вандроўнае жыццё.

3. Які часта пераходзіць, пераязджае з месца на месца або які працуе не на пастаянным месцы; перасоўны.

В. тэатр.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

без... (а таксама без’..., бес..., бяз..., бяз’..., бяс...), прыстаўка.

Служыць для ўтварэння:

1) прыметнікаў ад назоўнікаў са знач.: пазбаўлены чаго-н., які не мае чаго-н., напр.: беззямельны, безадходны, безазёрны;

2) назоўнікаў, якія азначаюць адсутнасць або недахоп чаго-н., напр.: беззямелле, бездарожжа, безадказнасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адда́лены, -ая, -ае.

1. Які знаходзіцца ці адбываецца далёка; які даносіцца здалёк.

Аддаленыя вескі.

А. шум.

2. Аддзелены вялікім прамежкам часу.

Аддаленая эпоха.

3. перан. Мала падобны; які не мае непасрэднай сувязі з чым-н.

А. гібрыд.

Аддаленае падабенства.

|| наз. адда́ленасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перспекты́ўны, -ая, -ае.

1. гл. перспектыва.

2. Які прадугледжвае будучае развіццё.

Перспектыўнае планаванне.

3. Такі, які мае добрыя перспектывы (у 3 знач.), можа паспяхова развівацца ў будучым.

Перспектыўная прафесія.

П. работнік (які расце прафесійна; разм.).

|| наз. перспекты́ўнасць, -і, ж. (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пі́сьменны, -ая, -ае.

1. Які ўмее чытаць і пісаць, а таксама які ўмее пісаць граматычна правільна.

П. чалавек.

2. Які мае неабходныя веды, звесткі ў якой-н. галіне.

П. інжынер.

3. Выкананы адпаведна, з асноўнымі патрабаваннямі.

П. праект.

|| наз. пі́сьменнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сімвалі́чны, -ая, -ае.

1. гл. сімвал, сімволіка.

2. Які мае скрыты сэнс, які наводзіць на асацыяцыі (у 2 знач.).

Лёс героя с.

С. сэнс назвы рамана.

3. Пра пла́ты, сумы: мізэрна малы.

Аплата за паслугі — чыста сімвалічная.

С. ўзнос.

|| наз. сімвалі́чнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)