1.(о чём-л., находящемся в подвешенном состоянии, от ветра, волны) пакалы́хвацца, калыха́цца, паго́йдвацца, гайда́цца; (в люльке, на качелях, в гамаке и т. п.) пагу́шквацца, гу́шкацца;
2.(пошатываться — о чём-л. неустойчивом или слабо закреплённом) пахі́ствацца, хіста́цца, пакалы́хвацца, калыха́цца, калыва́цца;
3.(колебаться в вертикальном направлении) вага́цца, пазы́бвацца, зы́бацца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
stumble
[ˈstʌmbəl]1.
v.i.
1) спатыка́цца
2) ісьці́ хі́сткай, няпэ́ўнай хадо́ю
The tired old man stumbled along — Змо́раны стары́ ішо́ў спатыка́ючыся
3) гавары́ць запіна́ючыся
4) чу́цца зьнява́жаным; вага́цца, хіста́цца
2.
n.
1) про́мах -у m., про́хібка f.; няпра́вільны крок або́ рух
2) запі́нка, затры́мка f.
•
- stumble upon
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Калта́ць ’трохі памыць што-небудзь у сцюдзёнай вадзе’ (КЭС, лаг.). Іншыя крыніцы як быццам не падаюць гэтага слова, няма і дакладных адпаведнікаў у іншых усх.-слав. мовах. Дэфініцыя разглядаемага слова здаецца залішне канкрэтнай, відаць, неабходна дапускаць больш дыфузную — ’памыць’ або ’пабоўтаць’ (’абмыць’). Як роднаснае ў такім выпадку можна разглядаць рус.дыял. (вяц., у Даля да значэння) колтень ’атрута або нагаворная вада для сурокаў’, а ў якасці адпаведніка — дыял.колтать ’качаць, калыхаць, боўтаць і да т. п.’ (заходняе, паводле Даля), колтаться ’хістацца, боўтацца і інш. ’. Рус.колтать ’балбатаць і інш.’ зафіксавана ў шэрагу гаворак (валаг., пск., цвяр. і інш.), што можна разглядаць і ў плане арэальных адносін і як аргумент на карысць усх.-слав. паходжання дзеяслова, параўн. укр.ковтки ’збітыя касмылі воўны’, ’завушніцы’, рус.колтки ’завушніцы’ (пск. і паўн.-рус. у Бернекера, I, 660), для рус. слоў прапануецца рэканструкцыя kъltati, што разглядаецца як варыянт да koltiti. Храналогію лексемы трэба ўдакладніць, паколькі да ўсх.-слав. фактаў неабходна дабавіць польск.дыял.kieltać (варыянты kiełdać, giełdać) ’кроіць, рэзаць тупой прыладай; малоць (рухаючы); хістаць, круціць, мяшаць’, kiełtać się ’хістацца, калыхацца’ (паўдн.-польск., у Карловіча не фіксуецца, Слаўскі (2, 147) падае эксцэрпцыю з Купалы, JP, 38, 129–131, і інфармуе, што слова зрэдку сустракаецца ў літаратурных творах), далей макед.дыял.să klъ́tʼa ’калыхацца, кратацца’, адзначанае Малэцкім. На аснове гэтых прыкладаў можна ўзнавіць прасл.kl̥tati ’калыхаць, хістаць’; што датычыць абмежаванага распаўсюджання лексемы, гэта можна разумець і як арэальную суаднесенасць, якая сведчыць аб даўніх кантактах племянных гаворак (прасл.дыял. лексема, як аб гэтым мяркуе Слаўскі, 2, 147) і як архаічнасць слова, страчанага большасцю слав. моў. Параўн. яшчэ нашы меркаванні пад калдун, калдыга і інш.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
wáckeln
viхіста́цца, гайда́цца
mit dem Kopf ~ — ківа́ць галаво́й
ihm wáckelt der Kopf — у яго́ трасе́цца галава́ (ад старасці)
◊ da wáckelt die Wánd! — ≅ гэ́та паруша́е ўсе́ асно́вы!, гэ́та про́ста ашаламля́льна [небыва́ла]!
bei dem soll's ~ — у яго́ спра́вы ма́быць [здае́цца] дрэ́нныя [так сабе́]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
куля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак.
