2) выступа́ць (на сцэне, на сходзе ў якасці каго-н.)
3) з’яўля́цца, сустрака́цца, папада́цца
Éisen tritt dort sélten auf — жале́за там сустра́каецца рэ́дка
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Hölle
f -, -n
1) пе́кла
2) запе́чча
j-m die ~ heiß máchen — разм. даць ды́хту каму́-н.
◊ dort ist die ~ los — там сам чорт нагу́ зло́міць
j-m das Lében zur ~ máchen — ператвары́ць чыё-н. жыццё ў пе́кла
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Qui vitat molam, vitat farinam
Хто пазбягае млына, пазбягае і мукі́.
Кто избегает мельницы, избегает и муки́.
бел. Дзе не палажыў, там і шукаць нечага.
рус. Кто не сеет, тот и не жнёт. Сладкая ежа не придёт лежа.
фр. Il faut semer pour récolter (Прежде чем собрать урожай, надо посеять).
англ. He who would catch fish must not mind getting wet (Если хочешь словить рыбу, не бойся замочиться).
нем. Der etwas erlangen will, muß die Mühe nicht scheuen (Кто хочет достичь чего-либо, не должен пугаться труда).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Divitiae bonum non est
Багацце ‒ не шчасце.
Богатство ‒ не благо.
бел. Багацце ‒ не дабро. Багатаму не спіцца паначы. Не заўсёды там шчасце, дзе дастатак і багацце.
рус. Богатому не спится, богатый вора боится. Богатому сладко естся, да плохо спится. Богатство с деньгами, голь с весельем.
фр. Sac plein dresse l’oreille (Полная сумка заставляет навострить уши). Peu de bien peu de soucis (Мало богатства ‒ мало забот).
англ. Much coin much care (Много монет ‒ много заботы).
нем. Den Reichen flieht der Schlaf (От богатых улетает сон).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Балі́ўкі ’сцяблы і лісце бульбы’ (ДАБМ, 867). Відавочна, дыялектная форма ад *bуlь ’былінка, расліна’. Параўн. іншыя назвы: быльні́к, бы́лле, былі́ннік, буле́ннік, буле́шнік, буле́ўнік (там жа). Не выключаецца і сувязь з бу́льба (бу́ля?).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Блонь ’брушная плява’ (Нас.). Рус.блона ’абалонка, паслед’. Параўн. ст.-бел.блонка ’абалонка, плеўка’. Запазычанне з польск.błona ’абалонка, плява, плеўка’. Фасмер, 1, 176. Гл. яшчэ бало́нкі (там і іншая літ-ра).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ві́ртаначка ’цёплая хустка’ (ДАБМ, 946) < ад *ві́ртанка, як кру́чванка, набіва́нка ’самаробныя хусткі’ (там жа). Да вярце́ць (гл. vьrt‑ěti). Замена ‑е‑ на ‑і‑ ў гэтай гаворцы (в. Лунін Лунінецкага раёна) нерэгулярная (ДАБМ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Кны́пель ’кароткая палка для закручвання гужвы ў плыце’ (ТС, Ян., З нар. сл., Жыв. сл., Сцяц., Сл. паўн.-зах.). Параўн. ням.Knüppel ’дубіна, рычаг’ (там жа, 2, 492). Запазычанне з нямецкай мовы
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Лактуш(ш)а, ст.-бел.локтушие ’хустка, полка’ (1519 г.), ст.-польск.loki usze < ст.-ЧЭЩ. loktuse < nnw. Lakentuch (Булыка, Запазыч., 112) або непасрэдна Скарына ўзяў са ст.-чэш. (Там жа, 206).