Пераварочвацца цераз галаву; перакульвацца. То адзін, то другі з хлапцоў бліскаючы пяткамі, куляўся цераз галаву.Самуйлёнак.//Разм. Падаць, пераварочваючыся. Воўка аніяк не мог утрымацца на лыжах і раз-поразу куляўся ў снег.Кавалёў.Навокал шугала ўгору зеленаватае полымя выбухаў, адзін за адным куляліся ў чорную прорву вагоны.Паслядовіч.// Бегчы, перавальваючыся то на пярэднія, то на заднія ногі (пра жывёл). Вымчаўся [бацька] на дарогу, аглянуўся — куляецца здалёк за ім якаясьці звярына: ні то воўк, ні то мядзведзь.Якімовіч.// Моцна хістацца, трапляючы то пярэднімі, то заднімі коламі ў яміны, калдобіны (пра сродкі перамяшчэння). Недзе на першай палове шляху шаша прападае, і аўтобус ужо бяжыць, куляецца па прасёлкавых дарогах.Ракітны.// Рабіць мёртвую пятлю; пераварочвацца верхняй часткай уніз і наадварот (пра самалёт). [Машыніст] заўважыў, што лётчык кідаецца з боку ў бок, куляецца, значыць, у яго бомбаў няма.Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
bone1[bəʊn]n. косць, ко́стка
♦
a bag of bones ску́ра ды ко́сці;
a bone of contentionя́блык разла́ду, прычы́на сва́ркі;
feel in one’s bones быць упэ́ўненым;
have a bone to pick with smb.infml зво́дзіць раху́нкі з кім-н.;
make no bones about (doing) smth. быць адкры́тым, чэ́сным у чым-н.; не вага́цца, не хіста́цца;
throw a bone кі́нуць ко́стку, зрабі́ць усту́пку;
to the bone ве́льмі мо́цна; максіма́льна
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
reel
I[ri:l]1.
n.
1) шпу́ля, шпу́лька f.
2) шпу́ля для кінасту́жкі
3) матаві́ла -а n. (для намо́тваньня ні́так або́ дро́ту)
2.
v.t.
намо́тваць на шпу́лю
II[ri:l]
v.i.
1) калыхну́цца, затрэ́сьціся ад уда́ру
2) хіста́цца
3) кружы́цца, круці́цца
His head was reeling after a polka — Яму́ закруцілася галава́ пасьля́ по́лькі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
er wánkte nach Háuse — ён пайшо́ў хіста́ючыся дадо́му
2) вага́цца, быць нерашу́чым
3) не вы́трымаць (націску)
nicht ~ und nicht wéichen* — цвёрда стая́ць, вы́трымаць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
віля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак.
1.чым. Хістаць, паварочваць з боку ў бок. Віляць хвастом.//без дап.Хістацца, рухацца з боку ў бок. Кола віляе ў бакі.
2. Рухацца па звілістай лініі. Коні вілялі паўз гурбы, выбіралі лаўчэйшыя праходы, хрыпелі ад натугі.М. Ткачоў.// Рабіць крутыя павароты. Дарога віляла то ўправа, то ўлева.Пестрак.Мяжа нібы знарок старалася не адыходзіць далёка ад берага, віляла найбольш усцяж яго.Мележ.
3.перан.Разм. Ухіляцца ад прамога адказу, абавязку. Я ніяк не мог зразумець, што чалавек хоча сказаць, і ён віляў, нібы хадзіў па канаце і толькі пад канец сказаў тое, што хацеў.Сабаленка.
•••
Віляць хвастом — а) ліслівіць, падлізвацца. Змяніўся і выгляд іх [рускіх эмігрантаў] хлёсткі, Слухмяна віляюць хвастом, Японскай чакаючы косткі Пад бедным маньчжурскім сталом.Куляшоў; б) хітраваць. — А ты, стары, не віляў бы хвастом, а адразу сказаў, калі не хочаш, калі табе не даспадобы ў нас...Брыль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)